- Door de politieke crisis rond Oekraïne en de mogelijke gevolgen daarvan voor de levering van Russisch aardgas, staat het thema ‘energiezekerheid’ weer volop in de belangstelling.
- Een alternatief voor aardgas dat via pijpleidingen wordt aangevoerd, is vloeibaar aardgas (lng).
- Hoe belangrijk wordt de markt voor ‘liquidified natural gas’ in Europa?
- Lees ook: Koken op inductie of gas: wat is beter voor je energierekening?
De politieke crisis rond Oekraïne maakt duidelijk dat Europa een groot probleem heeft, als het gaat om de zekerheid van zijn energieleveranties van aardgas. Naast de economisch gedreven krapte in het aanbod, spelen inmiddels ook geopolitieke factoren een grote rol.
Voorzitter Ursula van der Leyen van de Europese Commissie gaf afgelopen weekend aan dat de Europese Unie voor deze winter waarschijnlijk genoeg alternatieven heeft, mocht de Russische toevoer helemaal uitvallen. Dat laatste is een extreem scenario, maar er wordt vanwege de spanningen rond Oekraïne wel openlijk over gesproken.
De Europese Unie importeert naar schatting zo’n 40 procent van zijn aardgas uit Rusland. Het afknijpen van de Russische gastoevoer zou daarmee wel degelijk enorme gevolgen hebben. Uit een rondgang van het FD bij grote industriële Nederlandse bedrijven komt naar voren dat die helemaal niet klaar zijn voor een plotseling ‘gasrantsoen’.
Eén van de strategische zaken die een rol spelen, is dat aardgas dat via pijpleidingen wordt aangeleverd, een nogal inflexibel karakter heeft. Op het moment dat degene die het aardgas levert, de aanvoer vermindert of blokkeert, heb je als afnemer een groot probleem. Dit is één van redenen dat bijvoorbeeld de Verenigde Staten zware kritiek hebben op het Nord Stream 2-project, dat aardgas via pijpleidingen vanuit Rusland naar Duitsland brengt.
Lees ook: 6 dingen die je moet weten over de omstreden gaspijplijn Nord Stream 2
Wat betreft de levering van aardgas is er echter een alternatief, waarbij aardgas vloeibaar wordt gemaakt, zodat het per schip getransporteerd kan worden.
De markt voor 'liquidified natural gas' (lng) groeit hard en kan helpen om aardgas op een meer flexibele manier vanaf diverse winningsgebieden naar verschillende plekken op de wereld te vervoeren. Aardgas krijgt hierdoor logistiek gezien een meer 'olie-achtig' karakter.
Maar wat zijn de perspectieven voor de lng-markt en hoe ziet het plaatje er voor Europa uit wat dit betreft? Een maandag gepubliceerd rapport van Shell - zelf een zeer grote speler op de lng-markt - schetst een aantal perspectieven voor de komende twintig jaar.
Hieronder belichten we 4 opvallende aspecten:
Forse groei van het aantal lng-schepen
De groei van de lng-markt is onder meer zichtbaar bij de enorme toename van het aantal lng-schepen in de komende vijf jaar. Wereldwijd zijn er momenteel ruim 250 lng-schepen actief, terwijl daar in de periode tot en met 2027 nog eens ruim 400 bestelde nieuwe schepen bijkomen.
Azië domineert de vraag naar lng
Belangrijk om te beseffen is dat Europa niet de enige regio is waar perspectieven liggen voor de import van vloeibaar aardgas. Sterker nog, uit bovenstaande grafiek blijkt dat Azië (donkerblauwe balk in de linkertabel) verreweg de grootste lng-markt is en zal blijven. Vooral China importeert steeds meer vloeibaar aardgas.
Europa (donkergroene balk in de linkertabel) heeft dus op de lng-markt te maken met flinke concurrentie aan de vraagzijde.
Export van lng: VS, Australië en Qatar topspelers
Wat betreft de export van lng zijn Australië, Qatar en de Verenigde Staten zeer grote spelers, waarbij de verwachting is dat de VS dit jaar de grootste exporteur ter wereld worden.
Lng belangrijke aanvulling op aardgas uit pijpleidingen voor Europa
In de bovenstaande tabel is te zien dat lng (lichtgroene vlak in linkertabel) een groeiende rol krijgt bij de gasvoorziening van Europa ten opzichte van de import van aardgas via pijpleidingen (donkerblauwe vlak in linkertabel)
Als je weet dat Rusland op jaarbasis zo tussen de 170 en 190 miljard kubieke meter aardgas levert aan Europa via pijpleidingen, op een totaal verbruik van iets meer dan 450 miljard kubieke meter, dan is meteen ook duidelijk dat de huidige afhankelijkheid van Rusland relatief groot is.
De import van lng kan tegenwicht bieden, maar is niet voldoende om de Russische aanvoer volledig te compenseren.