Na een slopende marathon van vergaderingen die bij elkaar bijna drie dagen in beslag nam, zijn de Europese regeringsleiders eruit. Bij de verdeling van Europese topbanen mist de Nederlander Frans Timmermans de boot.
De 28 leiders dragen de Duitse minister van Defensie Ursula von der Leyen voor als de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie.
De 60-jarige Von der Leyen is een laatbloeier in de politiek. Ze studeerde economie en geneeskunde en maakte carrière als gynaecoloog. Hoewel ze al sinds 1990 lid is van het CDU maakt ze pas op haar 42e haar debuut in de gemeenteraad van Sehnde in Nedersaksen, de Duitse deelstaat waar haar vader 24 jaar lang premier van was. Ze schopte het tot fractievoorzitter.
In 2005 volgde de overstap naar de landelijke politiek, nadat ze door bondskanselier Angela Merkel werd gevraagd om minister te worden van Gezin, Senioren, Vrouwen en Jeugd. Bij elk volgende kabinet van Merkel was Von der Leyen van de partij. Na de verkiezingen van 2013 werd ze de eerste vrouwelijke minister van Defensie.
Ursula von der Leyen is niet onomstreden
Lange tijd werd ze gezien als mogelijke opvolger van Merkel. Maar toen de bondskanselier haar vertrek aankondigde, stelde ze zich niet kandidaat.
In plaats daarvan lonkt nu de belangrijkste baan in Brussel. Volgens persbureau Reuters werd Von der Leyen door de Franse president Macron naar voren geschoven toen Oost-Europese landen de benoeming van PvdA'er Frans Timmermans blokkeerden.
"Het is een dame waar je je petje voor afzet", zei premier Rutte over Von der Leyen. Toch is ze in eigen land niet geheel onomstreden.
Zo hebben oppositiepartijen in Duitsland haar beschuldigd van slecht bestuur en het begunstigen van vrienden bij het toekennen van defensiecontracten door haar departement. De oppositie stelde in december nog een parlementair onderzoek in naar de gang van zaken. Von der Leyen gaf in november vorig jaar toe dat haar ministerie fouten had gemaakt bij het toewijzen van contracten aan externe consultants ter waarde van honderden miljoenen euro's.
Ook verkeert het defensiematerieel in slechte staat en zijn de kosten van het opknappen van een marineschip volledig uit de hand gelopen.
En dan is er nog het plagiaatschandaal dat aan Von der Leyen kleeft. In 2015 bleek dat ze in haar proefschrift uit 1990 passages van anderen had overgenomen zonder bronvermelding.
Plagiaat, oordeelde de geneeskundefaculteit van de universiteit van Hannover. Maar niet zo ernstig dat Von der Leyen haar doctorstitel in moest leveren. "Het betreft fouten, maar geen foute houding", aldus de faculteitsvoorzitter. Van opzettelijke misleiding was volgens hem geen sprake.
Gaat het Europees Parlement akkoord?
Als het Europees Parlement over twee weken instemt met haar benoeming, wordt Ursula von der Leyen de eerste vrouwelijke voorzitter van de Europese Commissie. Maar dat is zeker nog geen gelopen zaak. De CDU-politicus is geen zogenoemde Spitzenkandidat, de topkandidaten die door de Europese fracties naar voren zijn geschoven voor de verkiezingen. Von der Leyen komt uit de koker van de regeringsleiders.
Haar benoeming drijft de machtsstrijd tussen het Europees Parlement en de EU-regeringsleiders op de spits: wie bepaalt wie de nieuwe Commissievoorzitter wordt?
Mocht Von der Leyen inderdaad Jean-Claude Juncker opvolgen, dan keert ze terug op bekend terrein. Ze groeide op in Brussel en heeft er tot haar 13e gewoond.
Lees meer:
- De steun voor Boris Johnson als nieuwe Conservatieve leider zou weleens heel snel kunnen afbrokkelen
- De opkomst van Mark Rutte – hoe de protegé van Ivo Opstelten nu zijn derde kabinet leidt
- Thierry Baudet wil premier worden, maar droomt van leven als huisman
- De bliksemcarrière van Rob Jetten, de ‘groene radicalo’ die wil dat miljonairs meer belasting betalen