De Europese Centrale Bank zal donderdag met relatief beperkte maatregelen trachten de markten tevreden te stellen. De introductie van een baanbrekend stimuleringsprogramma lijkt volgens economen vooralsnog echter een brug te ver.
De verwachtingen voor de ECB-vergadering zijn de afgelopen weken stevig opgelopen, door de aanhoudende daling van de inflatie en de kwakkelende Europese economie. Daarbij waarschuwde ECB-president Mario Draghi onlangs dat de verwachtingen voor de toekomstige inflatie ook zijn gedaald. Die verwachtingen zijn een belangrijk houvast voor de ECB bij het vaststellen van zijn monetaire beleid, waarbij wordt gemikt op een inflatie van net iets minder dan 2 procent op de middellange termijn.
“Dat laat zich ruwweg vertalen met: we verliezen onze geloofwaardigheid, we moeten wat doen”, concludeerde econoom Nick Kounis van ABN Amro. ,,Het lijkt dus zeer waarschijnlijk dat de ECB al aanstaande donderdag nieuwe maatregelen aankondigt, of in ieder geval duidelijk maakt dat die eraan komen.”
Opkopen bankleningen door ECB
Kounis en zijn ING-collega Carsten Brzeski verwachten dat de ECB in eerste instantie zal besluiten herverpakte leningen van banken (asset backed securities) op te kopen. Op die manier hoopt de centrale bank de kredietverlening in de eurozone verder op gang te helpen. In dat kader worden vanaf september ook opnieuw goedkope leningen ter beschikking gesteld aan Europese banken.
Met het uit de markt halen van verhandelbare bancaire leningen kan de centrale bank marktrentes verlagen. De Europese Centrale Bank heeft de rentes waartegen commerciële banken bij de centrale bank kunnen lenen al tot praktisch nul verlaagd en moet dus andere methoden inzetten om de kredietverlening aan te jagen.
Opkopen staatsleningen?
Over de mogelijkheid dat de ECB verder zal gaan, door op grote schaal staatsobligaties en andere leningen op te kopen, lopen de meningen van de economen uiteen. Brzeski bestempelt die optie als ,,hoogst onwaarschijnlijk'', Kounis houdt het op ,,denkbaar''. Volgens hem kan zo'n programma de angst voor deflatie wegnemen en de waarde van de euro drukken, wat goed zou zijn voor de export van de eurolanden.
Volgens Brzeski lijken de zorgen over deflatie, aanhoudende prijsdalingen die een rem kunnen zetten op de economische groei, echter overdreven. Hij wees op de voor voeding en energie gecorrigeerde kerninflatie, die vorige maand weer iets opliep.
Beide economen waarschuwen bovendien voor een al te groot geloof in de ,,almacht van de ECB'' en de krachten van 'Super Mario'. ,,Monetaire stimulering brengt geen welvaart op lange termijn. Daarvoor zijn structurele hervormingen nodig. Het zou geweldig zijn als een Super François of Super Matteo te hulp schiet met baanbrekend economisch beleid. Maar dat is misschien te veel dagdromen'', stelde Kounis vast.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl