Minder Nederlanders doen giften aan goede doelen

De dreigende beperking van de fiscale giftenaftrek door de nieuwe coalitie van PVV, NSC, VVD en BBB dreigt donaties aan goede doelen verder onder druk te zetten.

Het aantal Nederlanders dat geld geeft aan goede doelen is in licht afgenomen. Uit een recente peiling van ABN AMRO MeesPierson blijkt dat 78 procent van de Nederlanders doneerde aan goede doelen, terwijl dit bij vergelijkbaar onderzoek een jaar geleden 81 procent was en in 2022 83 procent.

“Dat is een gestage daling en dat vind ik persoonlijk te veel. Maar aan de andere kant hebben we nog steeds een goed en mooi geefklimaat, met acht op de tien die doneren”, zegt Frank Aalderinks, hoofd filantropieadvies bij ABN AMRO. Het aantal donateurs dat kleine bedragen doneert is iets gedaald, het aantal gulle gevers van meer dan 100 euro is juist gestegen.

De gedaalde koopkracht en zorgen of donaties wel goed terechtkomen zijn de voornaamste redenen om voorzichtiger te zijn met doneren, meldt ABN AMRO maandag op basis van jaarlijks onderzoek. De bank vreest dat de situatie verder verslechtert door de plannen van het aanstaande kabinet.

PVV, VVD, NSC en BBB willen de belastingaftrek voor donateurs afbouwen en uiteindelijk in 2028 halveren. "50 procent heeft aangegeven op de hoogte te zijn van deze belastingvoordelen, mogelijk dat ze daar dan ook gebruik van maken. We verwachten dan ook dat de kabinetsplannen effect zullen hebben op het aantal donaties. Dit heeft een averechts effect op een sociaal en maatschappelijk Nederland", licht Aalderinks toe.

Ondanks de oorlogen in Oekraïne en Gaza blijven ruim zes op de tien de voorkeur geven aan donaties binnen Nederland. De conflicten zijn voor een derde juist ook een reden om voorzichtiger te zijn met donaties, omdat zij bang zijn voor nadelige economische effecten in eigen land.

"Het is best opvallend, maar de blik blijft steady op Nederland. Wij horen bijvoorbeeld veel over donaties gericht op natuurbehoud dicht bij huis, behandelingen van een ziekte die binnen de familie heeft gespeeld en armoede en sociale projecten in de eigen stad", aldus Aalderinks. Het populairst blijven volgens de bank giften aan gezondheid, zorg en welzijn.

Fiscale aftrek voor giften

Giften aan goede doelen zijn fiscaal aftrekbaar van je inkomen in box 1. Val je in het hoogste tarief van de inkomstenbelasting, dan is de aftrek gemaximeerd op 36,93 procent.

Er geldt wel een niet-aftrekbare drempel. Alleen als alle giften die je hebt gedaan minimaal 1 procent van je drempelinkomen bedroegen (met een minimum van 60 euro), mag je deze aftrekpost gebruiken. Elke euro die boven de drempel uitkomt is aftrekbaar.

Deze drempel geldt dus niet voor elke donatie afzonderlijk, maar voor alle giften aan goede doelen bij elkaar opgeteld.

Heb je bijvoorbeeld een jaarinkomen van 30.000 euro, dan moet je dus in totaal minimaal 300 euro hebben gedoneerd om een deel van de kosten af te kunnen trekken.

Donaties aftrekken kan helaas niet ongelimiteerd, want er geldt ook een bovengrens. Je mag niet meer aftrekken dan 10 procent van je drempelinkomen. Voor een inkomen van 30.000 euro is dat dus 3.000 euro.

Van een drempel is geen sprake als je een periodieke gift doet, maar er geldt wel een maximum van 250.000 euro per jaar.

De Belastingdienst hanteert wel strenge eisen. Donaties zijn alleen aftrekbaar als het goede doel door de Belastingdienst officieel is erkend als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) en je in ruil voor je gift geen tegenprestatie hebt ontvangen.

In de plannen van de nieuwe coalitie worden fiscale regelingen rond giften de komende jaren beperkt. Een eerste stap wordt gezet in 2025. Per 2028 wordt de giftenaftrek voor de inkomstenbelasting geüniformeerd, waarmee verschillende giften gelijk worden behandeld. Per saldo betekent dit dat het fiscale voordeel kleiner wordt.

LEES OOK: Einde salderingsregeling: dit scheelt het in je portemonnee als je zonnepanelen hebt