Mexico broedt op plannen om terug te slaan naar de Verenigde Staten, als dat land importheffingen op Mexicaanse producten doorzet.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Rex Tillerson, en de minister van Binnenlandse Veiligheid John Kelly, bezochten Mexico afgelopen week. Daar spraken ze met de president van Mexico, Enrique Pena Nieto, en andere politici.
De onvrede over in Mexico president Donald Trump bereikte een recordhoogte na Trumps harde uitspraken over zaken als immigratie en een verscherpte grenscontrole.
Het Witte Huis lijkt vastberaden om nieuwe maatregelen in te voeren die haaks op het belang van Mexico staan. Maar Mexico maakt inmiddels plannen voor een tegenaanval. Het land wil een stok achter de deur te hebben bij toekomstige onderhandelingen met de Verenigde Staten. Of het nou gaat om het aanpassen van de handelsovereenkomst NAFTA of de bouw van een muur tussen de VS en Mexico.
De minister van Buitenlandse Zaken van Mexico, Luis Videgaray, zei tijdens een persconferentie deze week dat de banden tussen Mexico en de Verenigde Staten zich “op een complex punt in de relatie bevinden”.
Tijdens een bijeenkomst met Mexicaanse politici was Videgaray minder politiek correct.
Videgaray sprak onlangs met collega-politici over Trump, zo blijkt uit audio-opnamen en het gespreksverslag van de bijeenkomst die in bezit zijn van de Mexicaanse krant La Jornada.
De Mexicaanse minister zei dat de regering overweegt om een stuk assertiever te reageren op Trumps meest controversiële voorstellen.
"Als ze Mexicaanse producten gaan belasten met een importheffing, gaan wij er één instellen voor Amerikaanse producten. Sterker, wij kiezen specifieke Amerikaanse exportproducten, zodat ze flink geraakt worden", zei Videgaray.
Videgarays uitspraak lijkt op de oproep die de Minister van Economische Zaken, Ildefonso Guajardo, in januari deed toen hij zei dat Mexico zich moet voorbereiden op "fiscale acties die een mogelijke Amerikaanse importheffing neutraliseren".
Amerikaanse maisboeren moeten oppassen
Eén van de voornaamste doelwitten van Mexico lijkt de maïssector te worden. In de zogenoemde Amerikaanse Corn Belt behaalde Trump heel veel stemmen.
Hoewel veel Amerikaanse maïsboeren denken dat Mexico zich wel drie keer zal bedenken voor het elders maïs gaat inkopen, zijn Amerikaanse boeren toch enigszins huiverig. Beleggers in grondstoffen zoals maïs speculeren al op een mogelijke handelsoorlog.
Maar Mexico heeft meer opties om onderhandelingsruimte te creëren.
"Net nadat Trump werd gekozen als president, reisde een belangrijke Chinese diplomaat naar Mexico voor een ontmoeting met Pena Nieto. Er wordt gesproken over handelsverdragen tussen Mexico en China", zegt Roberto Simon, politiek analist bij het Zuid-Amerikaanse FTI Consulting, tegen Business Insider. "Er worden ook gesprekken gevoerd over het uitbreiden van het handelsverdrag tussen Mexico en de EU. Mexico praat ook met Mercosur, het handelsblok uit Zuid-Amerika.
"We zien duidelijk dat de Mexicanen zoiets hebben van: Ok, zelfs als de VS uit TPP stapt, willen wij gewoon door met dit handelsverdrag. Wij denken dat Azië een van de groeicentra wordt in de komende decennia. Dus behouden we deze pro-actieve houding, wat de VS ook besluit", schetst Simon de visie van Mexico.
Anderen suggereren dat, in tegenstelling tot harde actie gericht tegen Trumps beleid, Mexico ook terug kan slaan met iets zachtere hand.
"Mexico kan alternatieve maatregelen nemen die effectiever zijn richting Trump en tegelijkertijd tot minder obstakels en meer groei leiden", schreef Dean Baker van de links georiënteerde denktank Center for Economic and Policy Research in januari. "Mexico kan aankondigen dat het niet langer Amerikaanse patenten en copyrights erkent binnen de landsgrenzen. Dat zou in de woorden van Trump een huge deal zijn."
Mexico kan zich overigens niet wagen aan een al te lange woordenstrijd met de Amerikanen. "We hebben de tijd voorlopig aan onze kant", zei minister Videgaray. "Maar dat duurt niet oneindig."
Net als Amerikaanse boeren, twijfelt analist Simon aan de bereidheid van Mexico om echt te breken met Amerikaanse producten - 80 procent van de export van Mexico gaat naar immers de Verenigde Staten.
Het vergt een forse inspanningen om zelfs maar een kleine veranderingen te bewerkstelligen bij de handel tussen beide landen, aldus Simon tegen Business Insider. "Zelfs als de Mexicanen de handel diverser willen maken, gaat dat een hele tijd duren".