Rusland heeft na jaren van gevechten in Oekraïne grote verliezen geleden, maar de Russische oorlogsindustrie is tegelijkertijd enorm gegroeid. Als landen die Oekraïne steunen nu de druk van de ketel halen, kan Moskou zich voorbereiden op nieuwe oorlogen in Europa, stellen huidige en voormalige ministers en voormalige militaire officieren tegenover Business Insider.

Op maandag meldden diverse media dat de Amerikaanse president Donald Trump alle Amerikaanse militaire hulp aan Oekraïne had bevroren.

Europa maakt zich al langere tijd grote zorgen over Russische agressie die verder kan strekken dan Oekraïne. “Mijn overtuiging is dat als we nu onze voet van het gaspedaal halen, dat Poetin lucht zal geven”, zei de voormalige Amerikaanse topmilitair Mark Hertling afgelopen maand tegen Business Insider.

“Hij kan het leger opnieuw opbouwen, dit als een overwinning presenteren en opnieuw aanvallen zodra hij een nieuw uitgeruste troepenmacht heeft”, gaf Hertling aan.

De Russische defensie-industrie kan het leger herbewapenen en produceert momenteel op hoog tempo bommen en drones die worden ingezet tegen Oekraïne.

De oorlogsmachine van Rusland

Het Russische leger heeft zwaar geleden in Oekraïne. Het is er niet in geslaagd om Oekraïne in een korte strijd te veroveren. In plaats daarvan is het Russische leger vast komen te zitten in een brute strijd in het oosten van Oekraïne. Rusland heeft daarbij honderdduizenden troepen en veel wapens verloren.

Maar de Russische defensie-uitgaven en -productie zijn enorm gestegen.

Rusland is van plan om dit jaar ruim 6 procent van het nationaal inkomen uit te geven aan defensie. Uit een rapport van het International Institute for Strategic Studies van afgelopen maand bleek dat de Russische defensie-uitgaven in 2024, uitgedrukt in koopkrachtpariteit, die van Europa overtroffen.

Rusland produceert geen duidelijke of betrouwbare gegevens over zijn militaire productie, maar uit een studie over 2024 bleek dat Rusland de productie van belangrijke wapens aanzienlijk heeft verhoogd, waaronder de vliegtuigtypen die veel worden ingezet in Oekraïne.

Foto: REUTERS/Maxim Shemetov

Veel van het nieuw geproduceerde Russische wapentuig wordt naar het front in Oekraïne gebracht, hoewel Rusland een deel van zijn meest geavanceerde uitrusting nog altijd bewaart, mogelijk voor een toekomstig conflict.

De vrees is dat Russische voorraden en militairen die nu worden ingezet voor Oekraïne, vrijgemaakt kunnen worden voor een inzet elders, als Oekraïne geen steun meer krijgt van het Westen.

Veel Europese landen hebben de oorlog in Oekraïne beschouwd als een strijd waarmee de rest van Europa wordt beschermd. Oekraïne is qua landoppervlakte het op één na grootste land van Europa. Onderwerping van het land zou de Russische strijdkrachten in staat kunnen stellen de confrontatie met de rest van Europa uit te breiden.

Oekraïne kan zijn strijd echter niet voortzetten, als het op dit moment cruciale steun kwijtraakt. De Amerikaanse president Trump dringt aan op een staakt-het-vuren, maar lijkt niet uit te zijn op een bestand waarbij Rusland via veiligheidsgaranties wordt weerhouden van verdere agressie.

De afgezant van Trump voor Oekraïne heeft gezegd dat Europa geen plaats heeft aan de tafel voor gesprekken over een staakt-het-vuren. Trump heeft al lange tijd kritiek op de hulp aan Oekraïne. Hij is ook zeer kritisch over de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Dat betekent dat het soort staakt-het-vuren dat Europa wil, met voortdurende steun voor Oekraïne en economische druk op Rusland, er misschien niet komt.

Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk willen een eigen voorstel doen voor een wapenstilstand tussen Rusland en Oekraïne, maar het is niet duidelijk of dat realistisch is.

Troels Lund Poulsen, de minister van Defensie van Denemarken zegt tegen Business Insider dat de steun aan Oekraïne niet mag stoppen, zelfs niet als er een staakt-het-vuren komt. “We moeten nog steeds onze vrienden in Oekraïne helpen.”

Foto: SERGEY PIVOVAROV/REUTERS

Gabrielius Landsbergis, die tot eind vorig jaar minister van Buitenlandse Zaken was van Litouwen, zegt tegen Business Insider dat “er geen andere manier is” dan Oekraïne te blijven steunen.

Europa vreest voortzetting van Russische agressie

In Europa maakt men zich zorgen dat Rusland elders op het continent zal aanvallen. Dat is een van de redenen waarom veel landen zwaar investeren in nieuwe wapens en materieel.

Maar Europese leiders zeggen dat er meer moet gebeuren om de Europese defensie-industrie op te bouwen. Europa heeft enorme problemen met het produceren van voldoende hoeveelheden wapentuig, zelfs nu landen bereid zijn om veel meer geld uit te geven.

Dat maakt Europa kwetsbaarder, vooral nu de VS geen betrouwbare bondgenoot meer zijn. Europa's inspanningen om zich te versterken tegen mogelijke agressie van Rusland kunnen ook beïnvloed worden door de noodzaak van extra steun voor Oekraïne, als de VS het laat afweten.

Foto: Brian Snyder/REUTERS

Hamish de Bretton-Gordon, een defensie-expert en voormalig legercommandant uit het Verenigd Koninkrijk, zegt tegen Business Insider dat hij zich zorgen maakt over een staakt-het-vuren zonder voorwaarden , aangezien “de Russische oorlogsmachine op dit moment op volle toeren draait”.

Een adempauze kan Rusland in staat stellen om door te gaan met het maken van meer tanks en vliegtuigen, en ook met het nemen van stappen om zijn leger te versterken via training, wat het niet heeft gedaan terwijl het tegen Oekraïne vocht, zegt hij.

Hertling, de voormalige Amerikaanse generaal, beschreef de westerse hulp aan Oekraïne als “een voortdurende druk op Poetin om te laten zien dat hij heeft gefaald”. Hij wees erop dat Rusland “verschillende bevroren conflicten" heeft in Europa”, waaronder Transnistrië, een door Moskou gesteunde afgescheiden regio in Moldavië, die grenst aan het zuidwesten van Oekraïne. Poetin zou zich daar op kunnen richten, als zijn leger de kans krijgt.

LEES OOK: Rusland slaagt erin voldoende nieuwe rekruten te werven voor het leger, onder meer met hogere tekenbonussen