Het aantal startende ondernemers is afgelopen voorjaar flink gegroeid, maar de
kredietcrisis haalt een streep door de rekening, verwacht onderzoeksbureau
EIM.Vooral in de bouw, waar momenteel flinke klappen vallen, is het erg
lastig om een kansrijk nieuw bedrijf op te richten. Maar ook in de horeca,
die last heeft van teruglopende consumentenbestedingen.
Dit lijkt ernstig, maar als de economische neergang langer aanhoudt, acht
EIM-woordvoerder Hans de Wal de kans groot dat het aantal start-ups juist
toeneemt. Alleen gebeurt dat in veel gevallen vanuit een ander motief: veel
ondernemers maken de overstap omdat ze werkloos zijn, niet omdat ze een
droom najagen.
Helaas pakt zo’n eigen bedrijf niet altijd goed uit. Slechts 48 procent van de
onderners houdt het minimaal vijf jaar vol. Vooral de eerste twee jaar
worden veel bedrijven opgedoekt. Deze bedrijven gaan overigens niet allemaal
failliet. Het overgrote deel verdwijnt geruisloos, omdat de eigenaar weer in
loondienst is gaan werken.
Hoe voorkom je dat jouw toekomstige bedrijf straks een stille dood sterft? Z24
zet zeven klassieke valkuilen op een rij.
Geen ondernemersbloed
“Een ondernemer begint vanuit zijn vakmanschap, maar om van je bedrijf een
succes te maken is meer nodig. Een deugdelijke administratie bijhouden,
wanbetalers achter de vodden zitten, acquireren, je bedrijf promoten...
Kortom: veel activiteiten die met je oorspronkelijke vak weinig te maken
hebben”, zegt Linde Gonggrijp, directeur van FNV Zelfstandigen.
Ze adviseert toekomstige zelfstandigen daarom om voor ze de stap wagen eerst
na te denken of ze eigenlijk wel in de wieg zijn gelegd voor het
ondernemerschap. Durf je op toekomstige klanten af te stappen om een
opdracht binnen te slepen? Heb je de discipline om al tijdens een lopende
klus te acquireren? Kun je goed omgaan met financiële onzekerheid? Volgens
EIM-woordvoerder Hans de Wal hebben oudere starters doorgaans meer succes
dan jonge honden: “Zij hebben meer ervaring en veelal een beter inzicht in
hun kansen en belemmeringen.”
De Kamer van Koophandel organiseert regelmatig seminars om toekomstige ZZP-ers
een goed beeld te geven van het ondernemerschap. Ook kun je te rade gaan bij
ondernemers in je kennissenkring.
Gebrekkig marktonderzoek
Veel ondernemers die hun bedrijf zien sneuvelen hebben de markt te licht
ingeschat en geen goede marktverkenning uitgevoerd, stelt Hans de Wal. Een
succesvolle onderneming valt of staat dus met een gedegen voorbereiding. Je
kunt nog zo’n goed product in huis hebben, als de markt er niet om vraagt of
de concurrentie een beter alternatief heeft, ben je kansloos.
Denk je met een kindermodewinkel in jouw dorp een gat in de markt te hebben,
omdat zo’n zaak er nog niet is, bedenk dan dat het misschien niet toevallig
is dat zo’n winkel ontbreekt: mogelijk is de potentiële doelgroep te klein.
Jezelf onnodig rijk rekenen
De bomen groeien niet zomaar tot in de hemel. Ze moeten eerst groeien. Zo gaat
het ook met een bedrijf. Geef je onderneming voldoende tijd om winstgevend
te worden en zorg dat je een goede buffer hebt om de eerste periode uit te
zingen. En om belastingaanslagen te betalen, want bij de fiscus gaat de kost
voor de baat uit.
Maak je inschattingen ook zo realistisch mogelijk. Geeft je vorige werkgever
aan dat hij graag van jouw diensten gebruik wil maken als jij gaat
freelancen? Zolang er geen concrete order ligt, is zo’n belofte niets waard.
Zet alle verwachte kosten op een rij: investeringen, belastingen,
verzekeringen, kosten voor vergunningen, enzovoort. Maak ook een onderscheid
tussen noodzakelijke kosten en posten waarop kan worden beknibbeld. Een duur
bedrijfspand voor een ondernemer die geen klanten ontvangt is zonde van het
geld. Vanuit huis werken is goedkoper, maar dan mis je – mits de werkruimte
niet van je woonhuis kan worden gesplitst - wel een fiscale aftrekpost.
Een fiscaal adviseur kan je hier goed over adviseren. Ook kan hij je uitleggen
welke fiscale aftrekposten er zijn, hoe je een deugdelijke urenadministratie
bijhoudt (belangrijk voor de zogeheten startersaftrek), hoe je je financiële
administratie op orde brengt en wat je van de Belastingdienst kunt
verwachten. Ook op de website van de Belastingdienst
vind je een schat aan informatie.
Vergeet bij je planning niet te kijken naar een goede pensioenopbouw. Veel
ondernemers stellen dit uit, waardoor hun pensioengat uitgroeit tot
zorgwekkende proporties.
Geen duidelijke focus
Veel starters willen teveel tegelijk, waardoor hun bedrijf onherkenbaar wordt,
meent Gonggrijp. Ze raadt toekomstige ondernemers daarom aan om zich te
specialiseren en goed na te denken waarmee ze zich onderscheiden van hun
concurrent. “Wat wordt jouw handelsmerk? Welke meerwaarde lever je? Als je
gaat acquireren moet je dit helder kunnen formuleren.”
Niets op papier
Verzuimen om heldere afspraken te maken is volgens Gonggrijp een andere bron
van problemen. Wie latere discussies over bijvoorbeeld betalingen wil
voorkomen kan het best zo snel mogelijk algemene
voorwaarden opstellen. Niet alleen in juridisch opzicht is dit handig;
het is ook wel zo efficiënt, want je hoeft niet elke keer opnieuw afspraken
te maken met je klanten.
Vertrouw niet uitsluitend op mondelinge afspraken, maar zet alles op papier.
En maak de afspraken vóór je een opdracht aanneemt en niet pas als je al
bezig bent.
Plannen niet concreet
Ook als je niet naar de bank hoeft voor een krediet, is het handig om een ondernemingsplan
op te stellen. Je bent dan gedwongen om alle mooie plannen concreet vorm te
geven. Wat wordt je product? Wat is je doelgroep? Hoe benader je die
doelgroep? Hoeveel omzet moet je halen om ervan te kunnen leven? Besteed je
je administratie uit? Tegen welke risico’s wil je je verzekeren?
Slechte samenwerking
Samenwerken met anderen heeft veel voordelen. Je staat er niet alleen voor en
je groeikansen worden vergroot, omdat je ook grotere opdrachten kunt
aannemen. Bovendien wissel je kennis en ervaring uit.
Maar goede samenwerking vereist wel duidelijke afspraken: wie doet wat? Zorg
ook voor een gelijkwaardige inbreng, zodat jouw collega niet eenzijdig
meelift met jouw succes, zonder dat daar voor jou noemenswaardige voordelen
tegenover staan.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl