Enkele dagen na een op televisie uitgezonden ruzie in het Witte Huis met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky, zei de Amerikaanse president Trump dat hij net een brief van Zelensky had ontvangen waarin deze zegt dat hij “klaar” is voor vredesonderhandelingen en “elk moment” een overeenkomst voor het delen van mineralen tussen de VS en Oekraïne kan ondertekenen. Dat zei Trump dinsdag in een toespraak in het Congres.

De toespraak was de langste die een president ooit hield in het Congres en leek sterk op een verkiezingsrally, met veel aandacht voor illegale immigratie en het beleid van Trumps voorganger Joe Biden. Trump pochte over zijn eerste zes weken als president, die volgens hem productiever waren dan “ooit gezien is in de geschiedenis van deze natie” en haalde meermaals uit naar de aanwezige Democraten. Ook herhaalde de president Amerikaanse claims op het Panamakanaal en Groenland.

Zelensky wil de ruzie met Trump over de oorlog met Rusland bijleggen, zo stelde hij een verklaring op X. De OekraÍense president stelt zijn regering bereid is onder “het krachtige leiderschap van Trump” aan vrede te werken.

Een bezoek van de Oekraïense president aan het Witte Huis ontaardde vrijdag in een verhitte discussie, waarna Trump hem de deur wees. De Verenigde Staten schortten in de nacht van maandag op dinsdag de militaire hulp aan Oekraïne op. Europese leiders proberen te bemiddelen en drongen er bij Zelensky op aan de verstandhouding met Trump te herstellen.

Als eerste mogelijke stappen om tot vrede te komen noemt Zelensky de vrijlating van gevangenen en een wapenstilstand in de lucht en op zee. Zo zouden er geen aanvallen meer mogelijk zijn op energie-installaties en burgerdoelen. Frankrijk opperde zondag zo'n proefbestand van een maand. Dat zou moeten aantonen of Rusland überhaupt werkelijk over het beëindigen van de oorlog wil praten, al uitte onder andere het Verenigd Koninkrijk meteen bedenkingen.

Zelensky verwijst ook naar zijn gesprek met Trump, dat volledig uit de hand liep. "Onze ontmoeting verliep niet zoals het had moeten gaan. Het is betreurenswaardig dat het zo is gegaan. Het is tijd om het recht te zetten. We willen dat toekomstige samenwerking en communicatie constructief zijn."

Akkoord over mineralen en bodemschatten

Trump en Zelensky kregen met name ruzie omdat de laatste bleef benadrukken dat Rusland onbetrouwbaar is en Oekraïne veiligheidsgaranties nodig heeft voor het vrede kan sluiten - ook van de VS. Ditmaal rept hij niet van zulke garanties.

Zelensky zou in het Witte Huis eigenlijk een overeenkomst beklinken over toegang van de VS tot zeldzame delfstoffen in Oekraïne. Dat akkoord kwam er door de aanvaring niet, maar "Oekraïne staat klaar om het op ieder moment en in iedere handzame vorm te tekenen", verzekert Zelensky. "We zien deze overeenkomst als een stap naar grotere veiligheid en solide veiligheidsgaranties, en ik hoop echt dat het effectief zal werken."

Trump hield Zelensky steeds voor dat het grondstoffenakkoord al neerkomt op een Amerikaanse veiligheidsgarantie, omdat Rusland het wel uit zijn hoofd zou laten om Oekraïne aan te vallen als de VS daar bodemschatten winnen.

LEES OOK: Gasprijzen fors hoger op groothandelsmarkt na botsing tussen Trump en Zelensky