Een hogere leeftijd helpt vrouwen om de hoogste rang te bereiken.
Frans de Waal woont inmiddels meer dan dertig jaar in de Verenigde Staten, waar hij werkzaam is aan de Emory-universiteit in Atlanta. De uit Nederland afkomstige bioloog werd in 2007 door het Amerikaanse tijdschrift Time opgenomen in het lijstje The 100 People Who Shape Our World.
Daarnaast riep populair-wetenschappelijk tijdschrift Quest deze maand – op basis van een peiling onder 23 topwetenschappers – De Waal uit tot een van de 15 beste wetenschappers uit de Nederlandse geschiedenis. Hij is in die lijst de enige die op dit moment leeft.
De Waal, die wereldberoemd werd vanwege zijn wetenschappelijke vergelijkingen van menselijk gedrag met primaten, heeft de Amerikaanse verkiezingscampagnes met veel interesse gevolgd. Aan Business Insider vertelt hij waarom – kijkend vanuit zijn vakgebied – Hillary Clinton er nu wel klaar voor is om het presidentschap binnen te halen.
Hoe ouder, hoe beter
“Het electoraat bestaat voor de helft uit vrouwen”, merkt De Waal op.
In die zin heeft Clinton volgens de primatoloog een groot voordeel ten opzichte van acht jaar geleden. “Jongere vrouwen roepen te veel competitie op bij seksegenoten en bereiken daardoor vaak minder snel de hoogste rang”, vertelt De Waal. “Dat heeft te maken met seksuele rivaliteit onderling.”
Zo was het volgens De Waal een grote fout van John McCain in 2008 om Sarah Palin naar voren te schuiven. "Zeker als dat bedoeld was om de vrouwelijke kiezer te verleiden. De jonge, aantrekkelijke Palin was in seksuele zin te veel een bedreiging voor de vrouwelijke kiezers."
Ook had Trump beter niet zijn echtgenoot Melania kunnen laten speechen. Een jong, voormalig fotomodel - die wordt niet getolereerd door andere vrouwen.
Naarmate een vrouw ouder wordt, verdwijnt het effect van seksuele rivaliteit en gaan seksegenoten juist tegen haar opkijken. Dat ouderdomsvoordeel is veel groter bij vrouwen dan bij mannen. Als voorbeelden noemt hij Margaret Thatcher en Angela Merkel. Dichterbij huis vinden we Neelie Kroes, die eerder in haar carriere helemaal niet populair was maar de laatste jaren juist wel.
Aanval Trump werkt niet meer
Een ander voordeel dat Clinton heeft ten opzichte van Trump is dat het moeilijk was voor de vastgoedmiljardair om het met zijn agressieve stijl op te nemen tegen een vrouw. "De regels van confrontatie zijn bij veel diersoorten heel anders bij man versus vrouw dan bij man versus man", aldus De Waal.
Hoewel de alfamannetjestactiek van Trump tijdens de Republikeinse voorverkiezingen duidelijk werkte tegenover andere mannen, was dat tegenover mevrouw Clinton duidelijk niet meer het geval, meent De Waal. "Overbluffen en aanvallen heeft bij een man-vrouwgevecht geen effect. Een vrouw kapotmaken is het domste wat je dan kan doen als man."
"Vrouwen hebben onderling veel competitie. Maar we zien bij apen dat als een mannetje een vrouwtje aanvalt, dat vrouwen solidair worden met haar."
Connecties belangrijker dan kracht
Het derde punt dat de wetenschapper maakt is dat dominantie bij chimpansees niet het belangrijkste is om een alfaman- of vrouw te worden in de hoogste rang. "In de zakenwereld wordt het vaak zo gezien dat degene die de top haalt de brute alfapersoon is die alle confrontaties wint. Maar dat is niet mijn lezing."
Volgens De Waal is het veel belangrijker om goede connecties te hebben. "Daarom is Obama nu ook zo populair. Hij is een verzoener en stijgt boven de partijen uit. Vaak is de alfapersoon helemaal niet de sterkste, maar juist degene die een bepaalde verantwoordelijkheid kan nemen in een groep."
Clinton is meer well-connected dan rivaal Trump, constateert hij. "Vooral bij minderheden en die maken een groot deel van het electoraat uit."
Kortom, Clinton is vanuit evolutionair oogpunt duidelijk in het voordeel. Maar wat hoopt de in Amerika woonachtige hoogleraar persoonlijk? "Ik hoop dat Clinton wint, anders emigreer ik misschien terug naar Nederland."