Toeristen zijn een aantrekkelijk doelwit voor zakkenrollers, een portemonnee rollen is een stuk eenvoudiger als je naar dat imposante gebouw staat te staren.
Zakkenrollers voldoen lang niet altijd aan een duidelijk stereotiepe, jonge meisjes en kleine kinderen die zich aan je opdringen zijn een berucht teken om op je tellen te passen.
Niet alleen buitenlandse steden scoren hoog op het aantal incidenten, ook op vakantie in eigen land is het oppassen, met name in Amsterdam.
Wie gaat bergwandelen in de Pyreneeën heeft niet zo heel veel te vrezen. Maar ga je deze zomer struinen over Las Ramblas, de Champs Élysées of doe je een dagje Amsterdam, dan is het oppassen voor zakkenrollers.
Straatdieven zijn het gehele jaar actief, maar de zomer is zonder twijfel het favoriete jachtseizoen. Zonverbrande, lome toeristen zijn nu eenmaal een gewild doelwit.
En ook al is zakkenrollen een ambacht dat minstens zo oud is als de uitvinding van het geld zelf, de laatste jaren is er in veel Europese steden sprake van een forse toename. Gespecialiseerde bendes afkomst uit Bulgarije en Roemenië zijn daar in elk geval deels verantwoordelijk voor, zo blijkt uit de statistieken.
In een Pickpocket top tien die door online reisgids Tripadvisor is samengesteld staan niet voor niets vijf Europese bestemmingen bovenaan: Barcelona, Rome, Praag, Madrid en Parijs.
Maar denk niet dat zakkenrollen vooral een Zuid- of Oost-Europees fenomeen is. Ook in Nederland, en met name in Amsterdam, is het aantal gevallen van zakkenrollerij en straatroof de laatste jaren fors toegenomen. Onze hoofdstad staat op plek acht in de lijst van Tripadvisor.
Je loopt dus een groot risico gerold te worden in grote steden in binnen- en buitenland. Hoe herken je straatdieven, waar moet je vooral oppassen en wat kun je ertegen doen?
Zakkenrollers herkennen
Soms is het vrij eenvoudig om zakkenrollers te herkennen. Met name in Zuid-Europa zijn groepjes bedelende kinderen, vrouwen met baby’s en zielige bejaarde vrouwtjes verdacht. Soms zijn het echt bedelaars, maar niet zelden maken ze onderdeel uit van een grotere bende waarbij de bedelaar het slachtoffer afleidt, terwijl hij wordt gerold.
Maar dan ben je er nog niet. Veel zakkenrollers doen hun best om niet op te vallen, soms gaan ze zelfs in pak gekleed. Jonge meisjes en kleine kinderen die zich aan je opdringen zijn in elk geval een reden om op te passen. Veel bendes maken gebruik van kleine kinderen en jonge meisjes omdat ze niet bedreigend overkomen. Bovendien moeten ze na hun arrestatie al snel weer worden vrijgelaten, omdat ze minderjarig zijn.
Toeristische attracties, stations, vliegvelden
Overal waar het druk is, heb je kans op zakenrollers. Erg voor de hand liggend zijn de toeristische attracties zelf. Een portemonnee rollen is een stuk eenvoudiger als jij dromerig naar dat imposante gebouw staat te staren. Dat geldt voor toeristische hotspots buiten, maar ook binnen de muren van een museum ben je niet veilig. Het personeel van het Louvre-museum in Parijs ging in 2013 zelfs in staking, omdat ze de vele agressieve zakkenrollers beu waren.
Ook treinstations en vliegvelden zijn berucht. Reizigers zijn vaak gehaast en met meerdere dingen tegelijk bezig. Een koffer is zo gejat als jij bij een automaat een metrokaartje koopt of incheckt voor je vlucht.
Maar ook in de trein, bus of metro ben je niet veilig. In Rome is het oppassen geblazen bij het in- en uitstappen van de metro. Zakkenrollers passen hier een zeer effectieve hit-and-run-tactiek toe. Ze rollen je in de metro vlak voordat de deuren dichtgaan en rennen dan heel snel naar buiten. Zelfs al ging het rollen niet zachtzinnig, de vogel is dan al gevlogen – of in ieder geval onbereikbaar achtergebleven op het perron.
Afleiden van het slachtoffer
De manier waarop zakkenrollers te werk gaan is in de basis overal hetzelfde. Ze kiezen een slachtoffer uit en schatten in hoeveel moeite ze moeten doen. Soms is niet meer nodig dan een hand in een zak of tas laten glijden en de buit is binnen.
Maar vaker wordt het slachtoffer eerst nog even afgeleid. Op die manier is het mogelijk die portefeuille of telefoon te jatten die iets beter is weggestopt. Er zijn legio manieren om je af te leiden. Dat kan zijn door te bedelen, tegen je aan te botsen, de weg te vragen, je iets te verkopen of expres iets over je heen te morsen.
Het kan ook creatiever. Soms word je gevraagd mee te doen aan een enquête, of houdt één van de daders een verhaal over een goed doel terwijl zijn handlanger je rolt.
Let trouwens ook heel goed op als je gaat pinnen. Dan loop je niet alleen het risico op skimmen, waarbij je bankgegevens worden gejat. Groepjes zakenrollers proberen je soms tijdens het pinnen af te leiden, drukken dan voor jou op de knop voor het hoogste bedrag en ontfutselen je vervolgens het geld.
Geen portemonnee in je broekzak
Hoe voorkom je dat je gerold wordt? Die vraag is eigenlijk eenvoudig te beantwoorden en iedereen weet het ook wel. Geen portemonnee in je broekzak, want dat is vragen om problemen. Geen waardevolle zaken in je rugzakje, want dat is zo opgesneden.
Wil je perse niet zo’n lelijk heuptasje, dan is een schoudertas – klep naar je toe, adviseert de politie – een optie. En binnenzakken zijn altijd beter dan broekzakken. De Nederlandse Politie heeft een aparte website met tips.
En let niet alleen op je geld. Telefoons zijn minstens zo gewild. De toename van zakkenrollerij loopt niet voor niets parallel met de opkomst van de smartphone.
In restaurants en cafés kun je je ook aan bepaalde regels houden. Gooi niet je jas met je telefoon er nog in over de rugleuning van je stoel en zet je handtas niet naast je op de grond. Plaats je waardevolle stukken zoveel mogelijk in het zicht.
Een andere truc die je misschien van pas kan komen als je deze zomer onder de Eiffeltoren staat: ga bij een groep Chinezen staan. Een beetje gemeen is het wel, maar de kans is groot dat de dieven niet jou, maar de toerist naast je op de korrel nemen. Chinezen hebben namelijk een uitgesproken voorkeur voor contant geld, zo schreef de South China Morning Post. En dat maakt ze een interessant doelwit.
