Alle zzp’ers met VAR-verklaring krijgen deze maand een brief om ze te informeren over het verdwijnen van de zogeheten verklaring arbeidsrelatie (VAR). Staatssecretaris Eric Wiebes (Financiën) wil zo een einde maken aan onrust onder zzp’ers.

Dat meldde hij in het televisieprogramma WNL Op Zondag. Velen maken zich zorgen over de wijziging.

Begin februari stemde de Eerste Kamer na lang soebatten vóór de afschaffing van de VAR-verklaring voor zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers). Per 1 mei verdwijnt het document waarmee zelfstandigen een goedkeurend stempel kunnen krijgen van de fiscus dat ze echt zelfstandig ondernemer zijn.

In plaats hiervan komen er modeldocumenten die zzp’ers samen met hun werkgevers kunnen gebruiken, om het zelfstandige ondernemerschap vast te leggen. Een veel gehoord kritiekpunt op de nieuwe overeenkomsten is dat er vooraf minder zekerheid is dat de fiscus het zelfstandige ondernemerschap erkent.

Gedeelde verantwoordelijkheid

Vanaf 1 mei  is de opdrachtgever samen met de zelfstandige verantwoordelijk voor het opstellen en het naleven van de overeenkomst die ze aangaan. De Belastingdienst kan daardoor achteraf beoordelen dat niet aan de regels is voldaan, en dat er sprake is van een fictieve dienstbetrekking. In dat laatste geval moet er toch loonheffing door de opdrachtgever – die nu werkgever is – worden afgedragen.

In een online petitie die medio februari is gestart gaat een groep zzp’ers alsnog tekeer tegen het nieuwe modelcontracten. “Door deze ondernemers te belasten met onnodig veel bewijslast wordt het werk belemmerd en het probleem van schijnzelfstandigheid niet opgelost”, aldus de opstellers van de petitie, die inmiddels door ruim 27.000 mensen is ondertekend.

Wiebes wuift kritiek op modelovereenkomsten weg

In zijn brief van medio januari stelde staatssecretaris Eric Wiebes dat het grote probleem van de VAR is dat die alle bewijslast eenzijdig bij de zelfstandige legt. Die moet maar bewijzen dat zijn relatie met de opdrachtgever correct is, én hij moet de grenzen bewaken. In het nieuwe systeem is de verantwoordelijkheid gedeeld. Volgens Wiebes is het zo ook gemakkelijker voor de Belastingdienst om te controleren en handhaven op schijnzelfstandigheid.

Vroeger kon de opdrachtgever zijn schouders ophalen en denken dat is niet mijn probleem. Wiebes bestrijdt dat opdrachtgevers nu automatisch de pineut zijn als de Belastingdienst oordeelt dat er toch sprake is van een arbeidsrelatie. Een deel van de kosten, zoals bijvoorbeeld de inkomstenbelasting, kan worden verhaald op de zzp’er.

Bieden de modelovereenkomsten te weinig zekerheid? Wiebes veegde dit argument in zijn brief van januari resoluut van tafel. “Nu in de model- en voorbeeldovereenkomsten (op de site van de Belastingdienst, red.) de fiscaal relevante bepalingen zijn gemarkeerd, is inzichtelijk van welke bepaling kan worden afgeweken zonder dat de zekerheid vervalt”, schreef Wiebes aan de Kamer.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl