“Sell in May and go away”, luidt een bekende beurswijsheid. Hiermee wordt bedoeld dat de aandelenmarkten vaak dalen als de buitentemperatuur stijgt, omdat beleggers de beurzen de rug toekeren en meer tijd doorbrengen op het strand.

Achter de bovenstaande beurswijsheid horen eigenlijk nóg zeven woorden: ‘but remember to be back in September’.

Dit houdt in dat je in september beter weer in zou kunnen stappen. Maar de geschiedenis wijst uit dat dat onverstandig is.

September is statistisch gezien zelfs met afstand de slechtste beursmaand van het jaar. Februari en mei zijn ook niet best, maar september springt er in negatieve zin echt uit, zoals te zien is in onderstaande grafiek. Hierin is het gemiddelde historische rendement voor elke maand van het jaar weergegeven voor de Amerikaanse S&P 500-index.


September 2023 kan wel eens extra spannend worden, want de beursrally van afgelopen voorjaar lijkt al tot stilstand te zijn gekomen.

Beursstrateeg Julian Emanuel van Evercore, een Amerikaans adviesbureau voor zakenbanken, waarschuwde onlangs voor een slechte beursmaand in september, maar volgens hem zou dat weleens een geluk bij een ongeluk kunnen zijn.

3 waarschuwingssignalen die wijzen op een recessie in de VS

De beurzen zijn in de eerste maanden van dit jaar hard omhoog geschoten. Dat kwam onder andere door de hype rond artificial intelligence (AI) en de hoop op een zachte landing van de economie na een reeks renteverhogingen door centrale banken. Maar deze zomer kwam de klad erin.

Een voorbeeld van het tanende optimisme bij beleggers is het koersverloop van Nvidia. Afgelopen voorjaar schoot de koers van de chipgigant nog als een raket omhoog na sterke kwartaalcijfers, die duidden op de potentie van AI. Het aandeel nam samen met nog enkele andere techaandelen - ook wel de Magnificent Seven genoemd - de beurzen wereldwijd op sleeptouw. Ook in Nederland wisten techaandelen de weg omhoog te vinden.

Enkele weken geleden presenteerde Nvidia sterke cijfers. Maar ditmaal kreeg het bedrijf beleggers niet op de banken. Integendeel, de koers stond onder druk.

Foto: Evercore ISI

Waarschuwingssignaal 1: Beleggers gaan risico's mijden

Dat Nvidia niet beloond werd voor sterke cijfers, zou natuurlijk kunnen duiden op winstnemingen na een sterke koersstijging. Maar volgens beursstrateeg Emmanuel is er meer aan de hand.

Hij denkt dat beleggers zich meer zorgen maken en wijst onder andere op de donkere wolken die zich samenpakken boven de Chinese en Europese economie, de hoge rente op Amerikaanse staatsobligaties met een looptijd van tien jaar (een signaal dat beleggers vluchten in veilige beleggingen) en minder optimistische geluiden van Amerikaanse winkelketens.

Vooral de gestegen rente op Amerikaanse staatsobligaties baart hem zorgen. Deze staat al enige tijd boven de 4 procent en vaak zet dat de aandelenmarkten onder druk, zoals ook eind 2022 en begin 2023 is gebeurd. Dat kun je zien in de onderstaande grafiek.

De blauwe lijn is het koersverloop van de S&P 500 en de grijze lijn de rente op Amerikaanse staatsobligaties met een looptijd van tien jaar. Als beleggers meer rente kunnen krijgen op staatsobligaties, worden die obligaties relatief aantrekkelijker dan aandelen, waar meer risico aan vast zit.


Emanuel merkt op dat de koersen van aandelen en obligaties in 2022 en het eerste kwartaal van 2023 gelijk op gingen: ze gingen beiden naar beneden. De hoge inflatie maakte aandelenbeleggers onzeker, waardoor beleggers uit aandelen stapten.

Tegelijkertijd stegen obligatierentes onder invloed van de renteverhogingen in de VS. Dat leidde tot dalende koersen van obligaties, want bij obligaties bewegen de koersen en de rente in tegengestelde richting.

In maart dit jaar kwam hier verandering in. Beleggers durfden meer risico te nemen, waardoor de aandelenkoersen omhoog gingen. Dit kwam door een combinatie van AI-fantasie, het akkoord over het ophogen van het schuldenplafond in de VS en hoop dat de reeks renteverhogingen door de Federal Reserve ten einde liep.

Tussen maart dit jaar en het begin van de zomer zakten obligatierentes juist terug. Echter, sinds augustus is weer sprake geweest van een duidelijke stijging van marktrentes. Tegelijk zakten aandelenkoersen wat terug.

Emanuel vermoedt dat beleggers bezig zijn om een draai maken naar het mijden van risico's, met een vlucht naar veilige obligaties die ten koste gaat van aandelenbeleggingen.

Waarschuwingssignaal 2: De Amerikaanse industrie in het slop

De Europese en Chinese industrie staan er momenteel niet goed voor. De Amerikaanse industrie is juist goed overeind gebleven, maar daar zou weleens verandering in kunnen komen, vreest Emanuel.

De S&P 500 kent in subindex voor de industriële sector. Als de koers van de zogenoemde S&P 500 Industrials onder het 200-daags gemiddelde uitkomt (zwarte lijn in de onderstaande grafiek), kan dat ertoe leiden dat ook andere sectoren mee omlaag worden getrokken.

Foto: Evercore ISI

Waarschuwingssignaal 3: tegenvallende banengroei

De Amerikaanse arbeidsmarkt staat er nog steeds goed voor. De werkloosheid is in augustus gestegen naar 3,8 procent (tegen 3,5 procent de maand ervoor), maar ligt nog steeds onder de grens van 4 procent die de Federal Reserve als maximum hanteert.

Maar ook hier zijn de eerste haarscheurtjes zichtbaar. Vooral de cijfers over het aantal wekelijkse aanvragen voor werkloosheidsuitkeringen verdienen extra aandacht. Volgens Emanuel moeten de alarmbellen gaan rinkelen als dit cijfer boven de 250.000 per week uitkomt.

Als er vier weken of langer meer dan 300.000 uitkeringsaanvragen zijn, is dat helemaal reden tot ongerustheid. Dit is vaak een teken dat een recessie in aantocht is.

Foto: Evercore ISI

Dip op de beurs biedt koopkansen

De bovengenoemde waarschuwingssignalen zijn slecht nieuws voor beleggers, zou je zeggen. Toch zou een daling van de beurs in september weleens een geluk bij een ongeluk kunnen zijn. Want zoals je hierboven zag, is oktober vaak juist een goede beursmaand. Bij een flinke dip in september biedt dat beleggers de kans om aandelen tegen een zacht prijsje op te pikken.

Natuurlijk rolt het kwartje ook weleens de andere kant op. In de jaren waarin de beurzen in september tegen de statistieken in tóch omhoog gingen, kregen beleggers in de maanden erna alsnog de rekening gepresenteerd. Dat gebeurde in 2018 en in 2007, zoals je kunt zien in de onderstaande grafiek.

Foto: Evercore ISI

Mocht je overwegen om in oktober in te stappen, dan adviseert Emanuel vooral om te kijken naar aandelen uit de energie- en de zorgsector, want daar is hij heel positief over. "Blijf defensief tot oktober. De grote koopkansen liggen nog voor ons", zo schrijft hij.

LEES OOK: Als de huidige zeepbel op de beurs knapt, kan de aandelenmarkt minstens 30% zakken, volgens twee ervaren fondsmanagers