'Bouw voor honkvaste 55-plussers om woningmarkt op gang te helpen'

Om zoveel mogelijk huishoudens aan een geschikte woning te helpen, moeten nieuwbouwwoningen specifiek voor 55-plussers worden gebouwd in plaats van starterswoningen. De verhuizing van een ‘empty nester’ brengt de meeste verhuisbewegingen op gang.

Dat blijkt uit een rapport van makelaarsorganisatie Dynamis, gebiedsontwikkelaar AM en datamarketingconsultant Whooz. De verhuizing van 55-plussers zonder kinderen biedt de grootste potentie, stellen de organisaties.

Ten eerste omdat het een grote groep is: 40 procent van de Nederlandse huishoudens is 55-plus zonder kinderen. Daarnaast wonen zij vaak niet passend. Zo woont 36 procent van de empty nesters met z’n tweeën in een woning van 120 vierkante meter, die juist geschikt is voor gezinnen.

Appartementen van 3 tot 4 kamers van 120 vierkante meter zijn geschikt voor 55-plussers. Wanneer die worden bijgebouwd, komt de grootste verhuisketen op gang, concluderen de onderzoekers.

'Idealiter komt starterswoning vrij'

Wordt een empty nester verleid om de huidige woning te verlaten voor een 'kwalitatieve nieuwbouwwoning', dan komt een grote eengezinswoning vrij voor een huishouden met thuiswonende kinderen.

Dit huishouden laat weer een kleine eengezinswoning achter voor een jong gezin met een kinderwens. "Idealiter komt daardoor aan het eind van de keten tevens een woning vrij voor een starter die vanuit het ouderlijk huis of het studentenhuis zo de koopwoningmarkt kan betreden", aldus de onderzoekers.

Daarmee levert de bouw van een nieuwbouwwoning voor empty nesters meer op dan een nieuwbouwwoning voor starters. Een kleine nieuwbouw koopwoning of een dito appartement levert gemiddeld 2,4 verhuizingen op, zagen de onderzoekers bij projecten in IJsselstijn en Nieuwegein.

Terwijl voor elke verhuizing van een 55-plushuishouden zonder kinderen naar een groot appartement van 120 vierkante meter, 2,9 verhuizingen plaatsvinden in de hele keten.

Er zijn 1,1 miljoen 55-plussers van wie kinderen zijn uitgevlogen en die nog in een woning van 120 vierkante meter zitten. Volgens het rapport is deze doelgroep honkvast, aangezien deze groep historisch het laagste aandeel verhuizingen van alle leeftijdscategorieën kent.

5% empty nesters is 'verhuisgeneigd'

Maar 5 procent is wel 'verhuisgeneigd' en komt in beweging zodra een geschikte woning beschikbaar is. Dit levert volgens het rapport in theorie 57.000 woningen voor gezinnen op. Bij een doorstroming van de empty nesters komt de keten aan verhuizingen op gang, waardoor over de gehele markt 167.000 verhuizingen plaatsvinden.

Lukt het om 10 procent van de emty nesters te verleiden tot het betrekken van een geschikte nieuwbouwwoning, dan kan het aantal gezinswoningen dat vrijkomt oplopen tot 115.000. Over de gehele markt kan het aantal verhuizingen dan oplopen tot 335.000.

Vooralsnog staan 55-plussers niet te springen om te verhuizen. Deze week bleek nog dat het hypotheekaanvragen voor het oversluiten van de lening flink is gestegen, een teken dat oudere huiseigenaren blijven zitten waar ze zitten.  

"Mijn hele leven kon ik geen woonruimte vinden. En nu willen ze dat ik plaatsmaak voor een gezin. Maar ik wil niet weg. Mijn huis is aangepast en de buren zijn heel gezellig", zei een 80-jarige dame in De Volkskrant.

De onderzoekers stellen dat de klassieke seniorenwoning empty nesters niet over de streep trekt. Ze willen juist een 'normale' woning die 'ongemerkt levensloopbestendig' is. De woning moet in kwaliteit en omvang niet te veel afwijken van hun huidige woning. Nog belangrijker is de locatie: een sociaal netwerk in de buurt is cruciaal.

Lees meer over de woningmarkt:

• Waarom 55-plussers zoveel overwaarde hebben in hun huis – verschil met 20’ers en 30’ers komt vooral door lagere hypotheekschuld
• 7 manieren om de overwaarde van je huis te benutten: van vakantiehuis tot extra inkomen voor je pensioen
• Starters hebben steeds minder kansen op de huizenmarkt – de doorstroom van 50-plussers is cruciaal bij het oplossen van de woningcrisis