Staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën is niet van plan om de VAR-verklaringen voor zelfstandige ondernemers nieuw leven in te blazen. Ook gelooft hij niet dat het nieuwe systeem met modelovereenkomsten dat per 1 april de oude regeling moet vervangen, ertoe zal leiden dat zelfstandigen zonder personeel minder makkelijk opdrachten krijgen. 

Dat schrijft staatssecretaris Eric Wiebes in een Kamerbrief in antwoord op vragen van onder meer D66, VVD en CDA.

Afgelopen week meldde het Financieele Dagblad dat bedrijven aarzelden om zzp’ers in te schakelen vanwege het nieuwe systeem. Steeds meer bedrijven zouden liever zien dat de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR) gehandhaafd zou blijven.

Het nieuwe systeem, waarbij opdrachtnemer (de zzp’er) en opdrachtgever een modelovereenkomst van de Belastingdienst gebruiken, zou te weinig zekerheid bieden. Werkgevers zijn bang dat ze achteraf toch loonheffingen moeten inhouden.

Als voorheen een zzp’er een VAR-wuo (Verklaring Arbeidsrelatie werk uit onderneming, red.) kon overleggen, was de opdrachtgever altijd gevrijwaard van het betalen van loonheffingen. Vanaf 1 april is de opdrachtgever samen met de zelfstandige verantwoordelijk voor het opstellen en het naleven van de overeenkomst die ze aangaan. De Belastingdienst kan daardoor achteraf oordelen dat niet aan de regels is voldaan en dat er sprake is van een fictieve dienstbetrekking. In dat laatste geval moet er toch loonheffing door de opdrachtgever – die nu werkgever is – worden afgedragen.

De VAR legt alle bewijslast bij zzp'er

In zijn brief stelt Wiebes dat het grote probleem van de VAR is dat die alle bewijslast eenzijdig bij de opdrachtnemer legt. Die moet maar bewijzen dat zijn relatie met de opdrachtgever correct is, én hij moet de grenzen bewaken. In het nieuwe systeem is de verantwoordelijkheid gedeeld.

Volgens Wiebes is het zo ook gemakkelijker voor de Belastingdienst om te controleren en handhaven op schijnzelfstandigheid. Vroeger kon de opdrachtgever zijn schouders ophalen en denken dat is niet mijn probleem.

Bieden de modelovereenkomsten te weinig zekerheid? Wiebes veegt dit argument in zijn brief resoluut van tafel.  "Nu in de model- en voorbeeldovereenkomsten (op de site van de Belastingdienst, red.) de fiscaal relevante bepalingen zijn gemarkeerd, is inzichtelijk van welke bepaling kan worden afgeweken zonder dat de zekerheid vervalt", schrijft Wiebes aan de Kamer.

Het verhaal dat de ronde doet dat een zelfstandige in de bouw zijn status als ondernemer verliest als hij gereedschap van de baas gebruikt, omdat hij zijn eigen spullen is vergeten, doet Wiebes af als onzin. Als je aan kunt tonen dat het gaat om een 'incident', is er niks aan de hand, stelt de staatssecretaris.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl