Onze eerdere banen hebben onze levens, carrières en relaties vorm gegeven en bepaald hoe we naar ons professionele zelf kijken.

Sommige mensen hebben pijnlijke herinneringen die ze moeilijk los kunnen laten: de schreeuwende baas die hun werk ondermijnde, de racistische collega die hun promotie dwarsboomde, het ontslag dat zomaar uit het niks leek te komen of die vergiftigde werksfeer waarbij ze werden uitgelachen door collega’s of volledig genegeerd werden.

Uit onderzoek blijkt dat op het werk opgelopen emotionele trauma’s het zelfvertrouwen en de carrières van mensen kunnen beschadigen. Dat kan leiden tot concentratieproblemen, verzuim en onzekerheid. Sommige mensen voelen ook angst en hulpeloosheid en krijgen last van hoofdpijn en misselijkheid.

“Een trauma kan de manier waarop mensen naar zichzelf en de wereld kijken veranderen”, zegt onderzoeker Ryan Vogel van Temple University’s Fox School of Business tegen Insider. “Je gaat er vanuit dat je een capabel en waardevol persoon bent. Maar als je slecht behandeld wordt, begin je het idee te krijgen dat je waardeloos bent.”

Door de pandemie en de toename van het aantal burn-outs en werkgerelateerde depressies, is het leren omgaan met een emotioneel trauma een cruciale vaardigheid geworden. Hoewel een trauma blijvende negatieve gevolgen kan hebben, zeggen experts dat het ook kan zorgen voor "posttraumatische groei." Dat gebeurt als mensen een dieper begrip ontwikkelen voor wie ze zijn, hun relaties en de wereld waar ze in leven.

Posttraumatische groei vindt meestal vanzelf plaats, maar werkgevers kunnen dat wel stimuleren. Volgens experts kunnen een arbeidspsycholoog, professionele ondersteuningsnetwerken en weerbaarheidstrainingen mensen helpen om positiever te gaan denken over eerdere banen en vaardigheden ontwikkelen om tegenslagen tijdens hun carrière het hoofd te bieden.

Zo voelt een emotioneel trauma door werk

Als Margo Lovett haar ogen dichtdoet, kan ze de raspende stem van een nare collega nog bijna horen.

Lovett was coördinator bij een logistiek bedrijf waar ze 26 jaar werkte als een van de weinige zwarte vrouwen. Ze zegt goede banden te hebben gehad op de werkvloer, maar uit de buurt te zijn gebleven van een collega met een slechte reputatie. Op een vrijdag belde die collega haar uit het niks op en begon tegen haar te schreeuwen. "Hij zei dat ik achterlijk was en beschuldigde me ervan hem te veel werk te geven", zegt ze tegen Insider.

Foto: praetorianphoto/Getty Images

Lovett zat trillend achter haar bureau totdat een andere collega haar schrik zag en het telefoontje voor haar beëindigde. Ze vertelde haar baas erover en deed er verslag van bij de HR-afdeling.

Ze keerde de volgende week terug op haar werk, maar het telefoontje bleef haar achtervolgen. Lovett zegt dat ze als tiener ooit is aangevallen en dat het incident vergelijkbare emoties teweegbracht. Ze moest huilen in de auto op weg naar haar werk en verstopte zich uit angst die collega te treffen regelmatig op de wc.

Later ontdekte ze dat haar verklaring bij HR kwijt was geraakt. "Ik voelde me verraden", zegt ze. "Als ik dat bij hem had gedaan, was ik mijn baan kwijt geweest."

Lovett stapte vier maanden later op. Ze begon met therapie en dat heeft haar geholpen zichzelf opnieuw uit te vinden als podcastmaker.

Dergelijke ervaringen komen vaker voor. Hoogleraar Mellissa Withers van USC's Keck School of Medicine zegt tegen Insider dat mensen die een trauma oplopen op hun werk vaak tot gemarginaliseerde groepen behoren, zoals minderheden, mensen die zich identificeren als LHBTI+ en ook vrouwen. Een trauma kan het effect van de systemische vooroordelen verergeren waarmee deze werknemers toch al worden geconfronteerd.

Volgens Withers bagatelliseren mensen vaak wat ze ervaren. "Er ontstaat zelftwijfel: Neem ik dit te persoonlijk of maak ik het groter dan het is?" Ze zegt dat die onzekerheid kan leiden tot een lager zelfbeeld.

