De afgelopen twee jaar behoren tot de veiligste jaren ooit in de luchtvaart.
In 2017 kwamen bij 10 crashes 44 mensen om het leven en dat was daarmee het veiligste jaar ooit. En het afgelopen jaar waren 15 toestellen betrokken bij dodelijke ongelukken, waarbij in totaal 556 mensen omkwamen. Hiermee gaat 2018 de geschiedenis in als het op twee na veiligste jaar sinds het bestaan van de commerciële luchtvaart.
Toch is niet elke luchtvaartmaatschappij even veilig. Het Duitse onderzoeksbureau Jacdec heeft een ranglijst opgesteld van de veiligheid van de honderd grootste luchtvaartmaatschappijen. Omdat Jacdec de methodologie heeft aangepast, is er voor de ranglijst van 2019 – gebaseerd op cijfers tot en met eind december 2018 – geen vergelijking met eerdere jaren.
Jacdec selecteert de honderd grootste luchtvaartmaatschappijen op basis van het aantal gevlogen kilometers van betalende passagiers en vergelijkt de maatschappijen op een aantal criteria voor veiligheid. Daarbij gaat het onder meer om dodelijke ongevallen, ongevallen met vliegtuigschade, schadevrije perioden en de beschikking over nationale en internationale veiligheidscertificaten.
Verder kijkt Jacdec naar operationele factoren zoals het profiel van de routes die een luchtvaartmaatschappij heeft en de ouderdom van de vloot. Elke luchtvaartmaatschappij start met een ideaal indexcijfer van 100 procent.
Om dit cijfer te behouden, moet een maatschappij 30 jaar lang geen ongelukken of incidenten hebben, voornamelijk op de lange afstandsvluchten, een vloot hebben met vliegtuigen die gemiddeld drie tot negen jaar in bedrijf zijn, topbeoordelingen hebben bij alle veiligheidsbeoordelingen en werken vanuit een land dat transparant omgaat met het rapporteren van incidenten.
Voor elke tekortkoming op deze ideaalscore krijgt een luchtvaartmaatschappij puntenaftrek.
Op grond van deze criteria ziet het lijstje van de tien veiligste vliegmaatschappijen er in 2019 als volgt uit.
Te zien is dat zowel KLM als Transavia in de top tien staan, waarbij Transavia zelfs enkele plaatsen hoger staat dan moederbedrijf KLM.
En de 10 luchtvaartmaatschappijen die onderaan de lijst bungelen, zijn als volgt gerangschikt.
Deze lijst van onveiligste maatschappijen wordt gedomineerd door luchtvaartmaatschappijen uit opkomende landen, met relatief veel Aziatische spelers uit onder meer Indonesië, India en de Filipijnen.
Veilige en onveilige vliegmaatschappijen
Met een wat andere meetmethode houdt ook Airlineratings bij welke luchtvaartmaatschappijen veilig en onveilig zijn. Airlineratings kijkt daarbij niet naar de laatste 30 jaar zoals Jacdec, maar alleen naar de laatste 10 jaar. Bovendien neemt Airlineratings alleen fatale ongelukken mee, terwijl Jacdec zowel fatale als niet-fatale ongelukken meeweegt in het eindoordeel.
De veiligste maatschappij van de lijst van Jacdec, Finnair, is ook volgens Airlineratings superveilig met een maximale score van 7 sterren.
Maar dat geldt opvallend genoeg ook voor de nummer 100 van Jacdec: Garuda Indonesia. Dat de Indonesische luchtvaartmaatschappij bij Airlineratings 7 van de 7 sterren krijgt, komt omdat er de laatste tien jaar geen fatale ongelukken meer zijn geweest, terwijl er daarvoor sinds de oprichting in 1949 maar liefst 17 Garuda-toestellen zijn gecrasht. Daarbij vielen in totaal meer dan 600 doden.
Niet alleen Garuda maakt minder brokken. Het aantal dodelijke slachtoffers bij vliegtuigongelukken wereldwijd is de laatste decennia gestaag gedaald ondanks een stijging afgelopen jaar, zoals blijkt uit onderstaande grafiek:
Dat de grafiek in 2018 een knik omhoog maakt, komt mede door het fatale ongeluk met een toestel van het Indonesische Lion Air boven de Javazee eind oktober waarbij 189 mensen omkwamen.
Lion Air bungelt dan ook bijna onderaan op de ranglijst van Jacdec en heeft bij Airlineratings geen enkele ster voor veiligheid.