- De signalen dat de VS in militair opzicht op alle fronten de handen aftrekt van Oekraïne, stapelen zich op.
- Volgens zakenkrant Financial Times zet de regering van president Trump het delen van inlichtingen met het Oekraïense leger over Russische gevechtsposities stop, al wordt dat ontkend door Oekraïense bronnen.
- Intussen proberen Europese landen een antwoord te formuleren op de razendsnelle ontwikkelingen rond Oekraïne.
- Lees ook: Trump claimt dat Zelensky klaar is om deal over grondstoffen van Oekraïne te tekenen
De Verenigde Staten zouden zijn gestopt met het delen van inlichtingen met Oekraïne, bericht zakenkrant Financial Times op basis van ingewijden. Als de VS inderdaad geen informatie meer verstrekken, zou dat een grote klap zijn voor Oekraïne. Amerikaanse inlichtingen worden gezien als essentieel bij het uitvoeren van aanvallen op Russische doelen.
Een Oekraïense bron zegt tegen persbureau Bloomberg echter dat het land nog steeds inlichtingen van de VS ontvangt en spreekt berichten tegen dat de regering van Donald Trump is gestopt met het verstrekken van dergelijke cruciale informatie.
De bron zegt dat Oekraïense inlichtingendiensten nog niets hebben gemerkt van een inlichtingenstop. De VS hebben volgens Amerikaanse media eerder ook het leveren van militaire steun opgeschort.
Het Britse Sky News bericht dat een eigen Oekraïense bron heeft gemeld dat de VS alleen zijn gestopt met het delen van inlichtingen die gebruikt kunnen worden om doelen in Rusland zelf aan te vallen. Er zou nog wel informatie worden verstrekt die gebruikt kan worden om aanvallen te plannen op doelen in bezette gebieden.
Amerikaanse regering gebruikt stopzetten militaire steun voor Oekraïne als drukmiddel
De Amerikaanse militaire en inlichtingenhulp aan Oekraïne wordt mogelijk binnenkort hervat, zeggen belangrijke medewerkers van president Donald Trump. CIA-directeur John Ratcliffe denkt dat "de pauze zal eindigen", zei hij tegen nieuwszender Fox.
Ratcliffe bevestigde woensdag dat niet alleen wapenleveranties aan Oekraïne, maar ook het delen van informatie van Amerikaanse satellietnetwerken en inlichtingendiensten als zijn eigen CIA zijn gestaakt. Dat was volgens hem bedoeld om Oekraïne ontvankelijker te maken voor vredesbesprekingen met Rusland.
Zelensky heeft inmiddels verklaard "dat hij klaarstaat om vrede te sluiten", memoreerde Ratcliffe, "dus ik denk dat op militair gebied en inlichtingengebied de pauze zal verdwijnen en we weer schouder aan schouder met Oekraïne zullen samenwerken".
De nationaal veiligheidsadviseur van Trump, Mike Waltz, stelt wel voorwaarden aan hervatting van de hulp. Trump zal daarover serieus nadenken als er vredesbesprekingen worden belegd, verwacht hij. Ook zouden er "vertrouwenwekkende maatregelen" moeten worden genomen. Hij noemde de woorden van Zelensky "een goede, positieve eerste stap".
Europa zoekt naar antwoord op Trump
De EU-landen zoeken intussen nog naar de juiste verdeling van de taken met de deels overlappende 'coalitie van bereidwillige landen' die het voortouw neemt in de hulp aan Oekraïne. Ze bespreken de omgang met dat nieuwe verband op de ingelaste EU-top van donderdag, zegt een hoge EU-diplomaat.
Onder aanvoering van niet-EU-land het Verenigd Koninkrijk werkt een groep bondgenoten van Oekraïne aan plannen om het land ook na een mogelijk bestand met Rusland te beschermen. Nederland en in ieder geval de grootste EU-landen praten mee in deze 'coalition of the willing and able', maar er ontbreken er ook heel wat.
Hongarije en Slowakije bijvoorbeeld, twee Ruslandgezinde landen die in de EU steun aan Oekraïne en straf voor Rusland vaak tegen- of in ieder geval ophouden.
De EU-leiders die donderdag bijeenkomen in Brussel zullen nadenken of ze de initiatieven van de nieuwe coalitie kunnen steunen. Dat kan door hun politieke gewicht erachter te scharen, door financiële steun of misschien ook met de EU-machinerie, oppert de hoge EU-bron.
Betrokken landen die niet tot de EU behoren worden vrijdag sowieso bijgepraat over de top, aldus de ingewijde. Dat zou in ieder geval gelden voor het VK, Noorwegen en Turkije. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky zal ook aanwezig zijn bij de spoedtop, maar hoe laat en in welke hoedanigheid hij komt, is nog niet bekend.
Nieuw Nederlands steunpakket voor Oekraïne
Minister-president Dick Schoof sprak woensdag telefonisch alvast met Zelensky in de aanloop naar het overleg in Brussel. Nederland zou hebben toegezegd aan een nieuw financieel en militair steunpakket voor Oekraïne te werken, dat meldt Zelensky op X.
De Oekraïense leider zegt Schoof op de hoogte te hebben gebracht van de behoeftes van zijn land dat op het slagveld in het nauw zit. In de Tweede Kamer wordt al langer aangedrongen op extra steun voor het land. De Kamer debatteert woensdagavond met de premier over onder meer de situatie in Oekraïne.
"Belangrijk om zojuist te spreken met president Zelensky over de ontwikkelingen in Oekraïne na de bijeenkomst in Londen. We hadden het onder meer over een Nederlands investeringspakket van €700 miljoen in drones, deels gericht op de Oekraïense defensie-industrie. Nederland blijft onverminderd achter Oekraïne staan in hun strijd tegen de Russische agressie", liet Schoof weten na het telefoongesprek.
Het gaat niet om een extra Nederlandse investering in Oekraïne. Het geld wordt gehaald uit een toezegging die al eerder aan de regering in Kyiv is gedaan. Nederland heeft zo'n 17 miljard euro aan hulp al toegezegd waarvan meer dan 10 miljard euro is bestemd voor militair materieel voor de Oekraïense strijdkrachten die het aan het front moeilijk hebben.
Vorig jaar oktober zei defensieminister Ruben Brekelmans dat Nederland samen met Oekraïne drones gaat ontwikkelen en produceren. Daarmee was al een investering van 400 miljoen euro gemoeid. Van dit bedrag komt ongeveer de helft terecht bij Nederlandse bedrijven en instellingen, zei Brekelmans destijds op bezoek in Oekraïne.