Nog altijd zijn er jaarlijks tussen de vijf en twaalf doden te betreuren door koolmonoxide-vergiftigingen. Daarnaast moeten nog eens honderden mensen in het ziekenhuis behandeld worden na blootstelling aan koolmonoxide (CO).
In deze column legt Arjan Hendriksen uit hoe koolmonoxide ontstaat, wat de gevaren zijn en hoe je risico’s voorkomt. Hendriksen is manager risicobeheersing bij Interpolis.
Elk verbrandingsapparaat kan gevaar opleveren
Koolmonoxide is een giftig en explosief gas. Het ontstaat bij onvolledige verbranding van alle soorten brandstof. Dat kan aardgas zijn maar ook olie, hout en benzine.
Onvolledige verbranding is in verreweg de meeste gevallen het gevolg van onvoldoende zuurstoftoevoer. Dit kan verschillende oorzaken hebben.
De belangrijksten zijn slecht onderhoud van verwarmingstoestellen en het ontbreken van voldoende luchttoevoer door gebrekkige ventilatie.
Herken het gevaar
Koolmonoxide is een echte sluipmoordenaar. Je kunt het niet zien en niet ruiken. Hoe weet je dan of er iets mis is? Heb je een gevelkachel of een geiser met waakvlam, let dan op de grootte en de kleur van die vlam. Als die vlam oranje is in plaats van blauw, dan is dat een teken dat er iets mis is.
Wees ook alert op de eerste symptomen van koolmonoxidevergiftiging: hoofdpijn, moeheid en slaperigheid.
Wat je moet doen bij acuut gevaar
Heb je een vermoeden van koolmonoxidevergiftiging? Zet dan meteen ramen en deuren open. Zet het verwarmingsapparaat af. Breng eventuele slachtoffers naar buiten in de frisse lucht en bel 112. Waarschuw ook uw installateur.
1)Zorg voor goede ventilatie
Huizen en kantoren worden steeds beter geïsoleerd. Toevoer van frisse lucht door gaten en kieren, wordt hierdoor afgesloten. Doorgaans komt hier mechanische ventilatie voor in de plaats. Juist hierbij is voldoende toevoer van frisse buitenlucht onmisbaar.
Hiervoor zijn vaak speciale ventilatieroosters aangebracht. Houd deze altijd open. Vooral als het kouder wordt. Dan wordt er immers meer gestookt.
Zonder toevoer van buitenlucht, kan er binnen onderdruk ontstaan. Dit effect wordt versterkt bij het aanzetten van de afzuigkap in de keuken. Rookgassen worden dan naar binnen gezogen.
Zijn er geen ventilatieroosters aanwezig, laat dan altijd een klepraampje openstaan. Zeker tijdens het stoken, koken en douchen.
2)Onderhoud moet
Alle verbrandingstoestellen – kachels, geisers, boilers, cv-ketels en verbrandingsmotoren – hebben onderhoud nodig. Gebeurt dit niet, dan kan er door vervuiling verstoring van de luchttoevoer ontstaan. Met alle mogelijke gevolgen die ik hiervoor beschreven heb.
Laat je verbrandingstoestellen daarom minstens een keer per jaar door een erkende deskundige nakijken. Laat ook geregeld alle rookafvoerkanalen nakijken. Rookgassen moeten onbelemmerd afgevoerd kunnen worden.
3)CO-melder
Een koolmonoxide-melder waarschuwt met een luid signaal als er iets mis is en kan zo levens redden. Plaats dit apparaatje in de buurt van toestellen waarin koolmonoxide kan ontstaan, zoals kachels, geisers, boilers en cv-ketels. Voor de kosten van zo’n melder wil je het risico op koolmonoxidevergiftiging niet lopen.
Vergeet deze ook niet in de (sta-)caravan en de kajuitboot. Volg bij plaatsing van deze melder de instructies van de leverancier en vervang jaarlijks de batterijen.
Wil je meer weten?
Kijk dan op de website van de brandweer of stuur een e-mail naar [email protected].
Arjan Hendriksen is manager risicobeheersing bij Interpolis. In een reeks bijdragen laat hij bedrijven zien hoe ze doordacht kunnen omgaan met risico’s. Interpolis is partnerexpert van Z24.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl