We zijn al een tijdje niet meer het beste jongetje van de klas in Europa. Sterker nog, we lijken meer op eurokneuzen zoals Spanje dan op ‘Wirtschaftswunder’ Duitsland. Het is niet leuk om te horen, maar dat mogen we ons allemaal zelf aanrekenen. Onze huizenbubbel is gebarsten en nu zitten we op de blaren. Gelukkig gloort er hoop aan de horizon.

Het lijkt wel alsof iedereen het beter doet dan Nederland. Sterker nog: het is zo. In Frankrijk veerde de economie het afgelopen kwartaal op met een groei van 0,5 procent ten opzichte van het eerste kwartaal van dit jaar. Ook in Duitsland blijft de economie groeien; het tweede kwartaal van dit jaar met 0,7 procent vergeleken met het voorgaande kwartaal.

Beide landen doen het beter dan verwacht. Frankrijk groeide sneller dan de VS en Duitsland doet het beter dan Japan (terwijl het hard aan de steroïden zit door het beleid van premier Abe).

Nederland nog in krimpmodus

In ons land krimpt de economie wederom en wel met 0,2 procent. Ook de meest recente ramingen van het Centraal Planbureau beloven weinig goeds op korte termijn. Volgens het CPB krimpt de economie dit jaar met 1,25 procent, iets harder dan in juni werd voorspeld. De groei voor volgend jaar is met een kwart procentpunt naar beneden bijgesteld tot 0,75 procent.

Hoe het toch kan dat we het zo slecht doen vergeleken met de andere landen in Europa? Dit komt vooral omdat werkelijk iedereen binnen onze landsgrenzen op zijn geld zit. Consumenten, bedrijven en de overheid besteden allemaal minder.

Consument heeft de sleutel

De Amerikaanse econoom Paul Krugman mag de schuld dan wel gemakkelijk bij onze bezuinigende overheid neerleggen, belangrijker zijn misschien wel de effecten van het leeglopen van onze huizenbubbel. Anders gezegd: wij zitten in een stevige balansrecessie. Terwijl de economie krimpt, zijn huishoudens ook druk bezig om hun huishoudboekje op orde te brengen.

In de landen waar de economie weer groeit, zijn de consumenten bereid om de portemonnee te trekken, maar bij ons is dat niet zo. Wij zitten inmiddels al 2,5 jaar op onze centen en geven met zijn allen steeds minder uit. Niet gek, want onze huizen werden fors minder waard en hiermee kromp ons vermogen.

Met name mensen die de afgelopen vijf jaar een nieuw stulpje kochten, zitten nu op de financiële blaren. Bovendien neemt onze koopkracht af. Een lichtpuntje waar woningbezitters zich aan vast kunnen klampen is dat verschillende experts menen dat de bodem van de huizenprijzen inmiddels wel bereikt is.

Ook bedrijven en overheid zitten op de centen

Ook de overheid geeft minder uit. Dit komt met name door de bezuinigingen op het ambtenarenapparaat. De uitgaven aan de zorg stijgen nog altijd. Niets nieuws onder de zon, en toch precies wat we wilden?

Ook bedrijven hebben geen trek om de portemonnee te trekken en investeren een stuk minder. De krimp bedroeg maar liefst 9,4 procent vergeleken met vorig jaar. Dit was voorspeld omdat bedrijven dit jaar een stuk minder investeren in vervoersmiddelen. Auto's dus. Vorig jaar kochten veel ondernemers nog snel een bolide van de zaak aan om te profiteren van de belastingvoordelen op de aanschaf van zuinige auto's. De bpm werd immers in juli vorig jaar verhoogd.

Maar er gloort hoop aan de horizon. In de bouw liepen de investeringen minder terug. Ook de krimp in de investeringen in computers en machines was kleiner. Ook de krimp in de productie neemt af. Dit voedt de hoop dat we de bodem bereikt hebben en straks weer (eindelijk) kunnen groeien.

Export neemt af

Op het eerste gezicht was het even schrikken van onze exportcijfers. Ten opzichte van het sterke tweede kwartaal van vorig jaar deden we het dit jaar minder goed.

Toch stelt hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen van het CBS dat de min van 0,3 procent nog wel meevalt. Vorig jaar exporteerden we fors meer aardolieproducten naar het buitenland, daarom lijkt het cijfer nu erger dan het is.

Gezien het feit dat landen als Duitsland, Frankrijk en de VS belangrijke handelspartners voor ons zijn, kunnen we hoop putten uit de positieve economische cijfers die woensdag over onze eurobroeders werden gepubliceerd. Als open handelsnatie kunnen we vast wel een graantje meepikken van de groei bij de buren.

Lees ook

Eline Ronner: pas op voor overwaardering CPB-ramingen

Dijsselbloem: nog vier maanden om grof geld uit te geven!

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl