Presentor Tucker Carlson van Fox News zendt deze week uit vanuit Hongarije.
Carlson promoot het wereldbeeld van de autoritaire Hongaarse premier Viktor Orbán.
Amerika’s extreem-rechts ziet Orbán als een succesvollere, effectievere versie van Trump.
Presentator Tucker Carlson van Fox News zendt deze week uit vanuit de Hongaarse hoofdstad Boedapest. Voor veel mensen kan dit een vreemde keuze lijken. Maar voor wie extreem-rechts de laatste jaren op de voet heeft gevolgd, is het volkomen logisch.
Veel Amerikaanse conservatieven bewonderen de Hongaarse premier Viktor Orbán en maken daar geen geheim van. De premier is een autoritaire leider die al 11 jaar aan de macht is en onder meer bekend staat om zijn een een xenofobe en anti-LHBTI-beleid. Vorig jaar steunde hij de herverkiezingscampagne van de Amerikaanse ex-president Donald Trump. Conservatieven in de VS zien Orbán als een effectievere versie van Trump en een model voor de toekomst van de rechtse politiek in Amerika.
Carlson is in Hongarije om Orbáns nationalisme en antidemocratische regeerstijl te bevorderen. Deskundigen op het gebied van autoritaire regimes maken zich zorgen over wat dat zegt over de richting van het Amerikaanse conservatisme. Het uitstapje van de Fox-presentator komt op een moment dat de Republikeinen de bestorming van het Capitool op 6 januari door aanhangers van Trump blijven goedpraten. Ook zetten ze zich in voor het beperking van het kiesrecht in staten in het hele land. Uit recente peilingen blijkt dat meer dan een kwart van de Amerikanen rechtse autoritaire politieke overtuigingen heeft.
“Er is niets grappigs aan deze ontmoeting,” schreef Ruth Ben-Ghiat, een historicus van de New York University en expert op het gebied van autoritaire leiders, over Carlsons bezoek aan Orbán. “Carlsons wereld komt in alarmerende mate overeen met die van Orbán … Het doel van deze samenwerkingen is altijd geweest om extreem-rechtse waarden tot gemeengoed te maken.”
"Orbán is aantoonbaar een van de meest succesvolle zittende leiders in het creëren van een electorale autocratie… Hij is goed in het in stand houden van een dun laagje van democratie terwijl hij verkiezingen in schijngebeurtenissen verandert, gerechtelijke en persvrijheden wegneemt en de samenleving langzaam verstikt," voegde Ben-Ghiat eraan toe. "Dit is waar de Republikeinse partij naartoe gaat, het versnellen van de agenda van het presidentschap van Trump om onze democratische vrijheden en instellingen ongedaan te maken."
Carlson versterkt Orbáns profiel, maar negeert zijn autocratische leiderschap
Carlson, misschien wel de meest prominente rechtse stem in de VS, publiceerde maandag een tweet over een ontmoeting met Orbán. De Fox-presentator spreekt zaterdag op het MCC Feszt, een extreem-rechtse conferentie. Het evenement is verbonden is aan Orbán.
"Als je geeft om de westerse beschaving, democratie, gezinnen en de woeste aanval op alle drie door de leiders van onze mondiale instellingen, moet je weten wat hier gebeurt op dit moment," zei Carlson tijdens zijn show op maandagavond. Hij maakte hierbij geen melding van Orbáns anti-democratische neigingen.
In dezelfde aflevering hekelde Carlson de gevestigde media in de VS, door te stellen dat hun werkelijke doel is om de heersende klasse te verdedigen. Hij ging echter niet in op de extreme mate van controle die Orbán over de Hongaarse nieuwsmedia heeft. In juli wees Reporters Without Borders Orbán aan als een van 's werelds 37 "roofdieren op het gebied van persvrijheid".
De Fox-presentator gaf woensdag een lezing tijdens een diner op het kantoor van Orbán en prees Hongarije als een geweldige plek waar het Westen van kan leren. Ook zei hij tegen het publiek: "Jullie worden echt gehaat door alle juiste mensen," blijkt uit tweets van Rod Dreher, een senior redacteur bij de American Conservative.
Dreher sprak ook zijn bewondering voor Orbán uit en verdedigde het beleid van de Hongaarse leider.
"Wat ik in Orbán zie is een van de weinige grote politici in het Westen die het belang van het christendom lijkt te begrijpen. Ook ziet hij het belang van cultuur en is hij bereid om deze dingen te verdedigen tegen een zeer rijke en machtige internationale gevestigde orde," zei Dreher vorig jaar tegen Vox.
"Ik merk dat ik over Orbán zeg wat ik conservatieven hoor zeggen als ze uitleggen waarom ze instinctief van Trump houden: omdat hij vecht," voegde Dreher eraan toe. "Wat Orbán onderscheidt is dat hij - in tegenstelling tot Trump - vecht en wint. Ook zijn zijn overwinningen aanzienlijk."
Wit-nationalistisch wereldbeeld
Carlson en Orbán, die zich opmaakt voor verkiezingen in 2022, zoeken elkaar al enige tijd op als bondgenoten.
Anna Massoglia, een onderzoeksjournalist bij Open Secrets, meldde dat Hongarije in 2019 een lobbybedrijf in Washington, 265.000 dollar betaalde. Die betaling was gedeeltelijk bedoeld om te helpen bij het verkrijgen van een interview in Carlson's show.
Rond die tijd prees Carlson in zijn programma Orbán's etnisch-nationalistische, anti-immigratiebeleid, terwijl hij de "neoliberalen die de EU leiden" hekelde. "In plaats van de autochtone bevolking te helpen meer kinderen te krijgen, moet de Hongaarse regering, zeggen ze, een vervangende bevolking importeren uit de derde wereld," zei Carlson in juli 2019.
"Maar de Hongaarse premier, Viktor Orbán, heeft een ander idee. In plaats van de Hongaarse jongeren in de steek te laten, besloot Orbán om Hongaarse gezinnen te helpen groeien," voegde Carlson eraan toe.
Carlson heeft in zijn show een samenzweringstheorie van wit-nationalisten over "vervanging" verkondigd. Daarin stelde hij dat de Democraten immigranten "importeren" om het electoraat in de VS "te verdunnen". Orbán, die zichzelf opwerpt als verdediger van het christendom en een muur heeft gebouwd om vluchtelingen buiten te houden, heeft bijna identieke dingen gezegd.
"We willen niet divers zijn," zei Orbán in een toespraak in 2018. "We willen niet dat onze eigen kleur, tradities en nationale cultuur vermengd worden met die van anderen."
Problemen voor de Amerikaanse democratie
Orbán, die door Steve Bannon, de voormalige campagneleider en hoofdstrateeg van Trump, ooit werd omschreven als "Trump vóór Trump", heeft de democratische instellingen snel uitgehold en zijn greep op het politieke systeem van het Centraal-Europese land in de afgelopen tien jaar verstevigd.
De Hongaarse leider, een voorvechter van wat hij "onliberale democratie" noemt, heeft bondgenoten benoemd bij de rechtspraak en de media van het land. Orbán zette zijn Fidesz-partij op voordeel door het kiesstelsel te manipuleren, door het hertekenen van kiesdistricten en andere tactieken.
"Op dit moment is Hongarije een regelrechte dictatuur," stelde Sheri Berman, hoogleraar politieke wetenschappen aan het Barnard College en auteur van "Democracy and Dictatorship in Europe", vorig jaar tegenover Insider. Destijds kreeg Orbán van het parlement ruime noodbevoegdheden om het coronavirus te bestrijden. Daardoor kon hij per decreet direct regeren.
Vorig jaar stelde de waakhond Freedom House in zijn jaarlijkse rapport Nations in Transit dat Hongarije niet langer een democratie is. Het rapport verwees naar "een verbluffende democratische ineenstorting" in het land. Freedom House bleef Hongarije in zijn rapport van 2021 bekritiseren voor zijn "ongeëvenaarde democratische achteruitgang in het afgelopen decennium". Ook werd de VS door de Economist Intelligence Unit in zijn laatste Democracy Index-rapport geclassificeerd als een "problematische democratie". In 2016 verloor het land haar status van "volledige democratie" al.
Als extreem-rechts meer grip krijgt op de machtsmiddelen in de VS, waardoor het politieke systeem dichter bij het Hongarije van Orbán komt te liggen, kan dat onherroepelijke gevolgen hebben voor de Amerikaanse democratie.