Een no deal-Brexit zal de toevoer van sommige voedingsmiddelen wekenlang verstoren en ervoor zorgen dat groente en fruit wegrot in vrachtwagens op weg naar het Verenigd Koninkrijk. Daarvoor waarschuwt de belangrijkste handelsorganisatie van het land.
“Het is duidelijk dat het uitblijven van een deal desastreus is voor de voedingsmiddelenindustrie”, zei de CEO van de Britse Food and Drink Federation (FDF), Tim Rycroft, op BBC Radio 4. De federatie vertegenwoordigt veel grote en kleine voedselproducenten in het land.
“Er zullen zich tekorten voordoen die deels volkomen willekeurig zijn. Het hangt er namelijk maar vanaf welke vrachtwagens wel gemakkelijk het land in kunnen, en welke niet. Wij denken dat er zich ernstige verstoringen zullen voordoen die weken of maanden na het vertrek uit de Europese Unie blijven aanhouden.”
Premier Boris Johnson is er op gebrand om op 31 oktober het VK uit de EU te leiden, met of zonder deal. Er is echter een brede zorg dat de Britse zakenwereld niet goed is voorbereid op die laatste uitkomst, zeker niet in de voedingsmiddelenindustrie.
Paniek om ruimte in magazijnen
Dat bleek afgelopen april al. Toen waren retailers in paniek omdat veel van de magazijnen waar ze goederen zouden kunnen hamsteren, compleet vol waren geboekt voor de kerstperiode.
Eén van de retailers zei tegen de BBC dat 31 oktober "zo'n beetje de slechtste dag is die je kunt kiezen" om de EU te verlaten. In maart zijn magazijnen in het VK namelijk maar voor zo'n 75 tot 80 procent gevuld, maar in november voor 105 procent. En dat terwijl het VK alleen al 30 enorme magazijnen nodig heeft om genoeg voeding voor één week op te slaan.
Supermarktketens zoals Tesco hebben daarom al gewaarschuwd dat als het VK de EU inderdaad zonder deal verlaat in oktober, dat voor enorme problemen in hun leverantie zal zorgen. Veel van hun versproducten worden namelijk geïmporteerd.
De detailhandelaren zijn ook al hard aan de slag om "droge goederen" zoals pasta en flessenwater op te slaan. Maar versproducten, zoals groente en fruit, blijven maar een paar dagen goed, en het is de vraag of ze de rit naar het VK überhaupt overleven. De douanecontroles die het gevolg zijn van een abrupte stap uit de EU zouden in Dover, de grootste Britse haven, kunnen namelijk leiden tot vertragingen in het vrachtvervoer van verse goederen, waardoor ze wegrotten.
Mededingingswetten zitten leveranciers in de weg
De FDF dringt er bij de overheid op aan om sommige aspecten van de mededingingswetten opzij te zetten zodat bedrijven leveranties met elkaar kunnen coördineren en doorsturen. Dat is op dit moment nog illegaal en bedrijven die nu onderling zulke afspraken maken, kunnen beboet worden door de autoriteiten.
Rycroft van de FDF vertelde de BBC: "Als de overheid wil dat leveranciers samenwerken om de waarschijnlijke tekorten te voorkomen, door bepaalde ladingen de prioriteit te geven, zullen er expliciete garanties moeten komen. Leveranciers moeten zeker weten dat de mededingingswetten niet worden toegepast in geval van verstoringen bij een no-deal."