De Britse premier Minister Theresa May laat niet na te benadrukken hoe belangrijk ze het vindt de “speciale relatie” tussen het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten te hernieuwen. May is vrijdag bij Trump op bezoek, naast de speciale relatie staat ook een hernieuwde handelsrelatie op de agenda.
Volgens May is gezamenlijk leiderschap van de VS en de Britten hard nodig met de opkomst van “nieuwe vijanden van het westen en onze waarden.” Daarbij wijst ze ook op de angst dat snelgroeiende economieën zoals China en India het westen gaan overvleugelen.
May blaakt van zelfvertrouwen. Volgens haar moet het Verenigd Koninkrijk, nadat het de deur voor de neus van de EU heeft dichtgeslagen, zich weer laten gelden als een “soeverein, zelfverzekerd en mondiaal Groot Brittannië dat klaar staat om aan relaties met oude vrienden en nieuwe bondgenoten te werken.”
EU-functionarissen en een voormalig economisch adviseur van president George W. Bush denken echter dat het zo’n vaart niet zal lopen. Sterker nog, ze achten het hoogst onwaarschijnlijk dat het VK en de VS binnen afzienbare tijd een handelsakkoord zullen sluiten. Ondanks dat Trumps entourage liet weten dat de twee landen “binnen een week een handelsovereenkomst zouden kunnen sluiten.“
Hoogst onwaarschijnlijk, en wel hierom.
1. Handelsovereenkomsten "doe" je niet binnen week
Phil Levy, een voormalig handelsadviseur van president George W. Bush, zei tegen the Financial Times dat het "hoogst onwaarschijnlijk is dat we op korte termijn een overeenkomst zullen zien. Dat is namelijk een zeer gelaagd en gecompliceerd proces." Christophe Bondy van het Londense advocatenkantoor Volterra Fietta, dat Canada recentelijk adviseerde toen het land handelsoverleg met de EU voerde over de CETA, verklaarde eveneens tegen de Financial Times dat de VS echt eerst moet weten wat de Brexitdeal inhoudt voordat het zich committeert aan welke overeenkomst dan ook. "Pas dan heeft de VS volledig zicht op het economische potentieel van een overeenkomst met het Verenigd Koninkrijk."
Ook de Canadese handelsexpert Jason Langrishwho, die aan de wieg stond van het vrijhandelsakkoord tussen Canada en de EU, zei eerder dat de volgende generatie bilaterale overeenkomsten, waarvan CETA de blauwdruk is, complex is."
"Ze weerspiegelen de realiteit van de moderne commercie en zijn verstrekkender dan handel alleen. Ze interfereren met nationale zaken als standaarden, regulering en het openstellen van overheidscontracten voor openbare aanbestedingen. Deze complexiteit betekent dat het onderhandelen over en sluiten van akkoorden een proces is dat jaren duurt. Ons vaak overspannen medialandschap biedt belanghebbenden de mogelijkheid om bij elke stap in het proces lawaai te maken en van zich te laten horen. En dat doen ze ook waardoor handelsovereenkomsten eerder op een marathon lijken en zeker niet op een sprint."
2. De EU staat het Verenigd Koninkrijk eenvoudigweg niet toe nu nieuwe akkoorden te sluiten
Het Verenigd Koninkrijk mag dan wel voor een Brexit gestemd hebben in juni 2016, maar vooralsnog is er niets veranderd en zal er ook niets veranderen zolang Artikel 50 niet in werking is getreden. Pas dan wordt het startschot gegeven voor de 2 jaar durende onderhandelingen waarna het VK de EU mag verlaten.Dus voor nu hoort het VK nog steeds bij de EU en zal het de spelregels van de EU moeten gehoorzamen.
Hooggeplaatste EU-functionarissen vertelden het VK maandag nog dat het onderhandelingen met de VS of met welke andere staat dan ook met een gerust hart kan vergeten zolang het land nog lid is van de club van 28.
De hoge vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken en Veiligheidsbeleid van de EU, Federica Mogherini, verwoordde het zo: "Voor de EU is het glashelder: zo lang een staat lid is van de EU - en dat is het VK op dit moment - zijn er geen bilaterale onderhandelingen mogelijk over handelsakkoorden met derde partijen."
Een niet nader genoemde hoge Britse official bevestigde dit min of meer donderdag tegen de Financial Times: "We hebben duidelijk gemaakt dat we onze verplichtingen jegens de EU nakomen zolang we nog bij de EU horen. We kunnen geen vrijhandelsakkoord met een ander land tekenen zolang we EU-lid zijn, maar we kunnen wel alvast gesprekken voeren zodat we snel kunnen manoeuvreren op het moment dat we uit de EU vertrokken zijn."
Het Britse vertrek uit de EU kan al binnen enkele weken beginnen nu de Britse regering er een wet probeert door te jagen die haar machtigt om met de Brexit te beginnen.