Artsen zitten niet te wachten op de introductie van ’totale’ medische scans, zonder dat er naar een specifieke kwaal wordt gezocht. Dat leidt mogelijk tot veel onnodige vervolgonderzoeken en jaagt de kosten in de zorg verder op.
Die vrees spreken medisch specialisten uit tegenover dagblad Trouw in de discussie over het toelaten van zogenoemde total bodyscans in Nederland.
Minister Edith Schippers van Volksgezondheid dubt nog over het wettelijk mogelijk maken van medische gezondheidschecks waarbij scanners worden gebruikt. In onder meer België en Duitsland zijn er klinieken waar je mri- en ct-scans kunt laten maken zonder medische aanleiding, maar in Nederland is dat vooralsnog verboden.
Tegenstanders van de totalbodyscan voeren verschillende argumenten aan. Ethicus Theo Boer wijst tegenover Trouw op ongezonde morele druk die kan ontstaan door het toestaan van bodyscans. “Je kunt niet zeggen: dat mag iedereen zelf weten. Want we krijgen er allemaal last van als steeds meer mensen gaan meedoen.”
Bestuurslid Evelien Krul van de Nederlandse Vereniging voor Radiologie wijst op de medische nadelen. “Bij een algemene scan zoek je niet specifiek naar een bepaalde afwijking. Die kun je dus missen. Bovendien: als op een totalbodyscan geen afwijkingen worden gezien, kan het toch zo zijn dat zich bij betrokkene een half jaar later een tumor ontwikkelt. Beide zijn een vorm van schijnzekerheid.”
Total bodyscan: nieuwe kostenslurper zorg?
Verder wijst Krul tegenover Trouw op het kostenaspect. Zelfs al vallen bodyscans buiten reguliere vergoedingen voor de zorg, dan nog kunnen ze de zorgkosten opjagen. "Alle 'extra' gevonden, medisch vaak niet relevante afwijkingen en daaropvolgende onderzoeken drijven de zorgkosten alleen maar op. Terwijl artsen juist de laatste jaren extra letten op de euro's in de zorg, met steeds meer resultaat. Dit zou daar lijnrecht tegenin gaan."
Tegenover de vrees voor onnodige onrust en kosten, staat de behoefte van patiënten om zelfbeschikking, stelt arts René Sprangers van aanbieder Prescan , een bedrijf dat in Nederland gerichte onderzoeken faciliteert en ook totalbodyscans aanbiedt die in het buitenland worden uitgevoerd. "We besteden steeds meer aandacht aan nazorg. Mensen komen gemiddeld juist met minder angst thuis na een bezoek aan onze artsen", aldus Sprangers tegenover Trouw.
De Gezondheidsraad heeft minister Schippers geadviseerd algemene bodyscans slechts zeer beperkt toe te staan en wil een toets door een onafhankelijk orgaan.