Hij is je ongetwijfeld een keer opgevallen: de holle bodem onder in een wijnfles.
De holte die erdoor ontstaat wordt wel de ‘ziel’ van de fles genoemd. Maar waarvoor dient-ie eigenlijk?
Er doen verschillende theorieën de ronde, blijkt uit een rondvraag op de redacties van Business Insider:
- De ziel dient ter misleiding van de consument. Er zit minder wijn in de fles dan je denkt.
- De ziel biedt ruimte voor de duim van de ober, zodat deze een glas op een elegante manier kan inschenken.
- De ziel zorgt ervoor dat dalende reststoffen zich in de onderste groeven nestelen en zo minder snel in het glas terechtkomen.
De eerste theorie kan makkelijk worden ontkracht. Als op de fles staat dat er 0,75 liter wijn in zit, dan zit er 0,75 wijn in. Het verhaal over reststoffen is ook onwaarschijnlijk. Champagneflessen hebben namelijk ook een ziel, maar daarin vormen zich helemaal geen reststoffen.
De ruimte voor de duim klinkt plausibel, maar die toepassing kan ook zijn gekomen nadat de ziel om een andere reden aan het flesontwerp is toegevoegd.
Tijd om het aan een expert te vragen. Stephan Danner, voorzitter van het Durbacher Winzergenossenschaft (wijnboerengenootschap) in Duitsland, legt allereerst uit waarom flessen voor champagne en mousserende wijn een holte onderin hebben.
Champagne en mousserende wijnen horen natuurlijk te borrelen, en dat doen ze dankzij de aanwezige koolstofdioxide. Die wordt geproduceerd door gistschimmels tijdens de gisting van suiker. Maar dit zorgt ook voor de nodige inwendige druk in de fles.
De luchtdruk kan oplopen tot 8 bar, genoeg om een plastic fles meer dan 50 meter de lucht in te laten schieten. "Met zo veel druk zou als eerste de zwakkere bodem het begeven", aldus Danner. "Door de welving van de bodem kan de druk op de bodem beter worden opgevangen."
Tot zover de bubbels, maar hoe zit het met de wijnfles? Ook die moet veel druk weerstaan, al is het kortstondig.
Bij het kurken wordt de kurk namelijk met 3,5 kilometer per uur in de hals van de fles gedrukt. Dat klinkt misschien onschuldig, maar hierdoor wordt een zogeheten sluitdruk veroorzaakt, zoals door een zuiger in een cilinder, die snel oploopt tot 4 bar. De druk is dan heel even twee keer zo hoog als in een autoband; best veel voor een slanke, hoge wijnfles.
Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Business Insider Deutschland.