• Op 15, 16 en 17 maart mogen Nederlanders stemmen voor de Tweede Kamerverkiezingen.
  • Uit de StemWijzer van voorlichtingscentrum ProDemos blijkt dat kiezers zich vooral druk maken over belastingmaatregelen als de vleestaks en rekeningrijden.
  • Met behulp van de StemWijzer inventariseert Business Insider wat twaalf politieke partijen vinden van de meest prangende fiscale maatregelen.

Op 15, 16 en 17 maart gaat Nederland naar de stembus voor de Tweede Kamerverkiezingen.

De uitslag heeft invloed op waarover allemaal belasting moet worden betaald of wat juist een belastingvoordeel kan opleveren. Hoe denken de politieke partijen over de meest prangende fiscale maatregelen?

Voor haar StemWijzer voor de Tweede Kamerverkiezingen werkte voorlichtingscentrum ProDemos samen met onder meer een burgerpanel. Daarbij konden burgers aangeven wat zij belangrijke politieke thema’s vinden.

Hierbij komen zeven fiscale maatregelen aan bod. Dat zijn onder meer rekeningrijden en de vleestaks. Maar ook fiscale gelijkstelling van eenverdieners en tweeverdieners en het koppelen van minimumloon en bijstand wordt belangrijk gevonden.

Op basis van de StemWijzer, die inmiddels al een miljoen keer is ingevuld, geven wij een overzicht van de standpunten van twaalf politieke partijen over deze fiscale maatregelen. Dit gebeurt aan de hand van zeven stellingen.


In plaats van de belasting op autobezit moet er voor automobilisten een belasting komen per gereden kilometer, het zogenoemde rekeningrijden.

Nederlanders zijn voorstander van rekeningrijden, ook wel kilometerheffing genoemd.
Foto: ANP

PvdA: Eens.

SP: Oneens. Mensen buiten de Randstad en de regio worden hierdoor onevenredig hard getroffen. Vanwege de verschraling van het OV moet hier eerst in geïnvesteerd worden.

GroenLinks: Eens.

PvdD: Eens. De Partij voor de Dieren wil dat automobilisten die veel kilometers maken, meer gaan betalen dan mensen die weinig rijden. Een uitzondering geldt voor mensen die afgelegen wonen.

ChristenUnie: Eens.

CDA: Oneens. Automobilisten en motorrijder die een benzinevoertuig hebben, betalen al belasting via de BPM, MRB en de opcenten. Automobilisten die geen elektrische auto bezetten, betalen geen belasting. Het CDA wil dat elektrische auto's wel gaan betalen per kilometer.

D66: Eens.

PVV: Oneens. De burger bepaalt nu al per gereden kilometer via de accijns op brandstof.

DENK: Eens.

VVD: Gedeeltelijk eens. De VVD wil voor elektrische voertuigen een vast bedrag per kilometer invoeren. Andere bestuurders krijgen deze belasting er niet bovenop.

FvD: Oneens. De partij wil de wegenbelasting verlagen en het Kwartje van Kok afschaffen.

SGP: Eens.


Er moet een extra belasting komen op het kopen van vlees.

Kippenvlees in de koeling van supermarktketen Albert Heijn. Foto: ANP
Kippenvlees in de koeling van supermarktketen Albert Heijn. Foto: ANP

PvdA: Oneens.

SP: Oneens. De SP wil een einde aan de bio-industrie en een verkleining van de veestapel. Dat moet gebeuren door de productie van voedsel te verbeteren, niet door de consument extra te belasten.

GroenLinks: Eens. De partij wil kiloknallers verbieden en vlees duurder maken om te zorgen voor een verantwoorde voedselvoorziening.

PvdD: Eens. De partij wil een belasting op dierlijke eiwitten, zoals vlees, en plantaardig voedsel goedkoper maken door btw op groente en fruit naar het nultarief te brengen.

ChristenUnie: Eens. De opbrengsten hiervan moeten ten goede komen aan boeren die extra inspanningen verrichten op het gebied van dierenwelzijn en natuur.

CDA: Oneens.

D66: Eens.

PVV: Oneens. De partij wil de belasting op boodschappen (inclusief vlees) juist verlagen.

DENK: Oneens.

VVD: Oneens. Het verhogen van belasting op boodschappen is geen goede manier om mensen gezonder te laten eten en drinken.

