In de laatste paar weken van het jaar storten miljoenen Nederlanders zich op wat de meesten niet zo’n leuk klusje vinden: zorgverzekeringen vergelijken. Er zijn veel verschillende vergelijkingssites, maar er is een goed bewaard geheim: bijna allemaal betrekken ze gegevens van één leverancier.

Half Nederland heeft te maken met Zorgweb, maar niemand kent het. Bij het Zwolse IT-bedrijf is men zelfs wat overdonderd als we bellen. “Jullie zijn de eerste journalisten die bellen. Wij opereren altijd een beetje in de luwte.”

Er zijn veel verschillende sites waar de consument zorgverzekeringen kan vergelijken – zoals Zorgkiezer, Independer, HoyHoy, overstappen.nl, die van de Consumentenbond of Geld.nl – maar op de achtergrond werken ze allemaal met gegevens van Zorgweb. Zorgweb verzamelt alle polissen van alle zorgverzekeraars, ordent ze in een grote database en maakt ze vergelijkbaar.

Peter Zuidhof is één van de eigenaren van Zorgweb. Het is nu behoorlijk druk, vertelt hij. “Voorheen kon je alles wel in oktober af hebben en in december achterover hangen, maar dat is nu niet meer zo. De markt is in beweging. Er blijft data binnenkomen.”

Wat klanten betalen aan Zorgweb, en wat zij afnemen, verschilt sterk, legt Zuidhof uit. “Independer krijgt alleen onze databestanden en zij bouwen hun site verder zelf. Aan anderen bieden we ook nog een stukje intelligentie, waarbij we de data als webservice aanleveren.”

Het formulier dat mensen invullen om zich aan te melden bij een verzekeraar, kan ook door Zorgweb worden geleverd. Het kan desgewenst zelfs een kant-en-klare vergelijkingssite neerzetten. Het enige dat Zorgweb niet doet, is de commerciële afspraak tussen consument en verzekeraar.

Vergelijkingssites zijn onmisbaar

De Nederlandse zorgmarkt is zo ingewikkeld dat niemand echt zonder Zorgweb en de vergelijkingssites kan. Zuidhof: "We hebben in onze database 58 labels die een verzekering aanbieden. Je hebt een partij nodig die daar aan gaat trekken en alle gegevens vergelijkbaar maakt. Wij halen de gebakken lucht uit die boekwerken en laten de belangrijke gegevens zien."

Maar als alle vergelijkingssites draaien op data van Zorgweb, waarom zijn al die verschillende sites dan nodig? We vragen het aan Ruud Martens, algemeen directeur van Independer. "Je moet Zorgweb vergelijken met de luchtvaart, daar heb je ook een bedrijf dat alle data van alle vluchten en airlines verzamelt", aldus Martens. "Dat is efficiënt. Anders zou iedereen het moeten doen. Logisch dat er een bedrijf tussen gaat zitten."

Martens: "De polisvoorwaarden van een verzekeraar beslaan soms wel veertig pagina's aan hele kleine lettertjes. Eigen risico, aanvullende verzekering, tandverzekering, gecontracteerde zorg, preferentiebeleid, et cetera. Zorgweb zet dat in kolommen, in een megadatabase met al die verschillende onderdelen naast elkaar. Die laten wij ook op onze website zien. Maar de klant hoeft niet zelf het spreadsheet te doorgronden."

Kortingsafspraken met verzekeraars

Elke vergelijkingssite doet iets anders met de polisdata, vertelt Martens: "Zorgweb levert alleen prijzen en polisvoorwaarden. Daar kan de consument niet zoveel mee. Wij pakken de data op en die verrijken we met klantenreviews. Ik denk dat het goed is dat er concurrentie is. Wij vinden dat zorg niet alleen gaat om goedkoopste polis, maar dat je ook moet kijken naar polisvoorwaarden, naar de kwaliteit van zorg en de klantenservice. "

Vandaar ook de verschillen tussen de adviezen op de verschillende sites. Je zou verwachten dat een klant op elke site hetzelfde advies zou krijgen, maar dat is niet zo. Elke site heeft bijvoorbeeld zo zijn eigen collectiviteitskortingen of kortingsafspraken met verzekeraars. "Wij proberen zo goed mogelijk advies te geven", zegt Martens. "Als je tien adviseurs spreekt, krijg je ook tien andere adviezen. Het gaat erom hoeveel factoren hij erbij betrekt."

Verzekeraars als klant

Zorgweb heeft niet alleen de vergelijkingssites als klant, maar ook de verzekeraars zelf. Peter Zuidhof: "We bieden hen onder meer analyse-software, zodat ze kunnen zien wat de concurrent doet. We adviseren verzekeraars ook wel hoe zij hun data het beste kunnen presenteren. En ze willen soms vergelijkingen op hun eigen site. Ze kopen dus deels hun eigen data terug."

Wat ook gebeurt, is dat verzekeraars advies vragen aan Zorgweb of de vergelijkingssites. Independer stuurt geen data terug aan Zorgweb, vertelt Ruud Martens, maar deelt wel informatie met verzekeraars zodat zij hun producten kunnen verbeteren. "We delen vergelijkingen met hen, om te laten zien waar behoefte aan is. We zien nu bijvoorbeeld minder behoefte aan tandartsdekking dan vorig jaar."

Zorgweb kan op basis van klikgegevens zien wat de gemiddelde behoefte is bij een bepaalde doelgroep. Zuidhof: "Als verzekeraars of assurantietussenpersonen willen weten wat een goede polis zou zijn, dan kunnen wij daar meer over vertellen."

Polisvoorwaarden onder embargo

De vergelijkingssites huren Zorgweb in omdat zij al die gegevens zelf niet sneller en beter zouden kunnen verwerken. En snelheid is van belang in deze branche: elke dag dat je in deze laatste maanden van het jaar eerder live kunt, is winst. Zorgweb krijgt alle polisvoorwaarden aangeleverd van de verzekeraars zodra ze klaar zijn, onder embargo.

Het begon allemaal met wat gegevens in een paar spreadsheets. Het bedrijf is opgericht in 2000 door Egbert Kraal en Dolf Zuidhof, de vader van Peter. De eerste jaren waren ze nog van plan zelf een vergelijkingssite op te zetten, vertelt Peter Zuidhof. "We zijn toen bij verzekeraars gaan leuren om polissen te krijgen. Toen had je nog ziekenfonds en particulier. We belden hun callcenters om pdf's van polissen op te vragen en de premies haalden we van hun sites. Dat stopten we toen in een heel klein databaseje."

Partnerschap met Independer

Het was behoorlijk arbeidsintensief en er was niet voldoende budget om alles zelf te doen. Zorgweb ging daarom samenwerken met Independer. Samen ontwikkelden ze software om alle polissen met elkaar te vergelijken. De database werd steeds groter, net als de bezoekersaantallen van Independer en de belangen van de verzekeraars.

Het partnerschap duurde tot 2005, vertelt Zuidhof. "Wij wilden aan meer partijen leveren, en Independer wou zelf meer de vruchten van haar inspanningen plukken. Dat maakte het partnerschap met Independer niet meer houdbaar. Je had toen een site van overheid, Hoyhoy en Independer dus, dat waren onze eerste drie klanten."

Zo goed als monopolist

Inmiddels heeft Zorgweb B.V. tien man fulltime in dienst en huurt het mensen in rond projecten of in het hoogseizoen. Zuidhof zegt dat het bedrijf gestaag groeit, met elk jaar één of twee nieuwe mensen. Het bedrijf is marktleider, maar eigenlijk zo goed als monopolist.

Er zijn nog twee andere partijen die de polisdata kunnen leveren, Moneyview en Rolls, maar die richten zich op de traditionele tussenpersonen. "Wij deden het beter dan die anderen", zegt Zuidhof. "Zij doen zorg er ook bij, terwijl wij echt op zorg hebben gemikt. Dat vonden we te groot en belangrijk om ons af te laten leiden. Daardoor zijn wij nog de enige leverancier."