Waarom de Boeing 737 Max zo vaak mankementen heeft

De Amerikaanse vliegtuigbouwer Boeing is niet lekker uit de startblokken gekomen in 2024. Opnieuw zorgt de Boeing 737 Max voor grote problemen.

Afgelopen week viel er een stuk uit de romp van een Boeing 737 Max 9-toestel van Alaska Airlines, toen het vliegtuig net was opgestegen. Het ging om een vast onderdeel dat was bedoeld om een gat in de wand van het vliegtuig af te dekken waar een deur geplaatst zou kunnen worden.

Op vliegtuigen met meer passagiers dan waar Alaska voor heeft gekozen, moeten volgens de voorschriften van de Amerikaanse luchtvaarttoezichthouder FAA extra deuren worden geplaatst. Aangezien de Max 9-vliegtuigen van Alaska minder passagiers vervoeren, was de potentiële extra uitgang permanent afgesloten.

Het is gebruikelijk om één basisontwerp te gebruiken voor de Max 9 en dat in te richten voor verschillende aantallen passagiers. Dit vereenvoudigt het productieproces en zorgt voor lagere kosten. Vaste deurdelen worden overal in de vliegtuigbouw gebruikt, maar ze vereisen een goede kwaliteitscontrole om er zeker van te zijn dat er niets fout gaat.

"De deurafsluiting op de Max 9 is dezelfde als op de 737-900-serie en er zijn geen problemen geweest met dat vliegtuig", vertelt reisanalist en medeoprichter van Atmosphere Research Group Henry Harteveldt aan Business Insider.

Harteveldt merkt op dat niet bekend is of Boeing, of zijn toeleveranciers, verandering hebben aangebracht in de installatie of het kwaliteitscontroleproces voor het vaste deurdeel van de Max 9.

Spirit AeroSystems, de grootste toeleverancier van Boeing en het bedrijf dat de cascodelen van de meeste Max-vliegtuigen bouwt, kondigde woensdag aan betrokken te zijn bij het onderzoek van de Amerikaanse toezichthouder NTSB naar het incident met het toestel van Alaska Airlines.

^{Foto: National Transportation Safety Board via AP}

Twee van de grootste exploitanten van de Max 9 - Alaska Airlines en United Airlines - hebben deze week aangegeven dat ze losse bouten hebben gevonden op deurdoppen van andere 737 Max 9 toestellen in hun vloot. Hoewel het onderzoek van de NTSB nog loopt, zou dat kunnen wijzen op een slechte kwaliteitscontrole bij Boeing.

Boeing zei donderdag dat het "volledig en transparant met de FAA en de NTSB zou samenwerken aan hun onderzoeken".

"We zullen het vertrouwen moeten terug winnen door onze daden en moeten bereidheid tonen om direct en transparant met toezichthouders samen te werken," zei topman David Calhoun van Boeing in een verklaring. "We moeten ervoor zorgen dat reizigers begrijpen dat elk Boeing-vliegtuig veilig is."

Toch zijn het de keuzes van Boeing bij het ontwerp van de 737 Max en de staat van dienst van de vliegtuigbouwer bij kwaliteitscontroles die hebben geleid tot een reputatie die sommige reizigers argwanend maakt.

De voorgeschiedenis van de Boeing 737 Max

Toen Boeing het Max-type in 2011 bedacht, wilde het bedrijf dat het vliegtuig zo veel mogelijk zou lijken op zijn voorganger, de 737NG.

Dit betekende dat Boeing in plaats van een gloednieuw vliegtuig - bekend als een "clean sheet" ontwerp - de oudere 737 zo zou aanpassen, dat een nieuw model grotere motoren kon dragen en zuiniger met brandstof zou zijn. Dit in navolging van het nieuwe model van Airbus dat op dat moment marktaandeel veroverde.

Deze keuze zorgde er ook voor dat het onderhoud van de nieuwe vliegtuigen en de training van de piloten zo eenvoudig en goedkoop mogelijk zouden blijven voor luchtvaartmaatschappijen die al vlogen met oudere 737-toestellen.

De grotere motoren van de 737 Max verstoorden echter de delicate balans van het vliegtuig. Daarom ontwierp Boeing een stabiliserend softwaresysteem dat de balans kon corrigeren, bekend als MCAS, zodat het toestel kon vliegen als de oudere modellen. Maar later bleek dat Boeing het bestaan van MCAS verborgen hield voor luchtvaarttoezichthouders en voor piloten die met het vliegtuig zouden vliegen. Het nieuwe softwaresysteem werd niet opgenomen in de trainingsdocumentatie en het handboek.

Het MCAS-systeem is als oorzaak aangewezen voor de dood van 346 mensen die betrokken waren bij twee Max-crashes in 2018 en 2019. "We hebben fouten gemaakt en we hebben een aantal dingen verkeerd gedaan. We verbeteren en we leren", zei voormalig Boeing CEO Dennis Muilenburg tegen leden van het Amerikaanse Congres tijdens een hoorzitting over de vliegrampen in 2019.

^{Foto: Reuters}

Boeing heeft moeite om consistente kwaliteit te leveren

Recent kwamen problemen aan het licht bij de kwaliteitscontrole in de fabrieken van Boeing en diens leveranciers.

CEO David Calhoun belegde afgelopen dinsdag een vergadering met alle werknemers om de veiligheidsproblemen te bespreken. Volgens persbureau Bloomberg stond Calhoun op het punt van huilen toen hij zei dat Boeing zijn fouten moest toegeven. "We gaan dit probleem aanpakken, ten eerste met de erkenning van onze fout," zei Calhoun in een 737 Max-fabriek in Washington. We gaan het aanpakken met volledige transparantie bij elke stap in het proces."

"Ze hebben al lange tijd problemen met de kwaliteitscontrole en dit laatste issue is daar weer een uiting van", zei topman Tim Clark van luchtvaartmaatschappij Emirates eerder deze week over het incident met het toestel van Alaska Airlines. "Ik denk dat ze hun zaakjes nu wel op orde hebben, maar dit helpt niet."

Twee weken voor de bijna-ramp met het toestel van Alaska Airlines vroeg Boeing aan luchtvaartmaatschappijen om hun Max-vliegtuigen te inspecteren op een mogelijke bout met een ontbrekende moer in het roersysteem, een vluchtbesturing die wordt gebruikt om het vliegtuig in balans te houden.

"Als het vliegtuig de fabriek heeft verlaten met dit ontbrekende onderdeel, dan betekent dit dat de veiligheidscultuur en verbeterde inspecties van kritieke veiligheidssystemen in de afgelopen drie jaar bij Boeing niet optimaal zijn geweest," zei CNN veiligheidsanalist David Soucie afgelopen maand.

De baas van Ryanair, Michael O'Leary, heeft Boeing ook opgeroepen om "de kwaliteitscontrole te verbeteren", schrijft de Financial Times. "De 737 is prima," merkte hij op. "Maar dit soort problemen helpen de reputatie niet."

Productieproblemen leiden tot vertraagde leveringen

De productieproblemen van Boeing hebben geleid tot vertragingen bij de levering van de Max-vliegtuigen. In januari 2020 schortte Boeing de productie van het vliegtuig op, nadat het wereldwijd aan de grond werd gehouden.

En de maatschappij heeft nog steeds moeite om bij te blijven. O'Leary zegt dat Ryanair misschien vijf tot tien vliegtuigen tekort komt voor het hoogseizoen van 2024. "We zouden 27 vliegtuigen geleverd krijgen voor Kerstmis; uiteindelijk kregen we er 11. We zouden 57 vliegtuigen geleverd moeten krijgen tegen eind april en we denken dat we geluk hebben als we er 50 krijgen tegen eind juni", zegt hij in de FT.

De productieproblemen van Boeing hebben niet alleen betrekking op de Max 737. De leveringen van de populaire Boeing 787 Dreamliner werden tussen 2019 en 2022 drie keer uitgesteld.

En verwachte nieuwe model Boeing 777X ligt al vijf jaar achter op schema, met een nu verwachte lancering in 2025.

LEES OOK: Airbus verkoopt waarschijnlijk recordaantal vliegtuigen in 2023 – daarmee zou het Boeing voor het vijfde jaar op rij verslaan