ANALYSE – De olieprijs maakte in het afgelopen halfjaar een ware achtbaanrit. Hoewel benzineprijzen dit patroon min of meer volgden, valt op dat benzineprijzen sinds enkele weken op recordniveaus staan, terwijl de olieprijs nog onder de piek van oktober 2018 zit.
Wat is hier aan de hand?
De prijs van een vat Brent-olie daalde sinds oktober vorig jaar van ruim 86 per vat naar slechts 50 dollar rond de kerstdagen. Om vervolgens weer op te veren tot boven de 70 dollar. Dat is te zien in onderstaande grafiek.
Kijk je naar het gelijktijdige verloop van de gemiddelde benzineprijs in Nederland, dan ziet dat er zo uit:
De benzineprijs ligt inmiddels boven het niveau van 2018 en de dieselprijs is daar niet ver van verwijderd. Dat roept de vraag op waarom benzineprijs bijna op recordhoogte staat, terwijl de olieprijs nog niet in de buurt komt van het niveau van afgelopen herfst.
Daling euro tegenover dollar maakt benzine extra duur
Voor een deel heeft het verschil in de prijsontwikkeling te maken met de accijnsverhoging die begin dit jaar werd doorgevoerd. Daarnaast speelt ook mee dat de dollar de afgelopen weken terrein wint ten opzichte van de euro.
Olie wordt verhandeld in dollars. Dit betekent dat de inkoop van olie voor eurolanden duurder wordt als de euro verzwakt ten opzichte van de dollar. De dollar bereikte op 25 april het hoogste niveau in bijna twee jaar ten opzichte van de euro. Olie wordt daarmee duurder in euro's en dat is uiteindelijk ook aan de pomp merkbaar.
De opmars van de dollar wordt veroorzaakt door een opvallend sterke groei van de Amerikaanse economie in de eerste maanden van dit jaar. Zolang de Amerikaanse economie doorgroeit en de inflatie laag blijft, gaat de Federal Reserve niet sleutelen aan de rentestand. Hierdoor zit de dollar voorlopig nog even in de lift.
Voor de olieprijs (in dollars) spelen echter andere zaken mee. De recente rally is onder meer het gevolg van een aanbodonderbrekingen door een revolutie in Venezuela, strengere Amerikaanse sancties voor Iran en gevechten in Libië. Het komt zelden voor dat zoveel factoren het olieaanbod tijdelijk verstoren. In het verleden duurde zo’n samenloop van omstandigheden vaak niet lang.
Het kan dus best zo zijn dat de olieprijs, gemeten in dollars, weer een stapje terug doet. Hoe dat weer doorwerkt op benzineprijzen in euro's, hangt dus mede af van de ontwikkeling van de euro-dollarkoers.
Joost Derks is valuta-expert en algemeen directeur bij de Nederlandsche Betaal & Wisselmaatschappij (NBWM). Hij heeft ruim twintig jaar ervaring in de valutawereld. Deze column geeft zijn persoonlijke mening weer en is niet bedoeld als professioneel (beleggings)advies.