• Europa kampt momenteel met grote droogte, en dat is niet incidenteel.
  • Met een belegging in een waterfonds draag je bij aan oplossingen tegen waterschaarste.
  • Maar de rendementen kunnen vrij grillig zijn. Business Insider legt vijf waterfondsen langs de meetlat: wat zijn de verschillen?
  • Lees ook: Beleggen in techaandelen met een ETF: welke moet je nemen?

Dat het in ons land deze zomer nauwelijks heeft geregend, zal je niet zijn ontgaan. Er stroomt weliswaar gewoon water uit de kraan, maar het waterpeil in de rivieren is fors gedaald, waardoor de scheepvaart in problemen komt. Boeren zien oogsten verpieteren. En het voelt alsof de herfst wel heel vroeg is begonnen, nu veel bomen en planten blad verliezen.

Hoewel we in recente jaren ook weleens natte zomers hebben gehad, is dit geen incident. Het aantal droge periodes en de duur ervan is sinds het jaar 2000 wereldwijd met 29 procent toegenomen, zo blijkt uit een recent onderzoeksrapport van de Verenigde Naties.

Voor de productie van één spijkerbroek is 8.000 liter water nodig

Daarnaast neemt het wereldwijde waterverbruik fors toe, door de groeiende wereldbevolking, stijgende welvaart en – hieraan gecorreleerd – de toenemende productie in de industrie en landbouw. Zo wordt voor het maken van één spijkerbroek circa 8.000 liter water gebruikt: gelijk aan 22 uur douchen. En om één kilo Nederlands rundvlees te produceren, is naar schatting 6.500 liter water nodig: het equivalent van 18 uur douchen.

Tegelijkertijd staat de wereldwijde zoetwatervoorraad onder druk door vervuiling en opwarming van de aarde.

Deze cocktail van een toenemende vraag naar water en een afnemend aanbod ervan, leidt niet alleen tot maatschappelijke ellende, maar heeft ook een enorme economische impact. De VN becijfert de schadepost in de afgelopen twintig jaar op circa 124 miljard dollar.

Door te beleggen in bedrijven die zich bezig houden met watervoorziening, en bescherming en herstel van het waterecosysteem, kun je bijdragen aan een oplossing voor dit probleem. Maar is het ook financieel een verstandige belegging?

Hoe kun je in dit thema beleggen?

Je kunt zelf aandelen selecteren, maar dat is erg arbeidsintensief en het vereist veel kennis van de markt. De eenvoudigste manier om in het thema water te beleggen is via een actief beheerd aandelenfonds of een ETF die een index van watergerelateerde bedrijven volgt. Je hebt dan met één enkele transactie een breed gespreide portefeuille van tientallen aandelen tot je beschikking.

We nemen vijf beleggingsfondsen onder de loep:

  • Pictet Water I-fonds (ISIN-code: LU0104884605)
  • ASN Milieu en Waterfonds (ISIN-code: NL0014270233)
  • iShares Global Water UCITS ETF (ISIN: IE00B1TXK627)
  • RobecoSAM Sustainable Water Fund (ISIN: LU2146192534)
  • Fidelity Funds - Sustainable Water & Waste Fund (ISIN: LU1892830081)

Waar beleggen deze fondsen in?

‘Water’ is een breed begrip. Hierbij moet je denken aan bedrijven die drinkwater leveren, water zuiveren en ontzilten en fabrikanten van waterleidingen of pompen, maar bijvoorbeeld ook aan producenten van WC’s en waterbesparende douchekoppen. En bedrijven die zich bezighouden met irrigatie of detectie van waterlekkages.

Niet elk bedrijf haalt zijn volledige omzet uit watergerelateerde activiteiten. Denk bijvoorbeeld aan het Amerikaanse conglomeraat Danaher, dat we in veel beleggingsportefeuilles tegenkomen. Dit bedrijf houdt zich niet alleen bezig met analyse en filteren van water, maar produceert bijvoorbeeld ook microscopen, diagnostische apparatuur voor tandartsen en software voor ziekenhuizen.

Het Amerikaanse Littelfuse maakt niet alleen sensoren voor waterbedrijven, maar ook schakelaars en sensoren voor de auto-industrie. Je belegt dus een stuk breder dan je op het eerste oog zou zeggen.

Het ASN Milieu en Waterfonds verbreedt, zoals de naam al suggereert, de focus nóg meer. Behalve in de watersector, investeert dit fonds ook in duurzame energie, landbouw, voeding, afvalverwerking en recycling. Zo vinden we hier Sonoco, een Amerikaanse producent van verpakkingen, en het Nederlandse lichtbedrijf Signify. De activiteiten van deze bedrijven lopen enorm uiteen, maar hebben één gemene deler: oog voor het milieu.

Wil je puur inspelen op waterschaarste, dan kun je beter een van de andere fondsen kiezen.

Let ook op de geografische spreiding

Ook in de spreiding tussen regio’s zien we grote verschillen. Maar liefst twee derde van het fondsvermogen van het Pictet Water-I Fund en het RobecoSAM Sustainable Water Fund zit in Amerikaanse aandelen. Europese aandelen maken respectievelijk 22 en 27 procent van de portefeuille uit, en tellen dus aanzienlijk minder zwaar mee.

Bij de iShares Global Water ETF en het Sustainble Water & Wast Fund van Fidelity is iets meer dan de helft (53 procent) van de portefeuille ingeruimd voor aandelen uit de Verenigde Staten.

Alleen bij ASN is de weging van Europese aandelen (43 procent) groter dan die in Amerikaanse aandelen (41 procent).

… en het aantal verschillende aandelen

RobecoSAM heeft het meeste aantal aandelen in portefeuille: 73. Dit levert meer spreiding op. Dat kan zowel de risico's als de rendementen dempen. Hierna volgt ASN, met 60 aandelenposities. De rest volgt met circa 50 verschillende aandelen.

Welk rendement kan ik behalen?

Waterschaarste is een actueel en urgent thema, dat aansluit bij diverse wereldwijde megatrends, zoals bevolkingsgroei, een wereldwijd stijgende welvaart, urbanisatie en een toenemende aandacht voor milieuproblemen (en bijbehorende strengere regelgeving). Bedrijven die een rol spelen in watervoorziening opereren dan ook in een groeimarkt.

Je belegt in verschillende soorten bedrijven met elk een eigen dynamiek. Een deel van de portefeuille bestaat uit waterbedrijven, die een nutsfunctie hebben en daardoor minder gevoelig zijn voor conjuncturele schommelingen. Immers, ook tijdens een economische crisis stappen mensen onder de douche, gaan ze naar de WC en drinken ze water.

Maar leveranciers van waterinfrastructuur, zoals leidingen, zijn juist vrij cyclisch. Bij een hoge economische groei zullen meer bedrijven uitbreiden en meer huizen worden gebouwd, waardoor de vraag toeneemt. Maar bij economische krimp, nemen de investeringen in waterinfrastructuur af.

Verder zitten er in de beleggingsportefeuilles veel innovatieve bedrijven. Dat brengt een verhoogd risico met zich mee, want niet elke innovatie wordt een succes. Bovendien zijn de activiteiten van deze bedrijven nogal kapitaalintensief, waardoor het dividend niet altijd hoog is.

Al met al kunnen de rendementen behoorlijk fluctueren. Alle vijf fondsen staan dit jaar met dubbele cijfers in de min. Maar op langere termijn vallen er mogelijk mooie rendementen mee te behalen.

Het fonds van Fidelity bestaat pas vier jaar. De overige vier fondsen hebben de afgelopen tien jaar een gemiddeld jaarlijks rendement behaald van iets meer dan 10 procent.

Welke kosten staan daar tegenover?

De vijf fondsen kennen behoorlijke verschillen in de kosten. Een veel gebruikte maatstaf om de kosten van een beleggingsfonds of ETF te vergelijken is de total expense ratio (TER). Dit zijn de kosten die de aanbieder jaarlijks inhoudt voor geleverde diensten, zoals het aan- en verkopen van aandelen en het beheer van de portefeuille.

De ETF van iShares (onderdeel van vermogensbeheerder BlackRock) is het goedkoopst, met een TER van 0,65 procent. Dat is niet zo verwonderlijk, want dit is een indexfonds. De fondsbeheerder hoeft dus niet zelf aandelen te selecteren, maar hij volgt een index.

Het duurst is het fonds van Pictet, dat maar liefst 2 procent van het vermogen per jaar in rekening brengt als kosten. De overige fondsen schommelen rond jaarlijkse fondskosten van 1 procent.

Daarmee zijn waterfondsen relatief duur ten opzichte van breed gespreide beleggingsfondsen.

Wat zijn de risico’s?

Zoals gezegd beleggen waterfondsen veel in innovatieve bedrijven, wat een verhoogd risico met zich meebrengt.

Daarnaast moet je je realiseren dat de spreiding over verschillende sectoren beperkt is. Dat kan leiden tot een hoger rendement, als de watersector de wind in de zeilen heeft. Maar de risico’s zijn ook bovengemiddeld.

Verder loop je net als bij andere aandelen een marktrisico: als de beurzen in mineur zijn, heeft dat ook gevolgen voor jouw rendement. Zo is geen enkel waterfonds dit jaar de dans ontsprongen wat betreft het negatieve sentiment op aandelenmarkten.

Is een waterfonds een verstandige belegging?

Met een waterfonds kun je inspelen op de toenemende waterschaarste en alle investeringen die hiermee zijn gemoeid. Er vallen hoge rendementen mee te behalen, maar de risico’s zijn ook groot. Om die reden is het verstandig om een eventuele blootstelling aan een waterfonds beperkt te houden.

Ook moet je rekening houden met hoger dan gemiddelde kosten, die natuurlijk rechtstreeks van je rendement afgaan. Het fonds van iShares heeft de laagste kosten.

Wil je je focus wat verbreden naar een duurzaam thema, dan kun je beter kiezen voor het fonds van ASN dan voor de traditionele waterfondsen.

Lees meer over waterschaarste en beleggen in ETF's: