De Nederlandse overheid probeert burgers te helpen om de hoge energierekening betaalbaar te houden met een prijsplafond voor stroom en gas. Tegelijk nemen de zogenoemde vaste kosten van energie, die niet gekoppeld zijn aan het verbruik, fors toe. Daar krijgen huishoudens in 2023 sowieso mee te maken.

Het prijsplafond, dat per 1 januari 2023 moet ingaan, werkt met maximale prijzen voor huishoudens van 1,45 euro per kuub gas en 0,40 euro per kWh stroom. Deze prijzen zijn inclusief de energiebelasting en btw en gelden tot een jaarverbruik van maximaal 1.200 kuub gas en 2.900 kWh stroom. Daarboven betaal je de marktprijzen, ofwel het reguliere tarief van je energieleveranciers.

Hoe dit in de praktijk kan uitpakken, heeft Business Insider afgelopen week geanalyseerd met 4 scenario’s voor je energierekening in 2023. Het gaat hierbij om de mogelijke variatie in de kosten van de levering van stroom en gas op basis van je verbruik.

Als je gemiddeld bijvoorbeeld precies op de verbruikslimieten van het prijsplafond zit en de maximale prijzen van het prijsplafond hanteert, kom je op totale leveringskosten van 2.900 euro uit, ofwel ongeveer 242 euro per maand.

Maar dit laat de zogenoemde vaste lasten van energie nog buiten beschouwing. Dit zijn kosten die je maakt ongeacht je verbruik van gas en stroom. Daarbij spelen drie dingen een rol:

  • De vaste kosten van je energieleverancier: dit is een vast maandelijks bedrag dat onder meer de administratieve kosten van je energieleverancier moet dekken.
  • De vaste kosten van de netbeheerder: Nederland telt zes netbeheerders die zorgen voor het transport van energie. Dat zijn Liander, Enexis, Rendo, Westland, Stedin en Coteq. Je woonplaats bepaalt wie je netbeheerder is; je hebt daarin dus geen keuze. De kosten voor netbeheer worden meegenomen bij de energierekening.
  • De fiscale korting op de energiebelasting: dit is een apart vast bedrag dat in mindering wordt gebracht op de energiebelasting. Deze fiscale korting wordt jaarlijks aangepast.

Voor 2023 geldt dat er bij elk van bovengenoemde zaken veranderingen optreden.

Vaste kosten energierekening in 2023

Wat betreft de vaste kosten van energieleveranciers zijn de tarieven voor 2023 in de meeste gevallen nog niet bekend. Wel is het zo dat de tijdelijke verlaging van de btw naar 9 procent die momenteel geldt, in 2023 vervalt. Op basis van de huidige vaste kosten kun je dus al uitgaan van een verhoging van 12 procentpunt naar 21 procent.

Hieronder geven we een overzicht van de huidige vaste kosten per jaar van vijftien energieleveranciers op basis van de btw van 9 procent. De data is afkomstig van Gaslicht.com. Daarnaast laten we zien wat er gebeurt door de verhoging van de btw naar 21 procent in 2023.

De gemiddelde vaste kosten van energieleveranciers liggen momenteel op 142 euro op jaarbasis voor gas en stroom, op basis van het btw-tarief van 9 procent. Uitschieters zitten hoofdzakelijk bij twee aanbieders: PowerPeers en Mega.

Als je vanaf 2023 bij gelijkblijvende prijzen rekent met 21 procent btw, kom je gemiddeld uit op jaarkosten van 157 euro. Dit is dus 15 euro extra. Afhankelijk van de tariefaanpassingen in 2023 bij energieleveranciers kan dit nog hoger uitpakken.

De tweede kostenpost betreft de netbeheerkosten. Marktoezichthouder ACM heeft afgelopen oktober aangegeven dat die voor een gemiddeld huishouden in 2022 uitkomen op 397 euro inclusief btw en dat dit naar verwachting stijgt naar 513 euro in 2023. Een plus van 116 euro dus.

Dan de heffingskorting voor de energiebelasting. Die bedraagt dit jaar gemiddeld 784 euro. Maar in 2023 wordt de heffingskorting verlaagd naar 597 euro. Je verliest hier dus een fiscaal voordeel van 187 euro.

Tel je dit allemaal bij elkaar op, dan gebeurt er het volgende met de vaste lasten op de energierekening in 2023:

  • Vaste kosten energieleverancier in 2023: +15 euro
  • Kosten netbeheer: +116 euro
  • Hogere kosten in 2023 door lagere fiscale heffingskorting: +187 euro
  • Totaal verandering vaste kosten energie in 2023: +318 euro

De verandering in de vaste kosten op de energierekening geeft dus een plus van gemiddeld 318 euro.

Mogelijk wordt dit meer, afhankelijk van de aanpassingen van de vaste kosten door energieleveranciers in 2023. Bij alle aandacht voor het prijsplafond van volgend jaar, is dit ook iets om in de gaten te houden.

LEES OOK: Energieleveranciers bieden nog geen vaste contracten aan begin 2023: hier moet je op letten bij keuze voor stroom en gas