Bedenk je als ondernemer echt iets unieks, dan kun je hierop een octrooi of patent aanvragen. Octrooigemachtigde Robin Melchior van het Octrooibureau Vriesendorp & Gaade zet de zeven belangrijkste hiervoor te nemen stappen op een rij.

Stap 1: Houd je idee geheim

“Voor het vastleggen van een octrooi of patent, dat is precies hetzelfde,
gelden drie criteria. Het moet een uitvinding zijn die nieuw is, inventief
en industriëel toepasbaar.

Als de uitvinding, waar ook ter wereld, al openbaar is dan kan op die
uitvinding geen octrooi meer worden aangevraagd. Het is daarom van belang
dat je je uitvinding geheim houdt. Voor het registreren van een octrooi
vindt er vaak al veel overleg plaats met bijvoorbeeld producenten,
licentiehouders en financiers. Er wordt dan zaken gedaan op basis van
vertrouwen, maar het is beter om het vooraf juridisch goed te regelen door
je zakenpartners bijvoorbeeld een geheimhoudingsverklaring te laten
ondertekenen.”

Stap 2: Stel een werkdocument op

“Het aanvragen van een octrooi is specialistisch werk. Je kunt dat niet
zelf doen omdat de tekst juridisch helemaal moet kloppen. Daarom werken bij
octrooibureaus hierin gespecialiseerde mensen met zowel een technische – om
de uitvindingen te doorgronden – als een juridische achtergrond. Voor je bij
een octrooibureau een afspraak maakt is het verstandig om een werkdocument
op te stellen.

Hierin schrijf je op wat de uitvinding is, wat er al over bekend is en welke
voordelen de uitvinding biedt ten opzichte van al bestaande producten of
apparaten. Het is belangrijk om een goed werkdocument te schrijven. Want de
octrooigemachtigde gaat op basis hiervan de octrooiaanvraag schrijven.”

Stap 3: Laat een vooronderzoek doen

"Als je niet zeker bent of de uitvinding al bestaat, dan is het
verstandig om de octrooigemachtigde een vooronderzoek te laten doen. Zo’n
onderzoek kost tussen de 1.000 en 1.500 euro en verkleint de kans dat de
octrooiaanvraag wordt afgewezen en alles dus voor niets is geweest. Het
vooronderzoek bestaat uit een korte analyse en een zoekactie in
internationale octrooidatabases. Bestaat de vinding al, dan bespaar je de
kosten voor een aanvraagprocedure."

Stap 4: Octrooi aanvragen

"Dien je een octrooi in, dan wordt de uitvinding door de
octrooigemachtigde technisch en juridisch zo goed mogelijk vastgelegd. De
totale kosten voor een Nederlandse octrooiaanvraag liggen tussen de 4000 en
5000 euro. Octrooien moeten ieder jaar worden verlengd. In het begin is dat
relatief goedkoop, maar het tarief hiervoor wordt ieder jaar hoger omdat de
regering er van uit gaat dat het octrooi dan geld oplevert. Een octrooi kan
maximaal twintig jaar in stand worden gehouden. waarna iedereen de vinding
kan gebruiken. Gemiddeld worden octrooien acht jaar in stand gehouden."

Stap 5: Denk vroeg na over buitenlandse bescherming

"Het is belangrijk om in een vroeg stadium goed na te denken over in
welke landen je de uitvinding zou willen beschermen. Want vanaf de datum van
indiening van het octrooi in Nederland, heb je slechts een jaar de tijd om
de bescherming van je uitvinding ook in het buitenland te regelen.

Het is belangrijk om dat wel te doen. Want zonder bescherming kan iemand
anders buiten Nederland de uitvinding produceren en op de markt brengen
zonder dat hier tegen kan worden opgetreden. Een internationale
octrooiaanvraag leidt niet tot een wereldoctrooi, maar biedt slechts
anderhalf jaar extra de tijd om in het buitenland de bescherming van het
octrooi te regelen. Dat geldt trouwens ook voor een Europese
octrooiaanvraag. Na verlening valt die in een bundel nationale octrooien
uiteen die per land geldig gemaakt moeten worden."

Stap 6: Exploitatie van het octrooi

"Een octrooiprocedure is kostbaar en tijdrovend. De financiering er van
is hierdoor voor middelgrote en kleine bedrijven of zelfstandige uitvinders
vaak een probleem. Het is daarom van groot belang dat de uitvinding snel
naar de markt wordt gebracht.

Naast zelf de uitvinding zo snel mogelijk in productie nemen, kan het ook
interessant zijn om de uitvinding in een vroeg stadium in licentie aan een
of meerdere producenten te geven. Een andere mogelijkheid om de financiering
rond te krijgen is om het octrooi simpelweg te verkopen. Want uiteindelijk
moet een octrooi geld opleveren en geen geld kosten. Het hebben van een
octrooi levert trouwens ook interessante belastingvoordelen op die de
financiering kunnen ondersteunen."

Stap 7: Het octrooi handhaven

"Het octrooi heeft in eerste instantie een afschrikeffect omdat het
gehandhaafd kan worden door de eigenaar. Soms is het alleen niet eenvoudig
om er achter te komen of de uitvinding ergens in de wereld wordt nagemaakt.
Als octrooihouder is het daarom belangrijk om beurzen goed in de gaten te
houden en goed te volgen wat er in de markt gebeurt. Daarnaast is het
mogelijk om een octrooibureau de aanvragen te laten bewaken van je
concurrenten. Op die manier weet je in ieder geval wat zij doen."

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl