Dit zijn de winnaars en verliezers van 2024

In het afgelopen jaar gingen de oorlogen in Oekraïne en Gaza in alle hevigheid door, trad in Nederland het rechtse kabinet-Schoof aan met Geert Wilders als schaduwpremier, beleefde de beurs mede dankzij de aanhoudende AI-hype een uitstekend jaar en won Donald Trump de Amerikaanse presidentsverkiezingen.

Trump werd door het invloedrijke Time Magazine uitgeroepen tot Person of the Year en in zijn kielzog heeft ook techmiljardair Elon Musk een uitstekend jaar achter de rug. Maar wie waren er verder gezichtsbepalend in binnen- en buitenland in 2024? Business Insider zet de grootste winnaars en verliezers van het afgelopen jaar op een rij.

De winnaars van 2024

Donald Trump – Opnieuw gekozen als president van de Verenigde Staten

Wat na de Capitoolbestorming op 6 januari 2021 nog onmogelijk leek, gebeurde op 5 november van dit jaar toch: Donald Trump werd overtuigend opnieuw gekozen als president van de Verenigde Staten. Ondanks de veroordeling voor financiële fraude en alle rechtszaken die hij aan zijn broek heeft hangen, sloeg zijn ‘America First’-agenda opnieuw aan en kreeg hij 312 kiesmannen achter zich tegen 226 voor zijn Democratische tegenstrever Kamala Harris.

Trump kan als hij op 20 januari aantreedt voor een tweede periode in het Witte Huis rekenen op trouwe aanhangers in zijn kabinet en op andere belangrijke posten. Hij heeft beloofd snel een einde te maken aan de oorlog in Oekraïne. Het had overigens maar een haartje gescheeld of Trump was er helemaal niet meer geweest. Hij overleefde op 13 juli een aanslag op zijn leven tijdens een campagnebijeenkomst in Pennsylvania en kwam daar met slechts een bebloed oor vanaf.

Jensen Huang - CEO van de explosief groeiende AI-chipmaker Nvidia

CEO Jensen Huang van AI-chipmaker Nvidia hoort voor het tweede jaar op rij bij de grote winnaars. Nvidia blijft het boegbeeld van de AI-hype op de beurs en zag de omzet volgens de cijfers van het derde kwartaal met maar liefst 94 procent stijgen op jaarbasis.

De H100 en H200-processoren van Nvidia voorzien in de rekenkracht om de ontwikkeling van zelfrijdende auto's en generatieve AI draaiende te houden. En de nieuwe Blackwell-chip belooft nog meer rekenkracht en efficiëntie te leveren. In oktober zei Jensen Huang dat hij AI ziet als "het begin van een nieuwe industriële revolutie".

Henri Bontenbal - Politicus van het jaar leidt het CDA uit een diep dal

CDA-leider Henri Bontenbal valt in het sterk gepolariseerde politiek Den Haag op met zijn rustige en constructieve manier van oppositie voeren. Hij werd vorige week samen met Geert Wilders uitgeroepen tot politicus van het jaar. Zo wist hij na onderhandelingen met de coalitiepartijen de btw-verhoging op sport, cultuur en media voorlopig van tafel te krijgen en de scherpste kantjes van de onderwijsbegroting af te halen.

Kiezers lijken hem ook te waarderen, want in de peilingen is het CDA van de huidige vijf zetels gestegen naar veertien zetels. ""Ik merk dat mensen in het land het politieke theater echt meer dan beu zijn", zegt Bontenbal daar zelf over in een eindejaarsinterview met nu.nl. "Ze willen resultaten zien en politici die in alle rust er echt op uit zijn om iets te bereiken."

Hajir Hajji - Zag haar Action snel verder groeien tot een omzet van bijna €10 miljard

De als vakkenvuller begonnen topvrouw Hajir Hajji van Action blijft in heel Europa in rap tempo winkels openen en zag de omzet van de koopjesketen stijgen tot 9,6 miljard euro. Action opende tot half november in totaal 189 nieuwe winkels in Europa en verwachtte voor het einde van het jaar boven de 200 nieuwe winkels uit te komen. Halverwege vorige maand waren er 2.755 Action-vestigingen in Europa.

Ook de winst stijgt en dat is volgens Hajji te danken aan de vanwege de schaalvergroting toegenomen efficiëntie. "Door meer winkels te openen, hebben we ook meer distributiecentra geopend, waardoor onze vrachtwagens relatief minder afstand moeten afleggen", zei ze in een interview met De Tijd. Om de honderden nieuwe winkels te laten draaien, heeft Action in de eerste negen maanden van dit jaar ook bijna 5.500 nieuwe medewerkers aangenomen. In totaal werken er nu ruim 74.000 mensen bij Action. In Italië en Spanje groeit de keten het snelst.

Ursula von der Leyen - Herkozen als voorzitter van de Europese Commissie

Ondanks de groei van radicaal-rechts bij de Europese verkiezingen in juni, bleef de christendemocratische partij EVP van voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie verreweg de grootste partij van de EU. Daarmee kon ze op 1 december aan haar tweede termijn van vijf jaar in Brussel starten.

In een toespraak voor het Europees Parlement voorafgaand aan de stemming over de nieuwe Europese Commissie, zei Von der Leyen dat de vrijheid en soevereiniteit van Europa onder druk staan. "Die vrijheid komt ons niet aanwaaien", benadrukte ze. "Er zullen moeilijke keuzes gemaakt moeten worden en er zijn gigantische investeringen in onze veiligheid en welvaart nodig.

Michiel Muller - Haalde veel geld op voor de verdere groei van Picnic

Topman en medeoprichter Michiel Muller van onlinesupermarkt Picnic haalde aan het begin van het jaar 335 miljoen euro op om de verdere uitbreiding in Duitsland en Frankrijk te financieren. In Duitsland wil Muller dat over een aantal jaar de helft van de bevolking bij Picnic kan bestellen. Begin dit jaar was dat minder dan tien procent. Onder de investeerders was wederom ook techmiljardair Bill Gates.

En in augustus kon Muller melden dat Picnic voor het eerst in haar geschiedenis winst heeft gemaakt in Nederland. Het ging om een bescheiden winst in december 2023 die te danken was aan een nieuw gerobotiseerd distributiecentrum in Utrecht, waardoor het bedrijf efficiënter kan werken. "We hebben altijd gezegd dat we eerst snel willen groeien en dan gaan automatiseren", zei Muller daarover tegen het Financieele Dagblad. "Het is mooi dat dit nu in Nederland tot winstgevendheid leidt". Hij verwacht dat het brutobedrijfsresultaat eind dit jaar op 4 miljoen euro uitkomt.

Elon Musk - Wordt 'schaduwpresident' en zag koers Tesla fors stijgen

Elon Musk zag de koers van Tesla dit jaar met meer dan 80 procent stijgen en de marktwaarde van SpaceX bijna verdubbelen. Hij werd daarmee de eerste mens ooit met een vermogen van meer dan 400 miljard dollar, maar dat is niet eens de belangrijkste reden dat hij tot de winnaars van 2024 behoort. Zijn steun voor Donald Trump in de campagne voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen is heel goed uitgepakt en hij kan zich opmaken voor een rol als 'minister' van Overheidsefficiëntie in de nieuwe regering. Met alle macht en invloed die hij heeft, wordt Musk ook wel gezien als de aanstaande 'schaduwpresident'.

Begin dit jaar was Musk helemaal nog niet van plan geld te gaan doneren aan Trump en de Republikeinse partij, maar sinds de aanslag op Trump half juli droeg hij in totaal 250 miljoen dollar bij aan de campagne. En dat loont, want hij heeft zich op die manier een invloedrijke rol gekocht. Zo vergezelde hij Trump bij de heropening van de Notre-Dame in Parijs vol hoogwaardigheidsbekleders en ging eind december een eerste begrotingscompromis tussen Democraten en Republikeinen van tafel, omdat Musk op zijn eigen sociale medium X campagne voerde tegen de deal.

