De Windows-pc zit midden in een soort van renaissance.
Computerfabrikanten zoals Asus, Razer, HP en Dell leveren allemaal hun bijdrage door Windows-pc’s te produceren die uiteenlopen van superfunctioneel tot helemaal stapelgek.
Kleine bedrijven zoals Eve introduceren opvallende gespecialiseerde apparaten voor gebruikers met hoge eisen. Microsoft zelf heeft zelfs een gat in de markt gevonden met zijn eigen lijn van desktop-pc’s.
Dat is lichtjaren verwijderd van de “onhandige apparaten uit het verleden”, zegt onderdirecteur Peter Han van de Microsoftafdeling Partner Devices and Solutions.
Microsoft claimt zelf ook een deel van het succes rond de opleving van de Windows-pc. Door computerfabrikanten aan te sporen met steeds meer innovatieve ontwerpen te komen heeft het bedrijf de manier veranderd waarop ze met hen samenwerkt, zegt Han. In plaats van al het onderzoek en alle waardevolle data voor zichzelf te houden, is het ontwerpteam van Han direct samen gaan werken met computerbouwers om ‘killer devices’ te maken.
Het resultaat: Steeds meer Windows-pc's en -tablets kunnen de concurrentie met Apple en andere concurrenten aan. De nieuwe golf van apparaten helpt de pc om een bredere kring van gebruikers te trekken, ondanks het feit dat de markt voor grote computers al jarenlang aan het krimpen is.
"We moesten samen leren in de afgelopen jaren", zegt Han.
Windows: niet meer over de schutting
Lange tijd had Microsoft de gewoonte om in een eigen vacuüm aan Windows te werken, zegt Ruston Panabaker, een onderdirecteur die al twintig jaar voor het bedrijf werkt. Microsoft gooide elke nieuwe versie van zijn besturingssysteem "over de schutting" en liet de partners ermee doen wat ze wilden, zegt hij.
Die dynamiek zorgde voor brave en nauwelijks onderscheidende pc's. Terwijl de Windows-software altijd erg winstgevend is geweest voor Microsoft, gelden er voor pc-makers juist hele kleine marges. Dat betekent dat makers van Windows-pc's vooral letten op het zoveel mogelijk beperken van de productiekosten, in plaats van een verbluffend product te ontwikkelen.
"Met Windows 10 wisten we dat we dat niet meer konden doen", zegt Panabaker.
Windows 10 werd in juli 2015 geïntroduceerd. Het was een poging de verschillende gebruikers en toepassingen van het vlaggenschip van Microsoft bij elkaar te brengen. Het combineerde de muis-en-toestsenbord-besturing van het klassieke Windows met de touchscreenvriendelijke en stylus-toepassingen van Windows 8. En het presenteerde de virtuele assistent Cortana, de Microsoftversie en uitdager van Apple's Siri.
Om succesvol te kunnen zijn wist Microsoft dat het nauwer zou moeten samenwerken met pc-fabrikanten om er zeker van te zijn dat hun apparaten geschikt waren voor alle ambities en mogelijkheden van Windows 10.
Bij de introductie van de eigen Surface-lijn ontdekte Microsoft dat het moeilijk is pc's en tablets te maken die mensen echt fijn vinden.
Dus toen Windows 10 werd ontwikkeld, zette Microsoft de deuren van zijn technische afdelingen open voor de belangrijkste pc-makers. Het bedrijf hoopte samen te werken met computerfabrikanten en gaf hen toegang tot de bronnen die ze nodig hadden om computers te bouwen die het nieuwe besturingssysteem optimaal zouden laten functioneren, zegt Han.
De stilteruimte
Een goed voorbeeld van hoe Microsoft samenwerkte met zijn partners, was te zien bij Cortana, zegt Panabaker. Om echt profijt te hebben van de virtuele assistent heeft je computer een gevoelige microfoon nodig, zodat de 'assistent' je opdrachten en vragen ook kan opvangen als je verder van je bureau bent.
Maar de microfoon in Windows-pc's zat vlak bij de ventilator en andere bewegende onderdelen van de computer, zegt Panabaker. Dat leidde tot een hoop ruis die afbreuk deed aan de mogelijkheden van Cortana.
Dus liet Microsoft computermakers toe tot zijn labs - waaronder tot de stilste ruimte van de wereld op de Redmond-campus van het bedrijf - om onderzoek te doen naar waar ze het beste de microfoons konden plaatsen in hippe laptops en tablets om problemen met ruis te voorkomen.
"Uiteindelijk ontwierpen we een hele generatie nieuwe pc's om de audio van Windows heen", zegt Panabaker.
En hoewel die eerste ontwerpfase al lang achter de rug is, blijft Microsoft samenwerken met zijn pc-partners. Het bedrijf deelt volgens Han gegevens over hoe mensen Windows gebruiken. De computermakers gebruiken die informatie om hun apparaten te verbeteren. Dat helpt pc-fabrikanten om Windows 10 beter te kunnen ondersteunen.
"Data zijn een belangrijke factor in de samenwerking", zegt Han.
Spanningen rond Surface
De relatie tussen Microsoft en pc-makers is de laatste vijf jaar duidelijk veranderd. Elke keer als Microsoft zelf een nieuwe Surfacelaptop, -pc of -tablet introduceerde, wakkerde dat de angst aan dat het bedrijven die Windows-pc's bouwen, wilde overvleugelen.
Maar Microsoft ziet dat anders. Het ontwikkelingsprogramma voor partners heeft eigenlijk voor vertrouwen bij pc-makers gezorgd, zegt Panabaker. En het team van Han, dat daar verantwoordelijk voor was, werkt strikt gescheiden van Surface om te voorkomen dat er gepatenteerde informatie van pc-ontwikkelaars bij Microsoft terechtkomt, en andersom.
"We hebben een al tientallen jaren durende relatie", zegt Han, "en geen van beide partijen wil dat in gevaar brengen."
"Ik denk dat de meeste negatieve gevoelens optraden rond de introductie van de eerste Surface, enkele jaren geleden. Computerbouwers zijn inmiddels wel gewend om Microsoft zowel als partner als uitdager te zien", zegt onderzoeksdirecteur Linn Huang van IDC.
En dat is goed, want de volgende grote klus voor Han en zijn technische team is het ontwikkelen van niet-pc-producten als slimme speakers, met internet verbonden huishoudelijke apparaten en allerlei andere toepassingen die op Windows 10 kunnen draaien.