- De Amerikaanse topbelegger en miljardair Ray Dalio maakt zich zorgen over de enorme schuldenberg in China.
- Maar Dalio ziet ook mogelijkheden om de stagnatie van de Chinese economie aan te pakken.
- Dat vraagt wel om radicale hervormingen.
- Lees ook: China krijgt voordeel van de twijfel bij pogingen om economie aan te jagen, laat stijging renminbi zien
Miljardair en topbelegger Ray Dalio denkt dat China zijn economie kan vlottrekken door twee ingrijpende maatregelen te nemen om de enorme schuldberg aan te pakken. Dat vergt wel grote veranderingen in de manier waarop China al jaren opereert.
De oprichter van hedgefonds Bridgewater Associates vreest dat als China niet snel ingrijpt, er een risico is dat het land in een “verloren decennium” belandt.
In een post op LinkedIn refereerde Dalio aan een agressieve, tweeledige aanpak om schuldproblemen op te lossen. De topbelegger gaf aan dat recente stimuleringsmaatregelen die de Chinese overheid heeft aangekondigd, voor economisch optimisme hebben gezorgd, maar dat dit niet genoeg zal zijn.
Als China zijn schuldproblemen serieus wil aanpakken, dan moet Beijing “doen wat nodig is, en daar is veel meer voor nodig dan wat is aangekondigd”, aldus Dalio.
Schulden afbouwen in China
Dalio bedacht het concept “beautiful deleveraging” (schulden op een mooie manier afbouwen), na de kredietcrisis van 2008. De eerste stap is dat een land oninbare leningen herstructureert om zo partijen die te veel hebben geleend, te bevrijden van verstikkende betalingsverplichtingen.
Dit moet op een “evenwichtige manier” over de tijd worden uitgesmeerd om te voorkomen dat schuldeisers in de kou blijven staan en om een plotselinge schok voor de economie te voorkomen, aldus Dalio.
Volgens de miljardair en topbelegger zou China tegelijkertijd de rente moeten verlagen om nieuwe leningen aan te moedigen. De renteverlagingen zouden idealiter zo drastisch moeten zijn, dat rentes onder het niveau van de inflatie uitkomen.
Als het lastig blijkt voor de Chinese regering om een dergelijk beleid uit te voeren, kan ze in plaats daarvan schulden opkopen met geld dat de centrale bank bijdrukt - ofwel monetaire financiering - en tegelijk de koers van de Chinese munt verzwakken.
Deze maatregelen moeten twee dingen bewerkstelligen: er zijn in China veel bedrijven met te hoge schulden die nieuwe zuurstof nodig hebben om te kunnen groeien. Tegelijk moet de kredietmachine wel blijven draaien, zodat ondernemers kunnen blijven lenen en risico's kunnen nemen.
“Zo'n gebalanceerde schuldafbouw kan alleen worden gedaan in landen waar het gros van de oninbare schulden in de eigen valuta is uitgegeven en waar de meeste debiteuren en crediteuren binnenlandse partijen zijn. China voldoet aan die voorwaarden", aldus Dalio.
Waarom de Chinese economie zucht onder de grote schuldenlast
De economie van China is getroffen door een oplopende schuldenlast, omdat bedrijven en lokale overheden jarenlang veel hebben geleend tegen lage rentetarieven.
De schuldquote van het land - ofwel de omvang van private en publieke schulden als percentage van het nationaal inkomen - is bijna drie keer zo hoog als tien jaar geleden en dat voedt het pessimisme in het land, nu grote sectoren zoals vastgoed bezwijken onder het gewicht van hun leningen.
Veel bedrijven en consumenten houden hun geld vast en geven relatief weinig uit, waardoor de economie stagneert. Dalio denkt dat een gestructureerde aanpak om oude schulden af te bouwen en de kredietverlening in stand te houden het land zou helpen om uit die sleur te klimmen.
Pijnlijke hervormingen zijn nodig
Dalio is zich ervan bewust dat zijn voorstel “moeilijke en pijnlijke veranderingen” zou vragen in China.
Een herstructurering van oude schulden zou de manier waarop China nu omgaat met moeilijk inbare leningen, fundamenteel veranderen. Dit betekent immers dat er wel degelijk partijen zijn die verliezen moeten accepteren.
“Stel je de situatie voor van een goedlopend bedrijf dat geld heeft geleend aan de lokale overheid en/of afhankelijk is van de uitgaven van de lokale overheid”, schetst Dalio. “Wie moet wat doen en in welke mate om tot een oplossing te komen [voor problematische leningen]?”
Volgens Dalio moet ook het Chinese belastingstelsel worden hervormd, omdat dat volgens hem “zeer ineffectief is op nationaal, provinciaal en lokaal overheidsniveau”. Dit hindert vooral regionale overheden om effectief voldoende belasting te innen om uitgaven te financieren.
Dalio ziet ook uitdagingen bij de vergrijzing in China. Hij noemde een recente beslissing om de pensioenleeftijd te verhogen een “kleine beleidswijziging”. Die beslissing was al zeer impopulair en was een verandering van de oude praktijk dat mensen al vanaf 50 jaar met pensioen kunnen gaan.
China staat in feite op een tweesprong. Als Beijing niet begint met het aanpakken van te hoge schulden, loopt China het risico dat de crisis zich voortsleept en een “economische en psychologische malaise" creëert zoals Japan heeft ervaren.
De schuldencrisis is slechts één van de grote uitdagingen waar het land volgens Dalio voor staat. De klimaatcrisis, de techoorlog tussen de VS en China, de verzuurde politieke banden met de VS en de groeiende ongelijkheid in rijkdom binnen China vormen ook flinke risico's voor het land.
Dalio is als belegger al lange tijd positief over China, maar spreekt zich regelmatig uit over beslissingen die het land moet nemen om een catastrofe te voorkomen.