FvD: Oneens. De partij wil lagere belastingen geen hogere.

SGP: Oneens.


Er moet minder geld naar de publieke omroep.

De publieke omroepen zien niets in het voorstel van de NPO om hun kleurige logo's te verruilen voor transparante witte logo's om schade aan tv-schermen te voorkomen. In een gezamenlijke brief aan het NPO-bestuur vragen ze dringend om nieuw overleg. Dat meldt het AD dinsdag. De NPO drong vorige maand aan op transparante logo's die lijken op een watermerk en daardoor minder snel opvallen. Kleurrijke logo's hebben bovendien het nadeel sneller 'in te branden': permanent zichtbaar te blijven, ook op andere zenders. Maar voorlopig zullen alleen de logo's van Nederland 1, 2 en 3 (binnenkort NPO 1, 2 en 3) op maandag 19 augustus overschakelen naar een transparante vorm. De NPO gaat met de omroepen in gesprek, laat een woordvoerster weten. Inbranden zendernummers NPO Volgens een zegsvrouw komen er per jaar enkele tientallen klachten binnen van tv-bezitters over het inbranden van het zendernummer rechtsboven. Doordat er alleen tussen de programma’s door op de publieke zenders reclame is, zijn die ook langer te zien. De logo’s van de omroepen zoals NOS, TROS of VPRO zijn minder schadelijk omdat die vaak wisselen. Het probleem zou vooral spelen bij plasmaschermen. Die worden inmiddels niet meer zoveel verkocht omdat ze in tegenstelling tot LCD-schermen veel energie slurpen.
Foto: ANP

PvdA: Oneens. De inkomsten van de publieke omroep mogen niet afhankelijk zijn van de grillen van de publieke markt. Daarom moet worden geïnvesteerd in de publieke omroep en regionale media.

SP: Oneens. De partij wil wel dat niemand bij de publieke omroep meer verdient dan een minister.

GroenLinks: Oneens.

PvdD: Oneens.

ChristenUnie: Oneens.

CDA: Oneens.

D66: Oneens. In tijden van nepnieuws en desinformatie is de noodzaak van gedegen journalistiek enorm hoog.

PVV: Eens. De publieke omroep moet in zijn geheel worden afgeschaft.

DENK: Eens. De partij wil besparen op de megasalarissen bij de publieke omroep.

VVD: Eens. De NPO moet transparant worden over de kosten van afzonderlijke programma's en stoppen met te hoge topsalarissen van bepaalde presentatoren en omroepfunctionarissen.

FvD: Eens. De partij wil een ingrijpende sanering van de publieke omroep en twee publieke zenders gericht op informatie, cultuur en geschiedenis.

SGP: Eens. Dit kan onder meer door flink te snijden in amusement en de inkoop van sportrechten.


De regering moet de btw op culturele activiteiten verlagen naar 5 procent.

Foto: ANP

PvdA: Oneens.

SP: Eens. Kunst en cultuur zijn een basis voor onze beschaving en moet voor iedereen bereikbaar zijn.

GroenLinks: Eens. De partij wil cultuur voor iedereen toegankelijk maken en pleit voor het laagste btw-tarief voor culturele activiteiten.

PvdD: Eens. De partij wil de btw op alle culture activiteiten afschaffen.

ChristenUnie: Oneens. Belangrijk dat het toegankelijk is voor iedereen, daarom geldt juist hiervoor het lage btw-tarief.

CDA: Oneens.

D66: Eens.

PVV: Oneens. De cultuursector moet zichzelf kunnen bedruipen.

DENK: Eens.

VVD: Oneens.

FvD: Oneens. Wel wil ze het lage btw-tarief van 9 naar 6 procent verlagen.

SGP: Oneens. Het afschaffen van btw op cultuur is een te ongerichte maatregel. Niet alle culturele activiteiten zijn duur.


Huishoudens met twee partners waarvan er één werkt, moeten net zoveel belastingvoordeel krijgen als huishoudens met twee werkende partners.

Foto: Rhone/Unsplash

PvdA: Oneens.

SP: Eens. Het moet een keuze blijven voor mensen wiens partner werkt.

GroenLinks: Oneens. De partij wil niet dat het belastingstelsel aanstuurt op één specifieke samenlevingsvorm. Je betaalt gewoon belasting over je eigen inkomen, of je partner werkt of niet.

PvdD: Eens.