Sifan Hassan - Wereldatlete van het jaar na haar imponerende Olympische Spelen

De Nederlandse hardloopster Sifan Hassan maakte wereldwijd grote indruk door op de Olympische Spelen in Parijs na twee bronzen medailles op de baan na een indrukwekkende eindsprint het goud te winnen op de marathon. De combinatie van 5.000 meter, 10.000 meter en de marathon werd vooraf als vrijwel onmogelijk beschouwd. "Dit voelt niet als één gouden medaille. Dit voelt als tien gouden medailles", zei ze uithijgend na de marathon op de Place des Invalides.

Door haar unieke prestatie werd Hassan in Nederland uitgeroepen tot sportvrouw van het jaar en wereldwijd als eerste Nederlandse ooit tot atlete van het jaar op de weg. Na de Olympische Spelen heeft ze bijna vier maanden lang geen meter meer hardgelopen. "Kijk, mijn gezicht wordt al wat dikker", grapte ze onlangs tegen nu.nl.

Jouri Schoemaker - Maakte een succesvolle doorstart met Pieter Pot

Vanwege het faillissement van de verpakkingsloze online supermarkt Pieter Pot in december vorig jaar behoorde Jouri Schoemaker in 2023 nog tot de verliezers, maar met de voorlopig succesvolle doorstart heeft de ondernemer zich dit jaar bij de winnaars weten te scharen. Pieter Pot wist in januari met een crowdfundingscampagne voldoende geld op te halen om de activiteiten van het bedrijf voort te zetten.

Schoemaker sprak bij de heropening de verwachting uit dat Pieter Pot in 2024 voor het eerst winstgevend zou worden. Dat is nog niet gelukt maar hij maakte vorige week wel bekend dat "het verlies kleiner is dan ooit" en dat er een recordaantal van 350 producten wordt aangeboden.

Jacqueline van den Ende - Haalde €170 miljoen aan nieuw groeigeld op voor klimaattechnologie

De Amsterdamse investeringsmaatschappij Carbon Equity van CEO Jacqueline van den Ende haalde het afgelopen jaar 170 miljoen euro op voor klimaattechnologie en bracht daarmee het totaal opgehaalde groeigeld sinds de oprichting in 2021 op 260 miljoen euro.

"Mensen investeren bij ons om er financieel rendement mee te behalen, maar ook omdat ze het doel erachter mooi vinden", zegt van den Ende over het succes van haar investeringsmaatschappij. "Ze worden uitgenodigd voor evenementen waar de startups aanwezig zijn. Op dat soort dagen zie je écht de lichten aangaan bij de investeerders." Tot september staken in totaal 950 particulieren tot dusver geld in Carbon Equity met bedragen die variëren van 50.000 euro tot meerdere miljoenen.

De verliezers van 2024

Pieter Omtzigt - Partijleider van het in de peilingen gekelderde NSC

Pieter Omtzigt was vorig jaar nog een van de glorieuze winnaars van de verkiezingen, maar heeft zijn NSC in 2024 zien afglijden naar slechts drie zetels in de peilingen. Omtzigt verliet begin dit jaar de coalitieonderhandelingen met PVV, VVD en BBB en vertelde dat eerder aan een aantal journalisten dan aan zijn collega-partijleiders en informateur Ronald Plasterk. Uiteindelijk stapte NSC toch in het rechtse kabinet, maar de kiezers waren toen al gevlogen.

In september verliet Omtzigt tijdelijk de Tweede Kamer met burn-outverschijnselen. Tijdens zijn afwezigheid stapten de NSC-staatssecretarissen Folkert Idsinga en Nora Achahbar op en ook de Kamerleden Rosanne Hertzberger en Femke Zeedijk. Sinds zijn terugkeer in Den Haag eind november deelt Omtzigt het fractieleiderschap met Nicolien van Vroonhoven en maakt hij nog altijd een wankele indruk. Zo liep hij op 22 december nog geëmotioneerd weg uit een interview met WNL-presentator Rick Nieman.

Kamala Harris - Verloor de Amerikaanse presidentsverkiezingen van Donald Trump

Nadat president Joe Biden zich in juli terugtrok uit de race naar het Witte Huis werd vicepresident Kamala Harris de kandidaat voor de Democraten. Ze kreeg direct massale steun van haar partij en wist de Democratische kiezers in haar wittebroodsweken te inspireren en enthousiasmeren met haar positieve campagne. Maar uiteindelijk kwam ze ruim tekort tegen Donald Trump, volgens kenners onder meer omdat ze op de vlakte bleef over haar eigen standpunten.

