Een rechter in de Amerikaanse staat Illinois heeft voormalig president Donald Trump uitgesloten van deelname aan de Republikeinse presidentiële voorverkiezingen in die staat. Ze deed die uitspraak vanwege Trumps rol in de aanval op het Capitool op 6 januari 2021.

Daarmee zou Trump de anti-opstandclausule van het veertiende amendement van de Amerikaanse grondwet hebben overtreden. De verwachting is dat Trump de uitspraak van de rechter in Illinois zal aanvechten.

Colorado en Maine sloten Trump al eerder uit van deelname aan de presidentiële voorverkiezingen. Trump ging tegen de beslissing van Colorado in beroep bij het Hooggerechtshof, dat zich begin februari over de zaak boog. In afwachting van de uitspraak van de hoogste rechters heeft Maine de uitsluiting van Trump opgeschort.

In theorie kunnen de hoogste rechters Trump veroordelen en toestaan dat staten verkiezingen te organiseren zónder Trump op het stembiljet. De meeste deskundigen op het gebied van verkiezingswetgeving achten dit echter onwaarschijnlijk.

Het Hooggerechtshof kan ook stellen dat Trump niet in opstand kwam toen hij president was, of dat hij geen "functionaris" van de Verenigde Staten was, toen hij president was.

Ook kan de hoogste rechtbank de zaak verwerpen op technische gronden, omdat alleen het Congres de bevoegdheid zou hebben om de clausule in de Grondwet over rebellie tegen de staat af te dwingen.

Als het Hooggerechtshof de kant van Trump kiest, mogen andere staten die Trump van de kieslijst willen verwijderen, dit niet meer doen.

Hooggerechtshof gaat zaak over immuniteit Trump behandelen

Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft intussen, in een aanpalende kwestie, ingestemd met de behandeling van de zaak van Trump rond immuniteit voor strafrechtelijke vervolgen, melden Amerikaanse media.

Het hoogste gerechtshof van het land heeft mondelinge pleidooien in de zaak gepland voor de week van 22 april. Door het besluit van het hof om de zaak in behandeling te nemen, worden federale rechtszaken tegen Trump tot nader order opgeschort.

De oud-president wordt strafrechtelijk vervolgd voor ondermijning van de democratie en zijn rol bij de bestorming van het Capitool na de verkiezingen van 2020. Voor die zaak zou Trump op 4 maart terecht moeten staan.

Een panel van drie federale rechters oordeelde eerder deze maand dat de 77-jarige Trump als voormalig president geen immuniteit heeft tegen vervolging. "We kunnen niet accepteren dat het ambt van president een voormalige president voor altijd boven de wet plaatst", schreven ze onder meer.

Trump is de koploper in de race om de Republikeinse presidentsnominatie van 2024 en de eerste Amerikaanse oud-president die strafrechtelijk is aangeklaagd.

LEES OOK: De poging van Trump om immuniteit te krijgen bij Hooggerechtshof leunt op zwakke argumenten, zegt voormalig juridisch adviseur (Engels)