Op grond van de eerste reacties op de nieuwe rechtszaak tegen voormalig president Donald Trump, lijkt het erop dat justitie in de Verenigde Staten een behoorlijk overtuigende zaak heeft. Er zijn liefst 37 aanklachten tegen Trump ingediend met betrekking tot het achterhouden van geheime staatsdocumenten in zijn resort Mar-a-Lago.

Zelfs de juridische commentator van de conservatieve Amerikaanse nieuwszender Fox News was onder de indruk en noemde de aanklachten “zeer schadelijk” voor Trump.

De voormalige openbaar aanklager Ken White ziet echter nog een duidelijke ontsnappingsroute voor Trump. Kort gezegd: Trump heeft een partijdige rechter nodig die lak heeft aan zijn of haar eigen reputatie en alles doet om de oud-president te beschermen.

Het opvallende is: het lijkt erop dat Trump zo’n rechter heeft, aangezien de zaak wordt behandeld door Aileen Cannon. Afgelopen jaar kreeg Cannon forse kritiek toen ze bepaalde dat er een onafhankelijke raadsman moest komen. Die kreeg de taak om alle documenten die de FBI in beslag had genomen bij Trump, nog eens te bekijken.

Het Amerikaanse ministerie van Justitie ging in beroep tegen die beslissing en kreeg daarbij gelijk van een hoger rechtscollege, waar overigens diverse door de Republikeinen benoemde rechters in zaten.

In de podcast 'Serious Trouble' ging voormalig openbaar aanklager White afgelopen weekend in op de positie van rechter Cannon bij de behandeling van de zaak tegen Trump.

Trump heeft partijdige rechter nodig

Hoewel de benoeming van rechters in de VS een vrij politiek karakter heeft, is het volgens White in de praktijk zo dat rechters ervoor waken om in politiek opzicht al te eenzijdige beslissingen te nemen. Dit heeft te maken met factoren als de reputatie van een rechter, de verstandhouding met andere rechters, kansen op promotie, de meningen van advocaten en andere juristen, enzovoorts.

"Soms maakt het rechters echter geen moer uit", zegt White in de podcast. "En eerdere besluiten van rechter Cannon in deze zaak lijken daarop te wijzen."

White vreest dat Cannon op Trumpiaanse wijze gevoelig kan zijn voor een transactionele deal: vrijspraak regelen voor de oud-president, die de rechter daarvoor beloont als hij wordt herkozen tot president van de Verenigde Staten. Bijvoorbeeld in de vorm van een benoeming bij een hoger gerechtshof of zelfs het Supreme Court. "Dat zou Trump zeker doen en zijn fans zouden het toejuichen", aldus White.

Maar wat kan Cannon precies doen om Trump te helpen in de zaak rond het verdoezelen van staatsdocumenten? White noemt diverse mogelijkheden. "Ze kan de zaak zo sturen dat het zeer lastig wordt voor de openbare aanklagers, bijvoorbeeld door een deel van het bewijs uit te sluiten, met het argument dat het onrechtmatig is verkregen. Het is erg lastig om dat ongedaan gemaakt te krijgen door in beroep te gaan."

Cannon kan volgens White zelfs nog een stap verder gaan. "Ze kan ook besluiten nemen die onherroepelijk zijn. Bijvoorbeeld door te stellen dat de bewijslast te mager is voor een jury om een afgewogen oordeel te vormen, en op grond daarvan vrijspraak te verlenen voor Trump. Dat zou einde oefening zijn. Je kunt het proces dan niet overdoen."

White wijst erop dat er aan de ene kant kritiek is op het proces, omdat dit de polarisatie in de VS zou vergroten en aanhangers van Trump in de kaart zou spelen.

Als Trump de rechtszaak politiek weet uit te buiten en daardoor opnieuw gekozen wordt tot president, kan hij de rechterlijke macht met nieuwe benoemingen sterker naar z'n hand zetten. "Dat is op zich allemaal juist", erkent White. "Aan de andere kant, als het openbaar ministerie om die reden niet doorzet met een zaak tegen Trump, omdat het politiek te riskant is, dan geef je het verdedigen van de rechtsstaat eigenlijk min of meer op."

LEES OOK: Een ‘explosieve’ audio-opname van Trump kan aanleiding geven voor een aanklacht op basis van de Amerikaanse spionagewet