"Het wordt dan een vicieuze cirkel: Je voelt je niet veilig op je werk en maakt je zorgen dat je je baan kwijtraakt. Dat geeft je het gevoel dat je een slechte werknemer bent en dat leidt tot mindere prestaties en depressie. Daardoor raak je uiteindelijk een baan kwijt waar je eigenlijk heel goed in bent", zegt Withers.

Dat gebeurde ook bijna met Catalina Arango. Nadat ze was afgestudeerd in Boston ging de uit Colombia afkomstige Arango aan de slag bij een tech-startup, waar ze de enige Latijns-Amerikaanse vrouw was in het team. Ze vertelt tegen Insider dat haar witte mannelijke collega's haar uitsloten door haar buiten Slack-gesprekken te houden en haar soms zelfs uit te lachten om haar accent. Ook maakte een collega ongewenste seksuele avances.

Arango zegt dat ze er slecht van sliep en nerveus van werd. "Het was verschrikkelijk, maar ik was op een visum in de VS, dus het werk was echt nodig."

Inmiddels is ze weg bij het bedrijf, maar ze is de ervaring niet vergeten. "Ik denk eraan terug als aan een nare ex", legt ze uit. "Er zijn een hoop vervelende dingen gebeurt, maar tegelijkertijd heb ik er ook veel van geleerd en heeft het me sterker gemaakt."

Hoe je om kan gaan met een trauma

Er zijn productieve op wetenschap gebaseerde manieren die je door de emotionele ellende van een vorige baan heen kunnen helpen. Experts zeggen dat de eerste stap bestaat uit je trauma benaderen als een kans om te groeien. Het doel is om te erkennen wat je is overkomen en te begrijpen wat er is gebeurd, zoals Arango heeft gedaan.

"Je moet in staat zijn objectief te kunnen zeggen: 'Ja, de wereld kan onveilig zijn en ik kan slecht behandeld worden. Maar ik ben sterker geworden door wat ik heb meegemaakt'", zegt Vogel. "Ik heb een hele moeilijke situatie doorstaan en weet dat ik dat opnieuw kan."

Sommige mensen hebben begeleiding of cognitieve gedragstherapie nodig om dit proces te doorlopen. Anderen kunnen veel hebben aan meditatie of 'mindfulness'.

Uit verschillende onderzoeken blijkt dat sociale steun heel belangrijk is. Withers raadt daarom aan te proberen netwerken te ontwikkelen binnen je bedrijf, je sector en je beroep. Die groepen kunnen vervolgens dienen als vertrouwde klankborden. "Je wil deel uitmaken van een gemeenschap en het gevoel hebben dat je bondgenoten hebt", legt ze uit. "Je hoeft geen beste vrienden te worden, maar je hebt wel steun nodig."

Foto: SDI Productions/Getty

Onderzoek toont aan dat weerbaarheidstraining ook goed kan helpen om te gaan met de gevolgen van een emotioneel trauma en stress.

"Dit soort situaties kunnen katalysatoren zijn voor pijn, maar ook een kans om weerstand te ontwikkelen voor wat er dan ook tegen je gedaan of gezegd wordt", zegt psychotherapeut, coach en schrijver Jody Michael tegen Insider. "Je bent teflon."

Michael zegt dat ze cliënten helpt hun "vijf spieren van mentale fitheid" te ontwikkelen. Die bestaan uit zelfonderzoek, waardoor je je bewust wordt van je gedragspatronen en inzicht krijgt in hoe jouw emoties de mensen om je heen beïnvloeden; verantwoording nemen voor je gedachten, stemmingen en gedrag; leren hoe je zaken vanuit meerdere kanten kunt bekijken en andermans gezichtspunten kunt begrijpen; nuttige strategieën om je door moeilijke situaties heen te helpen; en je gedachten tot rust brengen door diep adem te halen, wat volgens verschillende onderzoeken stressverlagend werkt.

"Het ontwikkelen van mentale fitheid helpt je te herstellen", zegt ze. "Je wint aan perspectief en zal je realiseren dat het gedrag van iemand anders meer zegt over hem of haar dan over jou."

LEES OOK: 5 redenen waarom narcisten succesvol kunnen zijn op de werkvloer – en wat je daar als collega van kan leren