"De uitkomst is niet wat we wilden en niet waar we voor gevochten hebben", zei ze de dag na haar verkiezingsnederlaag. "Maar het licht van de belofte van Amerika zal altijd helder blijven schijnen zolang we niet opgeven en zolang we blijven vechten". Ondanks haar hoopvolle woorden is de rol van Harris op het politieke toneel voorlopig grotendeels uitgespeeld.

Christophe Fouquet - Zag in één dag €50 miljard van de beurswaarde van ASML verdampen

Christophe Fouquet trad in april aan als nieuwe topman van de al jarenlang uiterst succesvolle chipmaker ASML uit Veldhoven. In oktober verloor het bedrijf in één klap 50 miljard euro aan beurswaarde toen een persbericht met tegenvallende kwartaalcijfers per ongeluk een dag te vroeg online kwamen.

"In mijn vorige functie in de raad van bestuur gingen er soms dingen rampzalig mis met onze EUV-machines. Toen hoefde ik alleen een boze klant onder ogen te komen, maar nu kijkt de hele wereld naar ASML", zegt hij daar zelf over in een interview met NRC.

ASML stelde in het te vroeg gepubliceerde kwartaaloverzicht de omzetprognose voor 2025 naar beneden bij. Er zijn volgens het bedrijf nog steeds sterke ontwikkelingen rond kunstmatige intelligentie, maar het herstel in andere marktsegmenten duurt langer. ASML staat ook onder grote druk van de VS om de export van chips naar China te beperken. Fouquet zei in september dat die Amerikaanse campagne "economisch gemotiveerd" is geworden en weinig meer te maken heeft met nationale veiligheid.

Sywert van Lienden - De rechter besliste dat de strafzaak over de mondkapjesdeal tegen hem door mag gaan

Sywert van Lienden wil graag "een totaalstreep" zetten onder de mondkapjesaffaire, maar dat gaat voorlopig niet gebeuren. Er loopt zowel een civiele procedure als een strafzaak tegen hem en zijn compagnons Bernd Damme en Camille van Gestel. Zij sloten in de begindagen van de coronaperiode een deal van 100 miljoen euro met de overheid voor de levering van 40 miljoen medische mondkapjes. Ze maakten daar bijna 30 miljoen euro winst op, terwijl Van Lienden in het openbaar herhaaldelijk had beweerd het zonder winstoogmerk te doen.

In de civiele zaak vordert zowel de Nederlandse staat als het nieuwe bestuur van Stichting Hulptroepen Alliantie (SHA) de winst van de mondkapjesdeal terug. De rechter doet op 5 februari volgend jaar uitspraak. In de op 19 december met een regiezitting begonnen strafzaak staan Van Lienden en zijn zakenpartners terecht voor oplichting, verduistering, valsheid in geschrifte en witwassen. Volgens Van Lienden wordt die zaak "onnodig complex" gemaakt en is er sprake van "trial-by-media".

Pauline Boerman - CEO zag Blokker na jaren worstelen failliet gaan

Winkelketen Blokker van de op 1 januari 2024 aangetreden CEO Pauline Boerman ging in november failliet, vanwege aanhoudende verliezen en problemen met het afbetalen van schulden bij de Belastingdienst. Die waren ontstaan tijdens de coronapandemie, toen winkels maar beperkt open konden als maatregel tegen virusbesmettingen.

Boerman presenteerde in het voorjaar nog een plan waarin ze beloofde aan het einde van dit jaar zwarte cijfers te gaan schrijven, maar Blokker kampte voorafgaand aan het faillissement nog altijd met miljoenenschulden bij diverse financiers. Het was volgens Boerman "een moeilijke beslissing" om tot uitstel van betaling over te gaan.

"Wij betreuren de onzekerheid die dit creëert voor alle betrokkenen die ons de afgelopen jaren zo trouw hebben gesteund, inclusief medewerkers, franchisenemers, leveranciers en klanten". Vlak voor Kerst werd bekend dat de curatoren een koper hebben gevonden voor Blokker, maar het is nog onduidelijk hoeveel winkels open zullen blijven na de doorstart.

