Het eigen vermogen van de provincie Gelderland bedroeg vorig jaar 4,7 miljard euro, terwijl Zeeland slechts 139 miljoen euro aan reserves heeft. Daarmee is Gelderland bijna 34 keer zo rijk als Zeeland.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) publiceerde dinsdag een overzicht van het eigen vermogen van Nederlandse provincies eind 2014.
Uit de onderstaande grafiek blijkt dat de verschillen enorm zijn. Zo heeft Gelderland 4,7 miljard euro aan eigen gelden, Noord-Brabant 3 miljard euro, terwijl Zeeland het moet doen met slechts 139 miljoen euro.
(klik voor vergroting)
Hoe zijn deze enorme verschillen ontstaan? De sleutel daarvoor ligt bij de verkoop van energiebedrijven aan buitenlandse spelers voor vele miljarden. Zo kocht de Zweedse energiereus Vattenfall in 2009 Nuon. Gelderland had een belang van 44 procent in het Nederlandse energiebedrijf en kon zo 4,4 miljard euro incasseren bij de verkoop. Ook acht andere provincies hadden aandelen Nuon in hun bezit.
Dat jaar werd nog een ander energiebedrijf verkocht: Essent kwam voor 9,3 miljard euro in handen van het Duitse RWE. Zes Nederlandse provincies bezaten bijna driekwart van de aandelen in Essent en konden zo flink verdienen aan de overname.
Energiebedrijf Delta
In totaal hebben negen provincies meer dan 13 miljard euro verdiend door hun energie-aandelen van de hand te doen. Alleen Zeeland, Zuid-Holland en Utrecht vielen buiten de boot, omdat zij geen aandelen in Nuon of Essent hadden.
Overigens bezit de provincie Zeeland de helft van energiebedrijf Delta, de eigenaar van kerncentrale Borssele. De overige aandelen zijn verdeeld over negentien Zeeuwse en Noord-Brabantse gemeenten en de provincies Noord-Brabant en Zuid-Holland.
Zuid-Holland en Zeeland zouden dus alsnog kunnen verdienen aan de verkoop van een energiebedrijf.
Eigen vermogen gedaald
Waar gebruiken de provincies de miljarden aan eigen vermogen voor? Voornamelijk om begrotingstekorten te dichten. Vorig jaar investeerden de provincies met name in verkeer en vervoer en natuur- en recreatiegebieden, aldus het CBS.
Ook werden de eigen gelden aangesproken om de lagere inkomsten uit het provinciefonds op te vangen. Dat is het begrotingsfonds waaruit provincies geld ontvangen vanuit de Rijksoverheid.
De uitgaven leidden ertoe dat het gezamenlijke eigen vermogen van de twaalf provincies vorig jaar is gedaald, voor het derde jaar op rij. Eind 2014 hadden de provincies 15,9 miljard euro aan eigen gelden in bezit, ruim 0,8 miljard euro minder dan een jaar eerder. Sinds 2011 hebben ze bijna 1,6 miljard euro ingeteerd op hun reserves.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl