De verkiezingen overheersen in Nederland het nieuws. En niet alleen hier, ook in
de VS natuurlijk. En de campagne voor de verkiezingen in Duitsland
volgend jaar is ook al begonnen: “Merkel
Swings Into 2013 Election Mode Evoking Crisis, China”.
Maar voor het behoud van je geestelijke volksgezondheid is het beter niet
alleen naar dit nieuws te kijken, maar bij voorbeeld ook naar het
terugkerende nieuws over de huizenmarkt en pensioenen (“CBS:
Nederland heeft hoogste hypotheekschuld in eurozone”) of de
ontwikkelingen in de geldmarkt.
De rust in deze markt lijkt teruggekeerd: de paniekniveaus die we in 2008 of
eind vorig jaar zagen, liggen ver af van de huidige marktprijzen, zoals dit
overzicht van Bloomberg laat zien:
Helaas is het de rust van het sterfhuis: de geldmarkt zit, ondanks de
stimulering van de centrale banken nog steeds behoorlijk op slot. Dit heeft
veel met het wantrouwen tussen de banken onderling en de structuurproblemen
van de euro te maken. Maar ook met veranderende regelgeving, en natuurlijk
met het grote (mondiale) vraagprobleem: de bbp-cijfers uit Finland prikken
de mythe nog maar eens door dat de kernlanden in Europa los staan van het
geheel: “Finse
economie krimpt sterker dan verwacht in tweede kwartaal“ en voor Europa
als geheel zijn de tekenen ook nog niet al te best: “Dienstensector
eurozone krimpt verder”.
Negatieve rentes
Alle reden dus voor de ECB om te stimuleren zou je zeggen. Maar - los van de
kampenstrijd tussen de bankiers uit het noorden en zuiden (zie: “Die
wahren Zankhähne” over de strijd tussen onze Klaas Knot en de
Spaanse centrale bankier Luis Maria Linde) - de rente staat al zo laag, en
dat veroorzaakt allerlei vervelende bij-effecten. Zoals de problemen bij de
geldmarktfondsen.
Normaal gesproken zou je verwachten dat de bodem van de rente nul moet zijn,
met wat ruimte voor opslagkosten van geld of discretie (negatieve rentes op
Zwitserse bankrekeningen zijn een klassiek voorbeeld). In geval van paniek
kan de vlucht naar veiligheid ook tijdelijk voor negatieve rentes zorgen,
maar van tijdelijk is op dit moment geen sprake meer. Het gevolg is een
probleem voor een nogal groot gedeelte van de markt: de Financial Times
schrijft hier twee zeer interessante artikelen over:
“Money
market funds look to pass on losses - Investors in the €1.1tn European
money market fund industry are facing losses as big managers prepare to pass
on the impact of negative short-term interest rates. Four of the biggest
money market fund managers have told the Financial Times that along with the
rest of the industry they are looking at ways of passing on negative returns
to investors.”
En:
“Europe’s
money market funds future in focus - It would be good news for security
guards and manufacturers of safe boxes. Rather than paying banks interest on
overnight deposits, the European Central Bank would charge them for the
privilege. Banks would then withdraw cash from the ECB and stick it in their
own vaults. The idea is becoming less ridiculous. In July, the ECB cut its
main interest rate – the price banks pay for its liquidity – to 0.75 per
cent. As a result, the rate on its deposit facility, set 75 basis points
lower, is already zero. Logically, further attempts to revive the struggling
eurozone economy would see the deposit facility rate turning negative.”
Dit is een bedreigende toestand voor de geldmarktfondsen en dus ook vervelend
voor de banken. Alle ogen donderdag dus op de depositorente: nu nog op 0
procent. De depositorente is de rente die ECB aan banken betaalt die hun
geld voor zeer korte tijd aan de centrale bank in beheer geven. Een
verlaging naar een negatieve waarde zal voor de geldmarkt een nieuwe reis
naar onbekend terrein betekenen.
Jacob Jurg is verbonden aan AFS en
verantwoordelijk voor nieuws en research. De informatie in deze column bevat
geen individueel beleggingsadvies of aanbeveling tot het doen van bepaalde
beleggingen.
Volg de markten op Z24 Beurs
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl