Medio september maakte ABN Amro bekend dat Gerrit Zalm vervroegd opstapt als bestuursvoorzitter van de bank. De 64-jarige Zalm werd in 2014 voor vier jaar herbenoemd als bestuursvoorzitter, maar maakt die termijn niet vol. Hij blijft niet tot mei 2018 maar treedt volgend jaar al terug.
Minister Wouter Bos van Financiën vroeg Zalm, na het uitbreken van de kredietcrisis van 2008, in november van dat jaar de fusiebank van Fortis Bank Nederland en ABN AMRO te gaan leiden. Die werd gevormd na de gedwongen nationalisatie van Fortis, dat in grote problemen kwam door de kredietcrisis.
VVD’er Zalm leek met zijn politieke verleden als minister van Financiën de geschikte man om de nieuwe staatsbank te leiden. Onder zijn bewind werd de integratie van ABN Amro in Nederland en Fortis Bank Nederland voltooid. In 2015 keerde ABN Amro terug op de beurs, voor Zalm een natuurlijk eindpunt van zijn klus bij ABN Amro.
Opvolger Gerrit Zalm bij ABN Amro
Wie Zalm moet opvolgen in 2017 is nog niet duidelijk. Het Financieele Dagblad meldde half juli al wel op basis van ingewijden dat de namen van Chris Vogelzang, hoofd van de consumentenbank van ABN Amro, en Joop Wijn, die leiding geeft aan de zakelijke divisie, circuleerden op het opvolgerslijstje.
Bij de huidige top van ABN Amro zou nu bezorgdheid bestaan over het profiel van de opvolger van Zalm, zo stelt NRC Handelsblad zaterdag. De vrees is dat minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem, die namens de staat nog altijd een flinke vinger in de pap heeft bij ABN Amro, vooral een maatschappelijk geëngageerd persoon zou willen. De bancaire ervaring van de nieuwe bestuursvoorzitter zou voor de minister minder zwaar wegen.
In beginsel ligt de verantwoordelijkheid voor de benoeming van de bestuursvoorzitter bij de raad van commissarissen van ABN Amro. Maar de staat is met een belang van 77 procent nog altijd veruit de belangrijkste aandeelhouder. Betrokkenen die anoniem willen blijven, zeggen tegen NRC dat de staat zich ook daadwerkelijk met het benoemingsproces bemoeit.
Een woordvoerder van ABN Amro zegt hierover tegen NRC: "De raad van commissarissen gaat erover en de stichting NLFI heeft het recht om advies te geven.” NLFI is de stichting die staatsbelangen in bedrijven behartigt.
Digitalisering uitdaging voor ABN Amro
Zalms opvolger moet de bank klaarstomen voor de snelle digitale veranderingen die op banken afkomen, onder meer in het betalingsverkeer met mobiele, digitale portemonnees en nieuwe financieringsvormen zoals crowdfunding.
Analist Marcell Houben van NIBC vindt dat ABN Amro wat kan leren van de online strategie van ING Direct, die onder meer in Duitsland en Zuid-Europa succesvol is gebleken, “ABN Amro zou iets vergelijkbaars kunnen doen door veel nadrukkelijker in te zetten op dochter MoneYou en deze verder uit te rollen in Europa”, aldus de analist eerder tegen het Financieele Dagblad.
De ondernemingsraad van ABN AMRO vindt dat de opvolger van Gerrit Zalm van buiten de bank moet komen, zei voorzitter Margot van Kempen medio september tegen RTL Z.
"Wij zijn niet per sé tegen een interne kandidaat, maar bij de bank moet veel gebeuren'', zei Van Kempen. "Wij moeten van een logge hiërarchische organisatie naar een veel meer wendbare organisatie, die snel kan inspelen op de behoeften van de klant. Het veranderproces zou makkelijker kunnen lopen als er een bestuursvoorzitter van buiten komt.''
"In de eerste plaats denken wij dat de opvolger een bankier zou moeten zijn. Iemand die het bankwezen goed kent, zowel de markt als de toezichthouders'', zei Van Kempen verder.
Daarnaast moet de opvolger van Zalm volgens de or een duidelijke visie hebben op de rol die technologie speelt in de toekomstplannen van de bank, en beschikken over "uitstekende leiderschapskwaliteiten''.