• De toenmalige bewindslieden Eric Wiebes en Lodewijk Asscher zouden op de hoogte zijn geweest van de doorgeslagen fraudejacht bij de Belastingdienst.
  • De fiscus pakte ouders die nauwelijks iets kon worden aangerekend aan als fraudeurs, waardoor ze soms tienduizenden euro’s moesten terugbetalen.
  • Onderzoeksplatform Follow the Money heeft vertrouwelijke notities in handen. Daaruit blijkt dat hoge ambtenaren erop aandrongen om de ouders minder hard aan te pakken.
  • De Tweede Kamer reageert verbijsterd op het nieuws dat Asscher en Wiebes niet in hebben gegrepen.

De ambtelijke top van Financiën heeft de verantwoordelijke bewindslieden al vanaf 2014 meermaals gewaarschuwd dat de harde fraudejacht door de Belastingdienst veel ouders in buitensporige problemen bracht.

Zowel toenmalig staatssecretaris Eric Wiebes (Financiën, VVD) als minister Lodewijk Asscher (Sociale Zaken en Werkgelegenheid, PvdA) waren op de hoogte van de problemen, meldt Follow The Money.

Het online platform voor onderzoeksjournalistiek heeft vertrouwelijke notities van hoge ambtenaren in handen. Daaruit zou blijken dat de hoogste ambtenaren erop aandrongen ontvangers van kinderopvangtoeslag die niet volledig voldeden aan de regels minder hard aan te pakken.

Als ouders niet zelf hun eigen bijdrage geheel betaalden, vorderde de Belastingdienst de toeslag (soms tienduizenden euro’s) helemaal terug. De ambtelijke top stelde voor enkel het bedrag te vorderen dat de toeslagontvanger niet had betaald.

Tweede Kamer is verbijsterd

Dat de bewindslieden gewaarschuwd blijken door hun hoogste ambtenaren, zit de Tweede Kamer dwars. Onder meer CDA, D66 en SP begrijpen niet dat Wiebes en Asscher niet ingrepen, terwijl ze wisten dat ze ouders buitensporig in het nauw brachten.

De ambtenaren wezen erop dat de fiscus ouders die nauwelijks iets kon worden aangerekend, aanpakte als fraudeurs en soms tienduizenden euro's liet terugbetalen. Wiebes zag dat probleem, blijkt uit zijn notitie, maar "greep niet in", constateert CDA'er Pieter Omtzigt.

De interne notities zouden in ieder geval staatssecretaris Wiebes, die de Belastingdienst onder zijn hoede had, hebben bereikt. Wiebes heeft aantekeningen gemaakt in de kantlijn.

Vooral Asscher ligt zwaar onder vuur

De Kamer richt de pijlen echter meer en meer op oud-minister Asscher. Die had al in 2014 een einde moeten maken aan de buitensporige afstraffing van ontvangers van de kinderopvangtoeslag, vindt onder andere D66-Kamerlid Steven van Weyenberg.

Asscher heeft "geen sociaal hart", maakt SP'er Renske Leijten op uit de documenten. 50PLUS-kopstuk Martin van Rooyen wil excuses van de "spijkerharde" oud-minister, tegenwoordig PvdA-leider. Ook een FVD-kopstuk en onafhankelijk Kamerlid Wybren van Haga reageren scherp.

De opvolgers van Wiebes gaven al eerder toe dat er binnen de Belastingdienst is gewaarschuwd tegen de harde aanpak van toeslagontvangers die, soms buiten hun schuld, minieme steken lieten vallen. Of die waarschuwingen ook Wiebes en Asscher hadden bereikt, was nog niet duidelijk.

De beleidsmakers bleven in ieder geval voorrang geven aan de strijd tegen fraudeurs boven het ontzien van buitensporig getroffen toeslagontvangers, zegt het ministerie van Financiën.