Nederland telt momenteel een recordaantal van 1,25 miljoen zzp’ers en daarvan zijn er zo’n 250.000 mogelijk ‘schijnzelfstandige’. Dat schatten economen van ABN AMRO in de Sectorprognose 2025-2026.

Vanaf 1 januari 2025 gaat de Belastingdienst strenger handhaven op schijnzelfstandigheid.

Onder de zogenoemde flexibele schil op de arbeidsmarkt vallen naast zelfstandige ondernemers (zzp’ers), ook uitzendkrachten, oproepkrachten en andere flexwerkers. Deze groep vormt samen ongeveer 40 procent van de werkzame beroepsbevolking.

Binnen de flexibele schil is het aandeel van zzp’ers de afgelopen jaren gegroeid van ongeveer 1 miljoen in 2019 tot momenteel 1,25 miljoen mensen.


Beroepsgroepen waar relatief veel zzp'ers werkzaam zijn, betreffen beeldend kunstenaars, auteurs, kappers en veetelers.

Als je kijkt naar sectoren waar relatief veel zzp'ers werkzaam zijn, gaat het om cultuur, sport en recratie, de landbouw, bouw, ICT-sector en zakelijke dienstverlening.


Strengere controle Belastingdienst op schijnzelfstandigheid in 2025

Als zzp'ers juridisch en fiscaal toch werknemers blijken te zijn, kunnen werkgevers boetes en naheffingen krijgen en lopen de schijnzelfstandigen zelf belastingvoordelen mis. De economen van ABN AMRO verwachten dat de impact vooral groot is in de zorg, kinderopvang, het onderwijs en bij de overheid zelf.

"De grenzen van zelfstandig ondernemerschap zijn niet vastomlijnd", zegt Mario Bersem, sectoreconoom Technologie, Media & Telecom en Zakelijke dienstverlening van ABN AMRO. "Zo dragen opdrachten aan zzp’ers vaak de kenmerken van zowel een vast arbeidscontract als een opdrachtovereenkomst".

Werkgevers moeten daarom goed gaan kijken naar de voorwaarden waaronder zzp'ers bij hen werken, zoals de vraag of ze onder gezag van de opdrachtgever staan en of ze een vast aantal uren werken. Zo is er in de zorg vaak sprake van een gezagsverhouding, zijn werkzaamheden doorgaans onderdeel van vaste roosters en hebben ze een structureel karakter. Maar in de bouw worden zzp'ers juist vaker ingezet voor specialistische en tijdelijke klussen.

"Hoewel de belastingdienst heeft aangekondigd terughoudend te zijn met boetes, moeten werkgevers wel serieuze stappen zetten om schijnzelfstandigheid te vermijden", zegt Bersem. Ze kunnen zzp’ers bijvoorbeeld een vast dienstverband aanbieden, ervoor kiezen om hen via een uitzend- of detacheringsbureau in te huren of de samenwerking helemaal te staken.

LEES OOK: Bijna 1 op 3 kleine ondernemers denkt aan stoppen, volgens nieuwe peiling: inkomen en strengere zzp-wet spelen rol