- Wetenschappers zien kansen om CO2 uit de atmosfeer te halen en te injecteren in rotsformaties op de bodem van de oceaan.
- Als dit werkt zoals gehoopt, kan gasvormig CO2 worden gebonden aan gesteente, zodat het in vaste vorm geen veiligheidsrisico meer vormt.
- Voor een proefproject is naar schatting 60 miljoen dollar aan financiering nodig.
- Lees ook: Wereldwijde uitstoot van broeikasgassen door energieverbruik steeg tot record in 2023
Om de opwarming van de aarde effectief aan te pakken is het niet alleen nodig dat de mensheid minder CO2 uitstoot, maar ook dat CO2 die al in de atmosfeer zit, daar weer wordt uitgehaald. Wetenschappers zoeken in dit verband naar mogelijkheden om het gasvormige CO2 veilig op te slaan. Dat kan mogelijk in rotsformaties op de bodem van de oceaan.
Over de hele planeet hebben basaltsteenafzettingen op de zeebodem de potentie om kooldioxide te binden, wat kansen biedt om het broeikasgas op een veilige manier uit de atmosfeer te houden.
Een team van wetenschappers wil drijvende platforms bouwen op strategische offshore-locaties. In plaats van olie uit de oceaanbodem te halen, zouden deze futuristische platforms CO2 in de oceaanbodem injecteren.
Aangedreven door hun eigen windturbines zouden de drijvende stations kooldioxide uit de lucht (of zelfs uit zeewater) zuigen en in gaten in de zeebodem pompen.
De wetenschappers noemen hun project Solid Carbon omdat, als het werkt zoals ze verwachten, de CO2 die ze injecteren permanent in rotsvorm op de bodem van de oceaan kan worden opgeslagen.
"Dit concept maakt koolstofopslag zeer duurzaam en veilig", zegt geofysicus Martin Scherwath tegen Business Insider. Scherwath werkt mee aan het project en is stafwetenschapper bij het instituut Ocean Networks in Canada.
In tegenstelling tot andere opslagtechnieken hoeven we ons geen zorgen te maken dat CO2-gas ontsnapt en weer terugkeert in de atmosfeer.
Op de bodem van de oceaan kan veel CO2 worden opgeslagen
Wetenschappers denken dat basaltformaties grote hoeveelheden CO2 kunnen opslaan. Op de kaart hieronder zijn dergelijke rotsformaties in het geel gemarkeerd.
Het afvangen van CO2 in de atmosfeer en opslag in de oceaan is echter niet overal haalbaar. Het opschalen van deze techniek is bovendien in eerste instantie duur en zal de nodige tijd vergen.
Toch zeggen de wetenschappers dat een paar grote injectieplatforms al een groot verschil kunnen maken. Volgens Scherwath is er in het Cascadia-bekken voor de Canadese westkust ruimte om 750 miljard ton CO2 op te slaan. Daar willen wetenschappers dan ook een test uitvoeren.
"De reden dat die locatie zo aantrekkelijk is, heeft te maken met het feit dat er zeer veel bekend is over dit oceaangebied", zegt geofysicus en klimaatwetenschapper David Goldberg van de Columbia University in de VS tegen Business Insider.
Basaltgesteente is zeer reactief en zit vol metalen die gemakkelijk CO2 opnemen en er chemische bindingen mee aangaan. Op die manier worden carbonaat-mineralen gevormd.
Basalt heeft in veel gevallen ook een poreuze structuur, waardoor het rotsgesteente relatief veel ruimte biedt voor opvulling met nieuwe carbonaat-mineralen.
In IJsland heeft een project met de naam CarbFix op kleine schaal bewezen dat het proces van mineralisatie kan werken: CO2 wordt opgelost in water en geïnjecteerd in ondergronds basalt. Binnen twee jaar mineraliseert het CO2-gas en verandert het in gesteente diep onder de grond.
De laatste stap in het terugdraaien van klimaatverandering
Het concept om met koolstofinstallaties in de oceaan te gaan werken is een gigantische en kostbare onderneming. Dit type megaproject is mogelijk wel wat we nodig hebben, als we de opwarming van de aarde willen terugdraaien tot pre-industriële niveaus.
Tegelijk is Solid Carbon is geen vervanging voor directe maatregelen waar klimaatexperts wereldwijd toe oproepen, zoals het afbouwen van het gebruik van fossiele brandstoffen en het verminderen van de koolstofuitstoot van onze voedselsystemen.
Scherwath zegt dat je koolstofopslag eerder als een vervolgoptie moet zien over tientallen jaren om de opwarming van de de aarde met een paar tienden van een graad terug te draaien. Maar om die optie te hebben, moeten we nu beginnen met de ontwikkeling ervan.
Op zoek naar miljoenen aan financiering voor proefproject
Het proefproject zou een test opzetten door een schip met afgevangen CO2 de oceaan op te sturen, een gat in de zeebodem te boren en de CO2 daar te injecteren. Het probleem is vooralsnog de financiering.
Volgens geofysicus Goldberg zijn er subsidies aangevraagd in de VS en Canada, maar ook bij stichtingen. Tot nu toe is men er nog niet in geslaagd om de 60 miljoen binnen te halen die nodig is om het pilotproject uit te voeren.
Goldberg vermoedt dat dit deels komt doordat er geen duidelijke manier is om geld te verdienen met het afvangen van koolstofdioxide, als je dit vervolgens op de bodem van de oceaan opslaat. Als er financiering is, zou het project in principe binnen twee jaar kunnen starten.
"Klimaatverandering is zo duur", zegt Scherwath. "De manier om erover na te denken zou vergelijkbaar kunnen zijn met de aanleg van rioleringssystemen in steden."