Matthijs van Nieuwkerk - Geplande terugkeer op tv ging niet door

TV-presentator Matthijs van Nieuwkerk zou in 2024 terugkeren op televisie bij RTL met een talkshow op zondag en een programma rondom de Olympische Spelen vanuit Parijs. Maar in de nasleep van de presentatie van het rapport van de Commissie-Van Rijn over misstanden bij de publieke omroep werd besloten de samenwerking te ontbinden.

Van Nieuwkerk verdween in 2022 van de televisie na een Volkskrant-artikel over zijn woede-uitbarstingen op de werkvloer bij De Wereld Draait Door en is sindsdien niet meer op het scherm te zien geweest.

Nu het contract met RTL is ontbonden is een terugkeer van de ooit zo populaire presentator zeer onwaarschijnlijk geworden. Er was wel een lichtpuntje op privégebied voor hem: hij is onlangs getrouwd met Martha Riemsma, sinds kort directeur van persbureau ANP.

Joe Biden - Zag zijn gooi naar een tweede termijn in het Witte Huis vroegtijdig mislukken

Joe Biden won aan het begin van het het jaar als enige serieuze kandidaat nog de voorverkiezingen bij de Democraten, maar echt enthousiasme voor een tweede termijn in het Witte Huis was er nooit binnen zijn partij. Na een uiterst warrig optreden in een televisiedebat met Donald Trump trok hij zich onder grote druk van prominente Democraten terug uit de verkiezingscampagne en droeg hij Kamala Harris voor als vervangend presidentskandidaat.

Er waren al langer grote vraagtekens of hij vanwege zijn hoge leeftijd en vele versprekingen nog wel geschikt zou zijn voor nog eens vier jaar als president van het machtigste land van de wereld. Volgens critici heeft hij door zolang vast te houden aan zijn kandidatuur Kamal Harris te weinig kans gegeven zich te profileren en is dat een van de belangrijkste redenen waarom de Democraten de verkiezingen hebben verloren. In zijn nadagen als president verleende Biden zijn zoon Hunter nog gratie en daarmee geeft hij Donald Trump ook de ruimte om in de toekomst zijn politieke vrienden gratie te verlenen.

Erik ten Hag - Roemloos ontslagen als trainer van Manchester United

Ondanks de miljoeneninvesteringen die Erik ten Hag tijdens de transferzomer mocht doen, kreeg hij Manchester United maar niet aan de praat. De roemruchte club stond toen hij op 28 oktober ontslagen werd op een teleurstellende veertiende plek in de Premier League.

Ten Hag wist zich na een succesvolle periode bij Ajax nooit populair te maken in Engeland en eindigde in het seizoen 2023/2024 ook achtste in de competitie, het slechtste resultaat van Manchester United ooit in de Premier League. "Helaas is de droom ten einde gekomen", schreef hij na zijn ontslag in een brief aan supporters. Als pleister op de wonde kreeg hij volgens Britse media wel een ontslagvergoeding van bijna 20 miljoen euro mee.

Kees Koolen - 12 van zijn duurzame energiebedrijven gingen failliet

Voormalig topman Kees Koolen van Booking.com zag in het voorjaar eerst NieuweWeme failliet gaan, daarna vier van zijn zonnepanelenbedrijven en in september nog eens zeven duurzame energiebedrijven. Dat waren allemaal dochterbedrijven van zijn Koolen Industries dat de energietransitie wil versnellen.

De bankroete ondernemingen maakten producten als slimme laadpalen en energieopslagsystemen. Quote 500-lid Koolen richtte Koolen Industries op met een deel van het vermogen dat hij had verdiend als topman van Booking.com en met investeringen in Uber. Voormalig medewerkers van hem zeggen tegen Quote dat hij irreële verwachtingen heeft, zich moeilijk kan aanpassen aan marktomstandigheden en erg eigenwijs is.

LEES OOK: Zo goed was 2024 voor Elon Musk – uitgebeeld in 7 grafieken