Hoe Amerikaanse centrale bank probeert politiek neutraal te blijven

ANALYSE – De Amerikaanse centrale bank kan met het monetaire beleid flinke invloed uitoefenen op de economie en dat brengt grote verantwoordelijkheid mee bij het motiveren van besluiten over het rentebeleid.

In verkiezingstijd speelt daarbij mee dat de centrale bank zijn reputatie van onafhankelijkheid en onpartijdigheid extra moet bewaken. De forse renteverlaging die de Federal Reserve afgelopen week doorvoerde, vroeg dan ook om een afgewogen onderbouwing.

De Amerikaanse centrale bank verlaagde de rente met 0,5 procentpunt, terwijl economen vooraf op een kleinere stap van 0,25 procentpunt hadden gerekend. Op financiële markten werd in de dagen voorafgaand aan het rentebesluit echter al rekening gehouden met een grotere rentestap, zodat die niet meer als een complete verrassing kwam.

De bestuurders van de centrale bank motiveerden de grote rentestap door te stellen dat de Amerikaanse inflatie zich in de goede richting beweegt, terwijl de economie tekenen van afkoeling vertoont. De Amerikaanse economie creëert minder banen en de werkloosheid, hoewel nog altijd relatief laag, loopt licht op naar 4,2 procent. Door de lagere rente kan het bedrijfsleven makkelijker aan geld komen om te investeren. Dit moet de banenmotor weer nieuwe energie geven.

Voorzitter Jerome Powell van de Federal Reserve moest erkennen dat de arbeidsmarkt aan het afkoelen is, maar haastte zich om te vertellen dat er geen reden voor bezorgdheid is. Hij noemde de arbeidsmarkt herhaaldelijk "solide" en verwacht geen recessie.

De verwachting is dat het niet bij deze renteverlaging blijft dit jaar. De volgende rentevergadering van de Federal Reserve is echter pas op 7 november, dus twee dagen na de presidentsverkiezingen van 5 november.

Bestuurders van de centrale bank zullen komende maand de cijfers over de Amerikaanse arbeidsmarkt en de inflatie nauwlettend blijven volgen. Juist in verkiezingstijd is de Federal Reserve er alles aan gelegen op basis van de meest recente data afgewogen besluiten te nemen, want het laatste dat de centrale bank wil in verkiezingstijd, is dat een besluit kan worden uitgelegd als een voordeel voor een van beide kandidaten.

Naarmate 5 november dichterbij komt, zien we de volatiliteit van de dollar de komende weken iets toenemen, zij het dat deze nog relatief beperkt is. De valutamarkt lijkt voorlopig geen duidelijke indicatie te geven over wie de verkiezingen kan winnen: dat is zo gezegd een dubbeltje op z'n kant.

Uitslag presidentsverkiezingen kan dollar in beweging zetten

Hoewel Kamala Harris in verschillende peilingen aan kop gaat, blijft de verkiezingsstrijd vooral in de zogenoemde 'swing states' bijzonder spannend. Het is daarom allerminst zeker dat Harris voldoende kiesmannen achter zich krijgt om Joe Biden af te lossen in het Witte Huis.

Een overwinning van de Democraten zou kunnen leiden tot een bescheiden daling van de waarde van de dollar. Je zou dit kunnen zien als continuering van beleid zoals dat momenteel wordt uitgezet door de Federal Reserve, met naar verwachting nog meer renteverlagingen eind dit jaar en in 2025.

Een zege van Donald Trump leidt naar verwachting tot een economisch scenario dat grotere risico's meebrengt. Zijn voorstellen voor bijvoorbeeld handelsbeperkingen en hogere importheffingen zullen in de eerste plaats voor meer onrust zorgen. De waarde van de dollar kan dan stijgen, maar op termijn ook dalen. Het is vooral de onzekerheid over het Amerikaanse economische beleid onder Trump die fellere reacties op valutamarkten kan uitlokken.

Joey van Hanegem is een Foreign Exchange Dealer bij Ebury Nederland.