Het Nederlands Vaccin Instituut (NVI) in Bilthoven was een zorgenkindje van de
Nederlandse staat. Het produceerde en verkocht vaccins tegen polio en andere
ziektes, maar boekte jaar in jaar uit rode cijfers. Het bedrijf was te klein
om winstgevend te opereren bij steeds hoger wordende kwaliteitseisen.
Afgelopen juli verkocht de Staat de productiefaciliteiten van het NVI aan het
Serum Institute of India (SII) voor 32 miljoen euro. De kleine 200
medewerkers gingen mee naar de nieuwe eigenaar.
Nu gaat ditzelfde NVI, in het buitenland beter bekend als Bilthoven
Biologicals, een hoofdrol spelen in de prijzenslag die het SII wereldwijd
wil starten op de markt voor polio-vaccinaties. Dat meldt persbureau
Bloomberg.
Polio-vaccins
Het Indiase instituut SII is eigendom van Cyrus Poonawalla. Deze Indiër fokt
renpaarden en bezit hotels en een luchtvaartbedrijf, maar bovenal is hij de
man achter de grootschalige productie van goedkope middelen tegen ernstige
ziektes.
Poonawalla zette zijn Serum Institute ooit op met omgerekend 12 duizend
dollar, die hij met de handel in paarden had verdiend. Nu verkoopt het SII
jaarlijks zo'n 1 miljard vaccins en zet het 500 miljoen dollar om. Minister
Edith Schippers van Volksgezondheid ontmoette de Indiër afgelopen mei op
werkbezoek in India, vlak voor de verkoop van NVI aan SII.
SII wil nu de markt voor polio-vaccins openbreken. Die kent die een scherpe
tweedeling: arme landen gebruiken veelal een oraal vaccin, dat goedkoper is,
maar dat soms niet goed werkt, omdat het virus alsnog muteert en terugkeert.
Rijke landen gebruiken andere vaccins die geïnjecteerd worden: duurder maar
effectiever. Farmagiganten Glaxo en Sanofi domineren die laatste markt.
Prijzenslag vaccinaties
SII is van plan vaccinaties te verkopen tegen 0,93 euro per stuk. Dat is 60
procent goedkoper dan de huidige marktprijzen, aldus Poonawalla tegenover
Bloomberg. Hierdoor komen topvaccins beschikbaar voor ontwikkelingslanden en
neemt de kans dat polio kan worden uitgeroeid, toe.
De fabriek in Bilthoven speelt een hoofdrol in Poonawalla's plannen. Met de
aankoop verwierf Poonawalla kennis, technologie en productiefaciliteiten.
Bilthoven is één van de slechts vier fabrieken in de wereld die in staat is
een poliovaccin te maken. De productie gaat nu omhoog.
Poonawalla (71) vertelt tegenover Bloomberg dat hij door Bill Gates
persoonlijk wordt ondersteund. Hij overtuigde de Indiase miljardair tijdens
een tweegesprek afgelopen mei zijn bedrijf niet te verkopen, omdat
potentiële kopers als de grote farmabedrijven onmiddellijk de prijzen van
vaccins zou verhogen. Poonawalla is een belangrijke leverancier van de GAVI
Alliance, een organisatie die is opgezet met geld van Gates om wereldwijd
ernstige ziektes te bestrijden.
Poonawalla is geen bluffer. De man die steenrijk werd met het toegankelijk
maken van goedkope vaccinaties, geniet wereldwijd aanzien. Het bedrijf "kan
een revolutie veroorzaken in het eindspel [van de strijd] tegen polio",
zegt een directeur van de wereldgezondheidsorganisatie WHO tegenover
Bloomberg.
Voor Bilthoven Biologicals start nu een tweede leven.
Lees ook op Z24.nl:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl