Paul Donovan, hoofdeconoom vermogensbeheer bij de Zwitserse bank UBS, gelooft er niets van dat cryptomunten uiteindelijk zogenaamde fiatvaluta als de dollar en de euro kunnen vervangen. Dat zei hij donderdag tijdens een debat waar Business Insider bij aanwezig was.
“Het probleem van cryptovaluta is dat ze niet voldoen aan twee cruciale vereisten voor valuta”, aldus Donovan. “Een valuta moet een veelgebruikt ruilmiddel zijn. Cryptovaluta gaan dat nooit bereiken. Punt.”
Volgens Donovan heeft een van de redenen daarvoor te maken met belastingen. “Als je kijkt naar de OESO-landen, dan wordt er belasting geheven over 34 procent van de totale economische activiteit. Het is onwaarschijnlijk dat overheden betalingen gaan accepteren in valuta waar ze geen controle op kunnen uitoefenen.”
Donovan: “Hiermee verdwijnt al een van de voornaamste bronnen van vraag naar een valuta. Een van de sleutelpunten wat monetaire economie betreft is dat de geldvoorraad nooit geïsoleerd moet zijn.”
Wat bedoelt hij daarmee? “De geldvoorraad moet altijd gerelateerd zijn aan de vraag naar geld. Als de totale voorraad aan cryptovaluta niet genoeg is om de grootst denkbare transactie in een economie mee te betalen, dan kan het nooit een leidend ruilmiddel zijn.”
Donovan wijst op wat hij een 'fataal probleem' met de cryptovaluta noemt, aan de hand van een duizend jaar oud voorbeeld. "Het koninkrijk van Sichuan introduceerde in de 10de of 11de eeuw een papieren valuta. Het was in eerste instantie een groot succes, omdat het koninkrijk er bij de burgers op aandrong de belastingen met deze valuta te betalen. Als gevolg hiervan was er een enorme vraag naar de valuta, wat ervoor zorgde dat de valuta haar waarde behield."
Maar helaas: "Er waren niet genoeg economen in Sichuan, en ze bleven het geld maar drukken totdat de geldvoorraad groter werd dan de vraag, en het helemaal misging."
Onbalans tussen vraag en aanbod
Het punt van Donovan is dat cryptovaluta vrijwel zeker te maken zullen krijgen met onbalans tussen vraag en aanbod, omdat het aanbod oneindig is maar de vraag tegen een plafond aan zal lopen.
"De fatale tekortkoming is dat het aanbod alleen maar zal stijgen", zegt Donovan. "Een individuele cryptomunt kan wel in aanbod beperkt worden, maar als ik volgende week de Donovan-munt zou introduceren - die natuurlijk superieur zou zijn aan alle bestaande munten - dan zou je zien dat er ineens heel veel geld uit de andere valuta wordt getrokken om in de nieuwe te investeren."
Donovan vervolgt: "Omdat je het aanbod van een valuta niet kunt verkleinen, zou die daling in vraag niet kunnen worden gematcht met een daling in aanbod. En we weten allemaal wat er dan gebeurt; dat is basale economiekennis."
Initial coin offerings
Die constante groei aan de aanbodkant is goed te zien aan de recente ontploffing van Initial Coin Offerings (ICO's). Hierbij geven startups hun eigen cryptomunt uit in ruil voor geld om in hun eigen projecten te investeren. ICO's zijn dit jaar enorm populair geworden: er is in 2017 al meer dan 3 miljard dollar opgehaald met deze methode.
Zonder centrale bank(en) om deze zaken te reguleren, is er volgens Donovan simpelweg geen manier om controle uit te oefenen op de voorraad.
In de VS "is de Federal Reserve nu bezig de geldvoorraad te verkleinen met 10 miljard dollar per maand", vertelt Donovan. "Dat doen ze omdat de vraag naar dollars is afgenomen, en om de waarde van de dollar te behouden en dus inflatie te voorkomen, verkleint de Fed de geldvoorraad om deze te matchen met de vraag. Dat kan niet met een cryptovaluta."
Waarde opslaan in cryptomunten
Daarnaast is een cruciale eigenschap van echte valuta dat het fungeert als een 'store of value', een oppotmiddel. Je moet je vermogen erin kunnen steken en ervan uit kunnen gaan dat de waarde in normale omstandigheden niet erg zal fluctueren. Volgens Donovan zijn cryptovaluta daar niet geschikt voor.
"Bitcoin heeft dit jaar al drie periodes van hyperinflatie gekend. Dat wil zeggen dat het vermogen om er producten mee te kopen in een week met meer dan 25 procent daalt. Dat is niet bepaald een stabiel oppotmiddel."
Donovan besluit: "Cryptovaluta worden om belastingtechnische redenen momenteel behandeld als bezit, niet als valuta. Dit betekent dat als de bitcoinprijs stijgt ten opzichte van de euro en ik laat me uitbetalen, ik belastingplichtig ben voor het verschil in waarde. Dat is niet het geval als de euro 20 procent stijgt ten opzichte van de dollar."