ChristenUnie: Eens.

CDA: Eens.

D66: Oneens.

PVV: Eens. De partij is voor lastenverlichting waar ook gezinnen van kunnen profiteren.

DENK: Eens.

VVD: Oneens. Gezinnen waar twee ouders of familieleden werken, betalen twee keer meer belasting en zouden daarom meer belastingvoordeel moeten krijgen dan gezinnen waar één iemand werkt.

FvD: Eens.

SGP: Eens. Door de invoering van het splitsingsstelsel maakt het voor huishoudens niet uit door hoeveel werkende partners het inkomen wordt verdiend. De belasting wordt namelijk over het gehele huishoudinkomen geheven.


Nederland moet een extra vliegbelasting invoeren voor korte-afstandsvluchten.

Foto: ANP

PvdA: Eens. Voor korte vluchten is een beter alternatief: de trein.

SP: Oneens. Hiermee worden vakantievliegers die één keer per jaar vliegen onevenredig zwaar belast. In plaats van een platte vliegbelasting komt er een veelvliegerstaks.

GroenLinks: Eens. Ook wil de partij korte-afstandsvluchten vervangen door snelle internationale treinen.

PvdD: Eens.

ChristenUnie: Eens. De vliegbelasting gaat flink de lucht in en wordt meer gebaseerd op de daadwerkelijke CO2-belasting.

CDA: Oneens. De partij vindt het effectiever en eerlijker om te praten over een extra vliegbelasting in Europees verband.

D66: Eens.

PVV: Oneens.

DENK: Oneens.

VVD: Oneens. Er is al een vliegbelasting ingevoerd. De VVD wil afspraken maken om Europees een accijns op kerosine in te voeren.

FvD: Oneens. De partij ziet pestbelastingen op vliegen niet zitten en is groot voorstander van hogesnelheidslijnen door heel Europa.

SGP: Eens. Vanwege de milieunadelen wil de partij extra vliegbelasting. Voor vliegreizen wordt nu nauwelijks belasting betaald.


Verhoging van de minimumlonen moet niet langer automatisch leiden tot verhoging van de bijstandsuitkeringen.

Jongeren werken sinds het begin van de crisis in 2008 vaker voor het minimumloon. Ook het totaal aantal banen waarvoor het volgens de wet laagst toelaatbare inkomen geldt, is licht toegenomen. Dat meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dinsdag. In de periode 2008-2012 groeide het aantal jongeren van 20 tot 30 jaar die tegen het minimumloon werken volgens het statistiekbureau met 31.000. Dit terwijl het totaal aantal banen van jongeren van dezelfde leeftijd juist met meer dan 29.000 afnam. In 2012 was bij 6,2 procent van het totaal van de banen in ons land sprake van het minimumloon. Dat is iets meer dan in 2008, toen dit aandeel 5,9 procent bedroeg. Er waren in 2012 in totaal 491.000 banen met het minimumloon. Het minimumloon is geen vetpot: een 18-jarige verdient 675,95 euro per maand; een 23-jarige 1485,60 euro.
Foto: ANP

PvdA: Oneens.

SP: Oneens. Wij verhogen het minimumloon tot 14 euro per uur. Het sociaal minimum (bijstand) stijgt automatisch mee.

GroenLinks: Oneens.

PvdD: Oneens. Het is de taak van de overheid om voor alle inwoners een sociaal minimum te garanderen.

ChristenUnie: Oneens.

CDA: Oneens.

D66: Oneens. De partij wil het minimumloon met minstens 10 tot 20 procent verhogen. Uitkeringen zoals de bijstand laat ze deels meestijgen, maar niet helemaal.

PVV: Eens. Werken moet ook lonen.

DENK: Oneens.

VVD: Eens. De partij wil dat werken meer loont en dat mensen die in de bijstand zitten weer aan een baan kunnen komen. Daarom kiest ze voor een hoger minimumloon en lagere lasten voor werkenden.

FvD: Eens. Het is onwenselijk als mensen er soms financieel op achteruit gaan als ze gaan werken.

SGP: Eens. De hoogte van de bijstandsuitkering volgt de ontwikkeling van de inflatie en bedraagt ten hoogste de contractloonstijging.

LEES OOK: Dit willen 12 partijen met de hypotheekrenteaftrek en 6 andere zaken die huiseigenaren raken na de verkiezingen