ANALYSE – De huidige economische groei is een positieve ontwikkeling, alleen merken Nederlanders daar nog weinig van en bedrijven voelen de pijn van verandering.

Bedrijven hebben te maken met toenemende concurrentie uit het buitenland met andere verdienmodellen. Ze staan voor de uitdaging om zich aan te passen aan nieuwe concurrentieverhoudingen.

Lagere prijsniveaus, andere technologie zoals blockchain, online platformen en chipgerelateerde toepassingen zijn nodig om staande te blijven in deze concurrentiestrijd.

Een visie op deze ontwikkeling en een stimulering van kansrijke ontwikkelingen, vaak internetgebaseerd, is essentieel voor onze toekomst.

Geen oog voor nieuwe ontwikkelingen

Toch is het nog steeds “pappen en nathouden” bij de huidige beleidsvoornemens van de regering. Aanpassingen en veranderingen zijn niet bespreekbaar of worden uitgesteld of gefrustreerd.

Voorbeelden hiervan zijn de zzp'ers, die een andere regelgeving vereisen, maar niet gehoord worden. E-commerce bedrijven die niet op bepaalde locaties mogen of beperkt worden in arbeidscontracten, leveringstijden of andere logistieke oplossingen.

Ook de Troonrede van dinsdag spreekt nog steeds over baanzekerheid (uitgaande van bestaande arbeidsverhoudingen en het voortbestaan van bedrijven) en niet over werkzekerheid. Al jaren is de e-commerce sector in al haar breedte een snelgroeiende bedrijfstak, toch wordt deze ontwikkeling nog steeds als bedreigend gezien en niet als een nieuwe groeimotor voor de economie.

Op Europees niveau wordt gewerkt aan transparantie en bescherming, maar niet aan het stimuleren van nieuwe mogelijkheden. Veel consumptieve bestedingen worden gedaan bij Amerikaanse bedrijven omdat er geen adequaat alternatief is in Europa. Amazon, AirBnB zijn hier voorbeelden van. Alibaba haalt geld in Europa op voor werkgelegenheid in China, zoals Amazon.com en AirBnB dat doen voor Amerika. Toekomstige werkgelegenheid wordt hiermee weggeven aan vooral Amerika en China.

Ondanks de groeiende economie en wellicht loonsverhogingen, wordt een groter deel van het inkomen besteed aan producten en diensten die niet gebaseerd zijn op productie en werkgelegenheid in Nederland of Europa.

Een groeiend deel van de uitgaven gaat naar producten en diensten zoals smartphones en internettoepassingen die geen directe weerslag hebben op onze economie. Deze verandering van het koopgedrag vraagt om aanpassing, maar bij gebrek aan visie is er nog geen beleidsvoornemen.

De 'nakende' platformeconomie

Ook bedrijven worden geconfronteerd met nieuwe aanbieders, platformgebaseerde aanbieders (de zogenaamde multi-sided platformen), die een directe relatie leggen tussen klanten en aanbieders. Daardoor worden er nieuwe verdienmodellen mogelijk en is een lager kosten- en prijsniveau te behalen.

Als je hierin niet meegaat verlies je concurrentiekracht, winstgevendheid en marktaandeel. Op dit moment is 70 procent van deze platformgebaseerde aanbieders Amerikaans, 25 procent Chinees en Europa, inclusief Nederland verliest nu al de slag om deze toekomst.

De maatschappij verandert onder invloed van technologie (w.o. internet en robotisering), nieuw koopgedrag, andere gezinssamenstellingen en vormen van werkgelegenheid.  Door grotere transparantie via internet verdwijnt het verschil tussen binnen- en buitenland steeds meer.

Omarm e ecommerce sector als nieuwe groeimotor

De e-commerce gerelateerde bedrijven van eigen bodem willen meegaan in deze ontwikkeling, de nieuwe startups verdienen alle steun. Ze zijn ten slotte creatief en ondernemend.

Maar vasthouden aan het verleden en krampachtig het heden beschermen met restrictieve regelgeving en het belastingwapen, betekent dat het huidige gunstige economische klimaat snel verloren kan gaan. Dat besef is in “Den Haag” nog niet merkbaar.

Cor Molenaar is hoogleraar E-Marketing aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en adviseur van gerenommeerde bedrijven, zowel in de retail als de dienstverlening. Daarnaast is hij directeur van het adviesbureau eXQuo consultancy, voorzitter van het RFID platform Nederland, en voorzitter van de Stichting Thuiswinkel certificering (thuiswinkelwaarborgmerk).