Goed, je hebt een dure beleggingsverzekering, wie weet een echte woekerpolis.
En dan?
Veel consumenten met een beleggingsverzekering weten niet goed wat ze ermee
aanmoeten. Daarmee is er ook een nieuw gat in de markt ontstaan voor
financiële adviseurs: het analyseren en eventueel oversluiten van polissen.
Bij beleggingshypotheken is het ontleden van een woekerspolis een stuk
ingewikkelder dan bij lijfrentes voor aanvullend pensioen. Maar ook
consumenten die van een dure lijfrentepolis afwillen, moeten goed opletten.
Woekerpolis: te hoge kosten
Tussen 1993 en 2010 zijn er 7,2 miljoen beleggingsverzekeringen verkocht,
zowel via lijfrentepolissen voor aanvullend pensioen als in de vorm van
beleggingshypotheken. De woekerpolisaffaire draait om de hoge kosten die
daarbij zijn gerekend, vaak samengevat als een jaarlijks percentage van de
omvang van de beleggingspot.
Consumentenstichtingen en verzekeraars hebben in veel gevallen afgesproken,
dat een polissen met een kostenpercentage van meer dan 2,45 procent
aangemerkt mogen worden als woekerpolis.
Delta Lloyd, ING (Nationale-Nederlanden, RVS, Postbank), ASR/Fortis, AEGON,
SNS REAAL, Achmea en Loyalis hebben regelingen getroffen met
consumentenstichtingen.
Andere verzekeraars, zoals Allianz, Cardif, Generali, de Goudse en VVAA hebben
eigen regelingen getroffen. Het gaat hierbij doorgaans om producten die vóór
2008 zijn afgesloten.
Wel of geen compensatie
Punt blijft wel dat je bij woekerpolissen alleen compensatie krijgt als de
kosten van een polis hoger zijn dan het erkende kostenmaximum. Dus doorgaans
2,45 procent per jaar van de opgebouwde waarde.
Het Verbond van Verzekeraars schat dat bij verzekeraars die
compensatieregelingen hebben afgesproken, liefst 40 tot 70 procent van de
beleggingspolissen geen compensatie krijgen omdat ze onder het kostenmaximum
vallen. Hierbij vindt dus geen compensatie plaats. Toch zijn ook polissen
met kostenpercentages van bijvoorbeeld twee procent in veel gevallen hoog te
noemen.
Lijfrente of beleggingshypotheek
Aanpassen of oversluiten van een beleggingspolis is echter een klus waar veel
eigenaren beleggingsverzekeringen als een berg tegenop zien.
Voor beleggingshypotheken is dat niet heel verwonderlijk. Wie geen officiële
woekerhypotheek heeft, maar niettemin worstelt met hoge kosten en lage
rendementen, kan daar niet zomaar vanaf.
Op het moment dat je een beleggingshypotheek wilt openbreken, gaat de bank
immers ook opnieuw naar je inkomensprofiel en de leenvoorwaarden kijken.
Zonder raadpleging van een onafhankelijke financiële specialist is het vaak
lastig in te schatten, of het zin heeft een beleggingshypotheek open te
breken. En onafhankelijk betekent doorgaans dat je bijvoorbeeld uurtarieven
betaalt.
Bij lijfrentepolissen, waarbij doorgaans via beleggingsfondsen vermogen wordt
opgebouwd dat later in een lijfrenteuitkering gaat, zijn de keuzes meestal
eenvoudiger.
Zolang je de vermogenspot fiscaal op een geblokkeerde rekening houdt - dat wil
zeggen op een rekening waar het geld onbelast blijft staan, todat je het in
een lijfrente-uitkering stopt - kun je lijfrentepolissen fiscaal geruisloos
overzetten van de ene aanbieder naar de andere.
Deze keuze is sinds kort weer actueel voor bijvoorbeeld werknemers die
lijfrentepolissen met een beleggingsconstructie hadden lopen via de
spaarloonregeling. Die is begin dit jaar komen te vervallen, zodat de vraag
voor consumenten is of ze zo'n beleggingspolis zelf willen voortzetten.
Verzekeraars
Consumenten met die van hun lopende lijfrentebeleggingspolis af willen,
kunnen proberen direct bij een bank of verzekeraar aan te kloppen om de
polis te laten overzetten naar bijvoorbeeld een spaarproduct met een vaste
rente.
Afgelopen november gaf minister De Jager van Financiën in een brief aan de
Tweede Kamer aan hoe verzekeraars, banken en adviseurs dit zouden moeten
aanpakken. Let wel: dit geldt voor echte woekerpolissen waarvan aanbieders
officieel hebben toegegeven dat de kosten te hoog zijn.
Volgens het zogenoemde 'best of class' beleid moeten adviseurs lopende
polissen advies geven over aanpassingen "zonder daarvoor aanvullende
kosten in rekening te brengen". Als er geen tussenpersoon meer is, moet
een verzekeraar direct hulp bieden via een helpdesk. "De verzekeraar
brengt de klant daarvoor geen kosten in rekening", aldus de brief van
De Jager.
Verzekeraar ASR stelt desgevraagd dat alle klanten vóór 1 april dit jaar een
brief moeten hebben ontvangen met alle opties. Ze kunnen ook advies inwinnen
bij een adviseur. Die krijgt van ASR zelf 125 euro voor dat advies. "Het
omzetten van een polis kan kosteloos. Ook voor het beëindigen van een polis
brengen wij geen kosten in rekening", aldus de woordvoerder.
Wie niet meer terecht kan bij zijn tussenpersoon, kan een beroep doen op de
ASR Compensatiecoach. Die geeft echter alleen advies over ASR-producten. "Dat
wordt klanten van te voren duidelijk gemaakt", aldus de woordvoerder.
Ontwoeker-adviseurs
Zoals uit het voorbeeld van ASR blijkt, moet de consument een extra
inspanning doen als hij of zij naar een andere aanbieder wil overstappen.
Onafhankelijke tussenpersonen rekenen daarvoor vaak extra kosten. Bovendien
hebben eigenaren van dure beleggingspolissen soms het probleem dat hun
oorspronkelijke tussenpersoon niet meer actief is.
Op dit punt duiken de 'ontwoekerspecialisten' op, die volop adverteren op
internet. Tik je 'woekerpolis' in, dan tref je al gauw sites aan als,
woekerpolisoverlsluiten.nl, stopdewoekerpolis.nl en
woekerpolis-specialist.nl.
De site stopdewoekerpolis.nl adverteert met de slogan: "De afgelopen
jaren zijn er 7.200.000(!) miljoen woekerpolissen verkocht. De kans dat u
ook een woekerpolis heeft is 60%." Het totale aantal verkochte
beleggingsverzekeringen wordt hier in de eerste zin impliciet gelijk gesteld
met het totale aantal woekerpolissen.
Maar is elke beleggingsverzekering een woekerpolis? "Dat is een term die
door mevrouw Hertsenberg van Radar in de markt is gezet", zegt
directeur Ori Hoogland van Adviesgroep Financiële Dienstverlening (AFD), het
bedrijf achter stopdewoekerpolis.nl.
"Het is lastig om een precieze definitie van een woekerpolis te geven,
maar in principe worden bij Radar alle beleggingsverzekeringen als
woekerpolis neergezet. Wij hebben er niet voor gekozen deze uitspraak te
nuanceren, maar dit 'zoekwoord' juist te gebruiken", aldus Hoogland. "Als
je traffic wilt generen op internet, dan gebruik je woorden die gangbaar
zijn voor consumenten. Persoonlijk is voor mij niet elke
beleggingsverzekering per definitie een woekerpolis, maar de meeste
polisssen die in de jaren negentig zijn verkocht hebben , naar de huidige
maatstaven, wel te hoge kosten."
Voor het oversluiten van lijfrentepolissen hanteert AFD twee kostenmodellen.
Als er met provisie wordt gewerkt, dan ontvangt AFD bij een koopsompolis
percentages tot 5 procent van de koopsom. Bij verzekeringen met periodieke
premiebetalingen gaat het om twee tot drie procent van de resterende
premieduur.
"Als we zonder provisie werken kost het veelal 495 tot 695 euro om een
polis over te sluiten. UIteraard maken wij ook de berekening of oversluiting
zin heeft. Soms is de resterende looptijd te kort om zo'n bedrag nog terug
te verdienen", licht Hoogland van AFD toe.
iPod cadeau
De site woekerpolis-specialist.nl probeert klanten te trekken door een iPod
Touch aan te bieden ter waarde van 189 euro. Uit de actievoorwaarden blijkt
dat je dan wel drie woekerpolissen moet laten oversluiten - heb je er één
dan maak je kans op een iPod Shuffle ter waarde van 49 euro.
In de actievoorwaarden staat ook dat je drie adressen moet geven van andere
personen met een woekerpolis om in aanmerking te komen voor een iPod, maar
die regel is inmiddels geschrapt, blijkt bij navraag.
De woordvoerder van het bedrijf Sales Support Groep, dat de site exploiteert,
geeft aan de iPod-actie "geen sigaar uit eigen doos" is. De actie
wordt bekostigd door financiële intermediairs en gaat ten laste van hun
winstmarge.
Sales Support Groep werft slechts zogenoemde 'leads' voor diverse
intermediairs. "De adviseur gaat vervolgens de klant benaderen voor een
zogenoemde woekerpolischeck. Wij hebben niets te maken met de beloning van
de adviseur. Wat ik weet is dat die bij een eerste polis varieert tussen de
300 en 750 euro", aldus de woordvoerder.
Hoge kosten?
Volgens financieel planner Jeroen Wolfsen van de site Moneywise.nl hoeft het
oversluiten van een lijfrentepolis niet honderden euro's te kosten. "Allereerst
adviseren wij mensen om terug te gaan naar hun oude tussenpersoon. Deze is
verantwoordelijk voor het verkochte product. Hij heeft hier soms duizenden
euros's provisie voor ontvangen. Op basis van zijn zorgplicht moet hij voor
een goed hersteladvies zorgdragen. En dat hoort hij te doen zonder hiervoor
kosten te rekenen. Maar in veel gevallen willen consumenten niets meer te
maken hebben met degene die hen deze dure polis heeft geadviseerd, of is de
oude tussenpersoon niet meer actief."
Wolfsen vindt dat veel bedrijven die consumenten benaderen via internet en
telemarketing, dat op een ondoorzichtige manier doen. "Uiteindelijk
worden mensen op deze manier weer onnodig op hoge kosten gejaagd. Veel
mensen willen van hun lijfrentepolis op beleggingsbasis af en kiezen voor
banksparen op basis van een vaste rente. Dat kan in tegenstelling tot
beleggingshypotheken, vrij eenvoudig vergeleken en geregeld worden."
Samen met Jochem Kessens beheert Wolfsen de site Moneywise.nl, waar
consumenten bankspaarprodcuten kunnen vergelijken. Hierbij zit ook een
oversluitservice voor woekerpolissen. "Voor de oversluitservice werken
we samen met Nationale Hypotheekpas. Die regelt het oversluitraject voor 149
euro en bouwt bovendien alle provisie van de bankspaarrekening in, zodat je
een hogere rente krijgt."
Lees ook op Z24.nl:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl