- Het Zuid-Koreaanse parlement wil president Yoon Suk Yeol afzetten, nadat hij dinsdag plots de noodtoestand uitriep in het land.
- De impulsieve actie van Yoon volgt op een roerige politieke periode getekend door schandalen en een verlies aan invloed.
- Dit is wat je moet weten over Yoon Suk Yeol en de politieke crisis waarin hij zijn land heeft gestort.
- Lees ook: President Zuid-Korea trekt noodtoestand weer in: oppositie begint afzettingsprocedure
Na een nacht vol chaos waarin de Zuid-Koreaanse president Yoon Suk Yeol de noodtoestand in zijn land uitriep en deze binnen zes uur net zo plotseling weer introk, is de oppositie in het parlement nu een afzettingsprocedure tegen hem begonnen.
Een politieke stap die Yoon met zijn ogenschijnlijk impulsieve actie dinsdagnacht, juist probeerde te voorkomen. De Zuid-Koreaanse president is namelijk zeer impopulair en ligt al sinds hij is aangetreden zwaar onder vuur van de oppositie, die al zijn wetsvoorstellen en benoemingen probeert te blokkeren.
Volgens Yoon kwam zijn beslissing om voor het eerst in 40 jaar een staat van beleg af te kondigen in Zuid-Korea dan ook voort uit ‘frustratie en crisis’.
Dit moet je weten over Yoon Suk Yeol en de politieke crisis waar hij zijn land in heeft gestort.
Zwak mandaat voor president Zuid-Korea
Yoon was een relatieve nieuwkomer in de politiek toen hij zich in 2022 verkiesbaar stelde als kandidaat van de conservatieve partij 'the People Power Party', maar wist al snel veel jonge, mannelijke kiezers aan zich te binden door zich anti-feministisch op te stellen.
In de afgelopen jaren is de radicaal-feministische 4B-movement flink gegroeid, waardoor er in Zuid-Korea grote verdeeldheid is ontstaan rondom genderkwesties.
Yoon versloeg vervolgens zijn tegenstander van 'the Democratic Party of Korea', Lee Jae-myung in de landelijke verkiezingen met het kleinste verschil ooit. Yoon kreeg 48,6 procent van de stemmen, Lee 47,8 procent. Maar zijn partij kreeg geen meerderheid in het parlement en dus kwam Yoon vanaf dag 1 voor een flinke uitdaging te staan.
Het begon al met het aanstellen van zijn kabinet, waarbij de oppositie bij elke keus dwars ging liggen en vier ministers zich terug moesten trekken wegens beschuldigingen van ongepast gedrag. De problemen voor Yoon hielden in de twee daarop volgende jaren aan, het parlement blokkeerde elke stap die hij probeerde te zetten.
In januari 2024 was slechts 29 procent van alle wetsvoorstellen die door zijn regering bij het parlement zijn ingediend, ook daadwerkelijk aangenomen.
Een presidentschap getekend door schandalen
Maar het is niet alleen de oppositie die het de president moeilijk maakt. Yoons regering wordt ervan beschuldigd aanklagers en strafrechtelijke onderzoeken te gebruiken om oppositieleiders te intimideren en hard op te treden tegen nieuwsmedia die volgens hem 'nepnieuws' verspreiden.
Daarnaast wordt het presidentschap van Yoon door schandalen geteisterd. Zo zei hij in een interview dat de autoritaire oud-president Chun Doo-hwan - die in 1980 ook een noodtoestand afriep en vervolgens de protesten daartegen met zwaar geweld neersloeg - “goed in politiek” was.
Ook noemde hij, na een ontmoeting met de Amerikaanse president Joe Biden in New York, de Amerikaanse politici 'idioten' zonder door te hebben dat de camera's nog draaiden en zijn microfoon nog aanstond.
Maar het grootste schandaal draait om zijn vrouw. Kim Keon Hee, met wie Yoon 12 jaar samen is. Zij werd begin dit jaar beschuldigd van het aannemen van een Dior-tas ter waarde van 3 miljoen won (2.000 euro), een geschenk van een pastoor.
De Zuid-Koreaanse wet verbiedt het aannemen van geschenken door echtgenoten van ambtenaren die meer dan 1 miljoen won waard zijn en de oppositie wil daarom dat er een onderzoek wordt gestart naar Yoon en zijn vrouw. Maar Yoon ontkent alle beschuldigingen ten stelligste en zegt dat het een politieke lastercampagne is, opgezet door de oppositie.
President Yoon verliest invloed en controle
In april dit jaar won oppositiepartij 'the Democratic Party of Korea' een nog grotere meerderheid in het parlement, wat Yoon als president volledig buitenspel zette.
Deze week stemde de oppositie tegen de begroting die de regering heeft ingediend, waardoor hun werkzaamheden feitelijk stil komen te liggen. Ook opperde de oppositie het plan om kabinetsleden, waaronder het hoofd van het auditbureau van de regering, in staat van beschuldiging te stellen omdat ze de first lady niet hadden onderzocht.
Yoon is daardoor, politiek gezien, met zijn rug tegen de muur komen te staan en leek dinsdag met een extreme maatregel de macht weer terug te willen pakken.
Maar door zijn impulsieve actie lijkt zijn toekomst nu aan een zijden draadje te hangen, omdat ook leden van zijn eigen partij de ingreep van de president afkeuren.
Zo heeft de Zuid-Koreaanse minister van Defensie Kim Yong-hyun woensdag zijn ontslag aangeboden, omdat hij Yoon steunde gedurende de mislukte militaire noodtoestand. Ook de stafchef van de president Chung Jin-suk, veiligheidsadviseur Shin Won-sik, politiek adviseur Sung Tae-woon en zeven andere naaste medewerkers van de president zijn inmiddels afgetreden.
De vraag is nu of de oppositie genoeg stemmen kan verzamelen om Yoon met een afzettingsprocedure weg te sturen. Er is een twee derde meerderheid nodig, wat betekent dat 200 van de 300 parlementariërs voor de motie moeten stemmen. Maar de oppositie heeft 'slechts' 192 zetels in handen en de regeringspartij van Yoon zegt een afzettingsprocedure tegen hem niet steunen.
De motie wordt volgens Zuid-Koreaanse media vrijdag of zaterdag behandeld in het parlement.