De Democraten veroveren een meerderheid in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden. Zij hebben de benodigde 218 zetels in handen in het 435 zetels tellende lagerhuis van het Congres, berichten Amerikaanse media dinsdagochtend.
De oppositiepartij moest 23 zetels inlopen op de Republikeinen om het Huis van Afgevaardigden in handen te krijgen. De Republikeinen behouden wel hun meerderheid in de Senaat, waar bij deze verkiezing ongeveer een derde van de zetels op het spel stond.
Het tellen van de stemmen is nog niet helemaal afgerond.
Een Democratische meerderheid in het Huis van Afgevaardigden is een tegenvaller voor de Amerikaanse president Donald Trump. Hij liet via Twitter van zich horen. ,,Enorm succes vanavond. Iedereen bedankt”, schreef hij. Zijn Republikeinen hadden voorafgaande aan de stembusgang een meerderheid in beide huizen van het Congres.
Republikeinen domineren Senaat
De Republikeinen behouden de meerderheid in de Amerikaanse Senaat. Dat blijkt uit de eerste uitslagen volgens televisiezenders NBC en CNN. De Republikeinen lijken op basis van die uitslagen zelfs hun meerderheid te vergroten.
Republikein Ted Cruz is één van de senatoren die zijn zetel behoudt. Hij won de strijd in de staat Texas met een klein verschil van Beto O'Rourke. O'Rourke stond lange tijd voor in de tussenstand, maar op het einde won Cruz toch. In de peilingen vooraf werd gedacht dat Cruz ruim zou winnen.
De verkiezingen betekenen ook de terugkeer in de politiek van oud-presidentskandidaat Mitt Romney. De Republikein wordt senator van zijn thuisstaat Utah. Eerder was hij gouverneur van Massachusetts.
Trump verstevigt greep op Republikeinse partij
De Democraten zijn blij met de overwinning in het Huis van Afgevaardigden, maar hadden waarschijnlijk op meer gehoopt, concludeert Amerika-deskundige Willem Post van Instituut Clingendael. Een 'blauwe golf' van Democratische overwinningen bleef uit.
De Democraten hadden volgens Post gehoopt op grotere overwinningen. De Republikeinen boekten op hun beurt juist een ,,goede score'' door hun meerderheid te behouden in de Senaat. Ook hoeft de partij van Trump belangrijke gouverneursposten in Florida en Ohio niet in te leveren.
Trump was erg zichtbaar in de aanloop naar de verkiezingen. Hij reisde door het land om campagne te voeren voor partijgenoten. ,,Waar Trump kwam, steeg een kandidaat in de peilingen'', concludeert Post, die stelt dat Trump inmiddels een grote stempel heeft gedrukt op de partij.
,,Republikeinen zijn nu de echt de Trump-partij'', zegt de Amerika-deskundige. Waar Trump twee jaar geleden nog een vijandige partij-elite tegenover zich vond, is die interne oppositie inmiddels grotendeels opgedroogd. ,,McCain is dood. Jeff Flake stopt ermee. Lindsey Graham is heel erg richting Trump opgeschoven'', somt hij op.
Dat Trump populair is bij de Republikeinse achterban, verbaast de Nederlander niet. Trump wordt in conservatieve kringen gezien als een leider die zijn beloften nakomt, bijvoorbeeld door conservatieve rechters te benoemen, de belastingen te verlagen en migratie te beperken. Dat de economie goed draait, werkt ook in zijn voordeel.
Polarisatie Amerikaanse politiek
Dat de Democraten nu het Huis hebben overgenomen, betekent in elk geval dat de komende jaren meer polarisatie op de loer ligt. Post vermoedt dat de oppositie vanuit commissies in het Huis allerlei onderzoeken gaat openen, bijvoorbeeld naar de belastingpapieren van de president. Hij heeft steeds geweigerd die openbaar te maken.
Een lichtpunt voor de Democraten is de opmars van Beto O'Rourke, de ,,Kennedy-achtige, progressieve Democraat''. Hij slaagde er in Texas net niet in senator Ted Cruz uit te schakelen. Post wijst erop dat Democraten in die zuidelijke grensstaat normaliter verliezen met 10 tot 20 procent, ditmaal was het verschil miniem.
,,Er is een politieke ster geboren'', concludeert hij. ,,Zo kan een nederlaag toch nog een beetje een overwinning worden.''