- Bijna een kwart van de 50-plussers had de opbouw van het eigen pensioen achteraf anders aangepakt, zo blijkt uit een peiling van financieel intermediair van Van Bruggen Adviesgroep.
- 1 op de 5 ouderen vreest na de pensioenleeftijd noodgedwongen te moeten doorwerken.
- Business Insider bespreekt 4 opties om te zorgen voor een comfortabele oude dag, als je laat bent met pensioen opbouwen.
- Lees ook: Extra pensioen voor later? Dit moet je per maand beleggen om een vermogen van €100.000 tot €300.000 op te bouwen
Als je vroeg begint met aanvullend pensioen opbouwen, werkt de tijd in je voordeel. Je vermogen kan dan in de loop de jaren aangroeien, tegen een beperkte inleg. Maar niet iedereen start op tijd met een pensioenplanning waarvoor je decennia vooruit moet kijken. En dat kan achteraf tot spijt leiden.
Bijna een kwart van de Nederlandse 50-plussers had de opbouw van het eigen pensioen achteraf liever anders aangepakt. Een derde maakt zich zelfs zorgen over de hoogte van het pensioen, met name door de hoge inflatie en de gestegen energierekening, zo blijkt uit onderzoek van Van Bruggen Adviesgroep onder ruim 1.500 vijftigplussers met een eigen woning.
De helft van de deelnemers aan het onderzoek had achteraf precies hetzelfde gedaan. Dertig procent had liever meer gespaard en vijftien procent had achteraf gezien meer willen beleggen. “Maar er zijn ook een hele hoop mensen die het achteraf echt helemaal anders hadden aangepakt”, zegt Oscar Noorlag, expert bij Van Bruggen Adviesgroep. Dit geldt voor 23 procent. Vrijwel niemand had achteraf liever minder gespaard of belegd.
1 op de 50-plussers vreest te moeten doorwerken na behalen pensioenleeftijd
Ongeveer 33 procent van de 50-plussers maakt zich momenteel zorgen over de hoogte van het eigen pensioen. Dit komt volgens Van Bruggen Adviesgroep onder andere door de inflatie. “Iedereen voelt de prijsstijgingen in zijn of haar portemonnee. Voor senioren is dat niet anders”, zegt Noorlag.
Bijna de helft (48 procent) vreest dat de inflatie een grote impact zal hebben op hun potje. 36 procent maakt zich er zorgen over of ze genoeg van hun inleg terug krijgen van hun pensioenfonds.
19 procent van de vijftigplussers vreest dat ze langer moeten doorwerken, omdat ze niet genoeg pensioen hebben opgebouwd. “Veel mensen zouden liever willen stoppen of minder werken, maar hun financiële situatie laat dat naar eigen zeggen niet toe”, zegt Noorlag.
Voor wie de pensioenleeftijd nadert, zijn er grofweg vier opties om te zorgen voor een comfortabele oude dag. We bespreken ze hieronder:
Optie 1: de overwaarde van je huis benutten om je pensioen mee aan te vullen
Veel 50-plussers met een koopwoning hebben het geluk dat er een behoorlijke overwaarde op het huis rust. “De gemiddelde overwaarde van een Nederlandse woning bedraagt 175.000 euro. Een hoop vijftigplussers – en zeker senioren – hebben twee ton of zelfs meer. Dat wordt nog wel eens vergeten”, stelt Noorlag.
Je kunt een deel van de overwaarde benutten door je geldverstrekker te vragen om een extra hypotheeklening. Het geld zet je vervolgens op een spaarrekening, van waaruit je elke maand een bedrag overmaakt naar je betaalrekening. Dit bedrag kun je vervolgens vrij besteden.
Zo'n extra hypotheek is niet voor iedereen mogelijk. Je moet genoeg inkomen en overwaarde hebben, wil je groen licht krijgen van de bank. Ook is niet elke geldverstrekker bereid om geld uit te lenen dat niet in het huis wordt gestoken.
Voor pensioengerechtigden met een beperkt pensioeninkomen bestaat er nog een ander product: de overwaarde-opeet-hypotheek (ook wel verzilverhypotheek genoemd). Noorlag: “Hiermee kun je de overwaarde verzilveren, waardoor je eerder kunt stoppen met werken of een kleine aanvulling op je pensioen kunt krijgen, om mooie pensioenplannen te kunnen realiseren.”
Dit is een soort omgekeerde aflossingsvrije hypotheek, waarbij je elke maand of in een keer een bedrag krijgt uitgekeerd. Je lost gedurende de looptijd niets af. De bank brengt wel elke maand rente in rekening. Maar anders dan bij een extra hypotheek betaal je die rente niet uit je maandelijkse inkomen, maar wordt deze bij je schuld opgeteld. Hierdoor groeit je hypotheekschuld steeds harder, terwijl je overwaarde steeds sneller slinkt. Pas bij verkoop van de woning (na jouw overlijden of als je verhuist) wordt afgerekend met de bank.
Optie 2: heel zuinig leven en zoveel mogelijk sparen voor je pensioen
De bovengenoemde opties leiden ertoe dat de overwaarde van je huis afneemt. Bij een forse overwaarde is dat meestal geen probleem. Maar gaat het om een laag bedrag en zetten de huizenprijzen een glijvlucht in, dan kun je later alsnog de rekening gepresenteerd krijgen, als je je huis met verlies verkoopt.
Zie je het niet zitten om in te teren op je vermogen, dan kun je er ook voor kiezen om heel zuinig te leven en zoveel mogelijk te sparen. Hiervoor kun je je laten inspireren door de Fire-beweging (Financial Independence Retire Early), bedoeld voor dertigers die alles op alles zetten om al op jonge leeftijd te kunnen stoppen met werken.
Lees ook: Ook voor je 40e met pensioen? Zo haalbaar zijn 4 strategieën van de Fire-beweging
Je hebt twee knoppen om aan te draaien: bezuinigen en je inkomsten verhogen. Ga met een stofkam door je uitgaven heen en kijk waar je geld kunt besparen. Kijk ook of je meer kunt verdienen, door bijvoorbeeld extra te werken of te onderhandelen over een hoger salaris. Daarnaast komt er misschien extra geld binnen door bijvoorbeeld een erfenis, dat je kunt inzetten voor je toekomstige pensioen.
Hoe eerder je begint met vermogen opbouwen, hoe beter dat is: je hoeft dan geen draconische maatregelen te nemen, om toch een flink bedrag bij elkaar te krijgen. Noorlag merkt dat veel 50-plussers meer financiële ruimte krijgen, omdat hun kinderen zijn afgestudeerd en het huis uit zijn.
Het geld dat je overhoudt, kun je aan het werk zetten door te beleggen. Dat levert op langere termijn meer op dan sparen. Bij beleggen is tijd wel je grootste vijand. Heb je nog veel jaren voor de boeg, dan heb je nog voldoende gelegenheid om eventuele verliezen op je beleggingen goed te maken. Begint de tijd te dringen, dan moet je je afvragen of beleggen wel verstandig is.
Wie zelf wil sparen of beleggen als aanvulling op het pensioen moet daar wel de discipline voor hebben, waarschuwt Noorlag. "Het is natuurlijk niet de bedoeling dat het geld opgaat aan andere zaken."
Veel huizenbezitters kiezen ervoor om hun spaargeld te gebruiken om hun hypotheek versneld af te lossen. Zeker als je een aflossingsvrije hypotheek hebt, kan dat verstandig zijn, omdat na dertig jaar de hypotheekrenteaftrek vervalt. "Maar bedenk wel dat je er daarna niet zomaar meer bij kunt, als dat nodig is", aldus Noorlag.
Optie 3: goedkoper leven als je met pensioen gaat, door bijvoorbeeld te verhuizen
Zet het te weinig zoden aan de dijk om nu de broekriem aan te halen, dan kun je ook kijken of je goedkoper kunt leven als je met pensioen gaat.
Heb je een eigen huis, dan is de kans groot dat je na dertig jaar de hypotheek (grotendeels) hebt afgelost. Hierdoor dalen je woonlasten automatisch. Je moet nog hierna nog wel OZB-belasting blijven betalen.
Ook moet je er rekening mee houden dat je ook als je hypotheek volledig is afgelost, je nog een deel eigenwoningforfait moet betalen, vanwege de afbouw van de Wet Hillen. Wie zijn hypotheek nu (bijna) helemaal heeft afbetaald, moet nu 16,66 procent van het eigenwoningforfait opgeven op de belastingaangifte. Dit loopt de komende jaren op met 3 procentpunt per jaar.
Je kunt ook kijken of je kunt verhuizen naar een kleinere koopwoning, een huurhuis of een huis in een regio waar de huizenprijzen lager zijn. Een meer drastische keuze is emigreren naar een land met lagere kosten voor levensonderhoud, zoals Portugal.
Volgens Noorlag is het sowieso verstandig om goed na te denken hoe je in de toekomst wil wonen. "Er is vaak meer mogelijk dan mensen denken. Er kwam laatst een echtpaar bij ons dat een lager pensioeninkomen had, maar wel een huis met veel overwaarde. De woning was eigenlijk veel te groot, omdat de kinderen al het huis uit waren. Ze besloten toen te verhuizen naar een huurappartement, waardoor ze de overwaarde tot hun beschikking hadden. Dat gaf ook ruimte om veel reizen te maken; iets wat ze graag wilden."
Met een huurwoning bouw je geen vermogen op, erkent Noorlag. Bovendien is er een kans dat je als huurder hogere woonlasten hebt dan met een (kleine) hypotheek. Het is volgens Noorlag dan ook belangrijk om alle plussen en minnen op een rij te zetten en een goede financiële planning voor de lange termijn te maken.
Optie 4: langer doorwerken na het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd
De vierde optie is langer doorwerken nadat je de AOW-gerechtigde leeftijd hebt bereikt. Dit levert een extra aanvulling op je AOW op, maar uiteindelijk ook een hoger pensioen. Als je er namelijk voor kiest om je pensioen later te laten ingaan dan je pensioengerechtigde leeftijd, krijg je een hogere uitkering op het moment dat je daadwerkelijk stopt met werken.
Een ander voordeel van langer doorwerken is dat je netto meer overhoudt van elke euro die je verdient. Je valt bij het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd namelijk deels in een lager belastingtarief van de inkomstenbelasting. Over het inkomen tot 37.149 euro moet je 19,03 procent afdragen aan de fiscus, in plaats van 36,93 procent.
Als je een hoger inkomen hebt doordat je na de AOW-leeftijd blijft werken, kan wel gevolgen hebben voor eventuele toeslagen, dus laat je goed voorlichten. Ook maak je als je AOW krijgt geen aanspraak meer op een WW-uitkering of een uitkering bij arbeidsongeschiktheid. Je mag pensioen uitstellen tot uiterlijk vijf jaar na je AOW-datum. Dat is meestal rond je 72e levensjaar.
Er is ook een tussenweg: deeltijdpensioen. Je werkt dan bijvoorbeeld één dag per week minder en laat je je pensioen voor een deel ingaan.